Tadeusz Franciszek Józef Leśniewski, urodzony 17 września 1897 roku w Warszawie, to postać, która zapisała się w historii jako wybitny architekt oraz żołnierz Armii Krajowej. Jego życie i osiągnięcia są świadectwem niezwykłej determinacji oraz zaangażowania na rzecz ojczyzny.
Leśniewski zmarł 17 lipca 1957 roku w Warszawie, pozostawiając po sobie dorobek, który nadal inspiruje kolejne pokolenia architektów i miłośników historii.
Życiorys
W 1915 roku Tadeusz Leśniewski uzyskał świadectwo ukończenia Szkoły Handlowej Zgromadzenia Kupców w Warszawie. Od roku 1916 podjął studia na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. Wyróżnił się odwagą i zaangażowaniem, co zostało docenione poprzez nadanie mu Krzyża Niepodległości za działalność w Polskiej Organizacji Wojskowej od 1916 roku. Już w pierwszych dniach listopada 1918 roku wstąpił ochotniczo do Wojska Polskiego, biorąc aktywny udział w wojnie polsko-bolszewickiej.
Po zakończeniu służby wojskowej w 1921 roku, wznowił studia, które ukończył z powodzeniem w czerwcu 1924 roku, otrzymując dyplom ukończenia architektury na Politechnice Warszawskiej (nr 369). W trakcie nauki brał udział w projektu odbudowy Teatru Narodowego w Warszawie oraz w pracach konserwatorskich w Łazienkach Królewskich i Belwederze. W latach 1924-1925 uczestniczył w budowie młyna i silosów zbożowych w Białej Podlaskiej, a także w projektach budowy strażnic oraz koszar KOP w Warszawie.
Od 1926 do 1927 roku pracował w Kierownictwie Robót w Gmachach Reprezentacyjnych Rzeczypospolitej, gdzie miał udział w odbudowie Zamku Królewskiego. W 1927 roku rozpoczął pracę w Najwyższej Izbie Kontroli Państwa. Jako delegat NIK, nadzorował projekty budowlane realizowane dla instytucji państwowych, w tym w Warszawie, gdzie m.in. brał udział w budowie gmachu Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego przy al. Szucha 25 oraz byłego Ministerstwa Robót Publicznych przy ul. Chałubińskiego 4.
Leśniewski nie tylko nadzorował budowy, ale także współpracował z instytucjami takimi jak serwisy budowlane i administracyjne, przyczyniając się do ustalania przepisów budowlano-administracyjnych i rachunkowo-kasowych. Szczególnie aktywnie uczestniczył w konkursach architektonicznych, prezentując projekty takie jak gmachu NIK przy al. Szucha 23 i gmachu Związku Nauczycielstwa Polskiego na Powiślu.
W okresie od kwietnia 1945 roku wspierał Biuro Odbudowy Stolicy jako kierownik budowy dla odbudowy gmachów przy ul. Szucha oraz dla innych instytucji jak Ministerstwo Oświaty i MSZ. Spośród licznych zadań, po 1946 roku pracował w Ministerstwie Odbudowy, gdzie był częścią zespołu zajmującego się Miejscowym Planowaniem Budowlanym.
Leśniewski był znanym krytykiem nowego budownictwa. Wyrażał swoje negatywne zdanie na temat budowy Pałacu Kultury w Warszawie, nazywając go „Piętna wschodu na Warszawie”. Jego ostrą krytykę opłacono represjami. Został członkiem Komitetu do Spraw Urbanistyki i Architektury w 1954 roku.
W swoim życiu zawodowym osiągnął wiele, jednak zmarł nagle w wieku zaledwie 59 lat. Został pochowany w grobie rodzinnym na cmentarzu Powązkowskim, gdzie spoczywa w kwaterze X-6-1,2,3.
Zrealizowane projekty
Wśród realizacji Tadeusza Leśniewskiego można znaleźć szereg znaczących projektów, które wyróżniają się pod względem architektonicznym oraz użyteczności. W szczególności należy zwrócić uwagę na:
- Gmach Najwyższej Izby Kontroli (aktualnie siedziba Ministerstwa Spraw Zagranicznych) zlokalizowany przy alei Jana Chrystiana Szucha 23 w Warszawie,
- kompleks budynków mieszkalnych przy ul. Fałata 6 w Warszawie,
- wiele domów jednorodzinnych, w tym wille podmiejskie.
Ordery i odznaczenia
Tadeusz Leśniewski był osobą, która zdobyła wiele wyróżnień za swoje zasługi. Poniżej przedstawiamy listę jego odznaczeń:
- krzyż niepodległości, 16 marca 1937,
- złoty krzyż zasługi, przyznany dwukrotnie: 30 stycznia 1939 oraz w 1956 roku,
- medal 10-lecia polski ludowej, 23 maja 1955.
Przypisy
- M.P. z 1955 r. nr 112, poz. 1450 - Uchwała Rady Państwa z dnia 23.05.1955 r. nr 0/813 - na wniosek Komitetu do Spraw Urbanistyki i Architektury.
- M.P. z 1939 r. nr 27, poz. 44 „za zasługi w służbie państwowej”.
- M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 94 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- Kwartalnik Architektury i Urbanistyki 1-2/2010.
- Cmentarz Stare Powązki: Władysława Leśniewska, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 19.05.2020 r.]
- Tadeusz Franciszek Józef Leśniewski. w witrynie Pamięci Architektów Polskich.
- Architektura i budownictwo 1934 nr 10.
Pozostali ludzie w kategorii "Inżynieria i technologie":
Tadeusz Chyliński | Maria Tawryczewska | Helena Syrkus | Witold Ławrynowicz | Stanisław Zawadzki (architekt) | Jerzy Knabe | Jerzy Zdanowski (elektronik) | Stanisław Piwowar | Roman Sigalin | Bolesław Handelsman-Targowski | Szymon Syrkus | Grzegorz Chruścielewski | Krzysztof Pawłowski (architekt) | Włodzimierz Bronic-Czerechowski | Wojciech Majewski (inżynier) | Paweł Grodzicki (architekt) | Szczepan Wroński | Czesław Zbierański | Feliks Wiślicki | Jerzy GolczOceń: Tadeusz Leśniewski