Czesław Zbierański był niezwykle istotną postacią w historii polskiego lotnictwa, którego życie przypada na przełom XIX i XX wieku. Urodził się 6 grudnia 1889 roku w Warszawie, a jego życie zakończyło się 31 maja 1982 roku w Nowym Jorku.
Był nie tylko inżynierem, ale również utalentowanym konstruktorem lotniczym. Jego osiągnięcia przyczyniły się do rozwoju techniki lotniczej w Polsce. W czasie swojej kariery wojskowej, Zbierański pełnił również funkcję porucznika piechoty w Wojsku Polskim, co podkreśla jego wszechstronność oraz zaangażowanie zarówno w naukę, jak i w służbę wojskową.
Jego wkład w dziedzinę lotnictwa pozostaje nieoceniony, a memoriał jego pracy wciąż inspiruje kolejne pokolenia inżynierów i pasjonatów awiacji.
Życiorys
Po ukończeniu studiów na Politechnice Lwowskiej, Czesław Zbierański zaczął intensywnie rozwijać swoje pasje związane z lotnictwem. Jako współzałożyciel Koła Awiatorów, Zbierański wszedł w świat projektowania lotniczego. Wspólnie ze Stanisławem Cywińskim przystąpili do budowy samolotu, który został nazwany ich nazwiskami. Samolot ten zyskał znaczenie jako jeden z pierwszych, który wzbił się w powietrze w Królestwie Polskim, oblatany przez Michała Scipio del Campo 25 września 1911 roku.
Dzięki swojej determinacji, w 1912 roku przekazał swój samolot Związkowi Awiatycznemu Studentów Politechniki Lwowskiej. Następnie, za 200 rubli, nabył uszkodzony samolot Blériot XI, który wcześniej rozbił Francuz Grant w okolicy Siekierek. Zbierański zdołał go naprawić i rozpoczął na nim samodzielne treningi pilotażu. Gdy w Awiacie zorganizowano kurs pilotażu, Zbierański sprzedał swojego Blériota i dołączył do kursu prowadzonego przez instruktora Henryka Segno, chociaż nie odbył jeszcze lotów samodzielnych.
W czasie I wojny światowej, Zbierański zaciągnął się do Legionów Polskich oraz Polskiej Organizacji Wojskowej, a także służył w Awiacji Armii Polskiej we Francji. Jego kariera wojskowa obejmowała pracę w Oddziale II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, gdzie pełnił rolę organizatora i szefa Ekspozytury w Grodnie oraz nadzorował Posterunek Nr 5 Frontu Litewsko-Białoruskiego. W trakcie konfliktu z bolszewikami Zbierański był odpowiedzialny za udzielanie wsparcia obronnego na froncie.
Po zakończeniu wojny Zbierański został zdemobilizowany i w 1919 roku został zweryfikowany w stopniu porucznika w korpusie oficerów rezerwy piechoty. W późniejszym okresie, w 1923 roku, związany był z 5 pułkiem piechoty Legionów w Wilnie. W 1934 roku był ewidencjonowany w Powiatowej Komendzie Uzupełnień w Warszawie.
W latach 20-tych XX wieku, Zbierański zajął się produkcją różnych pojazdów, w tym samochodów, motocykli, drezyn kolejowych oraz ślizgaczy. W 1930 roku przeszedł do pracy w administracji państwowej, gdzie pełnił funkcję starosty powiatu łuninieckiego, a później starosty powiatu prużańskiego, aż do września 1939 roku.
Po wybuchu II wojny światowej, Zbierański znalazł się na emigracji, najpierw we Francji, następnie w Kanadzie, a finalnie w USA. W 1940 roku zorganizował Biuro Przemysłu Wojennego we Francji, a później, w Kanadzie, pracował przy produkcji dział przeciwlotniczych i wspierał nadzór techniczny nad produkcją samolotu Anson V w Federal Aircraft Company. 23 lipca 1943 roku wystosował prośbę do Naczelnego Wodza, generała broni Kazimierza Sosnkowskiego, o przyjęcie go do Polskich Sił Zbrojnych.
Zbierański zdobył uznanie jako współkonstruktor pierwszego udanego polskiego samolotu o częściowo metalowej konstrukcji. Był także aktywnym działaczem wśród Polonii oraz fundatorem anglojęzycznego zbioru książek dla biblioteki Instytutu Lotnictwa w Warszawie, co miało miejsce w 1962 roku.
Ordery i odznaczenia
Czesław Zbierański otrzymał zaszczytną gamę odznaczeń i wyróżnień, które potwierdzają jego znaczący wkład w historię i dzieje Polski.
- Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari,
- Krzyż Niepodległości z Mieczami,
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski,
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (przyznany 2 maja 1956 roku przez Prezydenta RP na uchodźstwie za szczególne zasługi w pracy społecznej i niepodległościowej),
- Krzyż Walecznych – zdobyty czterokrotnie,
- Złoty Krzyż Zasługi,
- Złoty Krzyż Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej.
Przypisy
- Komunikat o nadaniu Orderu Odrodzenia Polski. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 4, Nr 1 z 09.05.1956 r.
- a b Czesław Zbierański: O narodzinach polskiego lotnictwa, w: „Pierwsze skrzydła”, oprac. Eugeniusz Banaszczyk. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1960, s. 5-42.
- Kazimierz Sławiński: Lotnisko Mokotowskie w Warszawie. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1981, s. 21.
- Konieczny i Malinowski 1988 ↓, s. 125 Jerzy R. Konieczny podał datę urodzenia „6 grudnia 1885”.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 28, 816 tu podano, że urodził się 6 sierpnia 1888 roku.
- Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 545 w 1923 roku był sklasyfikowany z 6151. lokatą na liście starszeństwa oficerów rezerwowych piechoty.
- Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 139.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 28 w 1934 zajmował 3450. lokatę w korpusie oficerów rezerwy piechoty.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 816.
- Zbierański 1943 ↓, s. 95, 99 datę „6 grudnia 1889” podał zainteresowany w liście do generała Kazimierza Sosnkowskiego.
- a b Zbierański 1943 ↓, s. 95.
- Konieczny i Malinowski 1988 ↓, s. 127 Jerzy R. Konieczny podał, że służbę wojskową zakończył w stopniu majora.
Pozostali ludzie w kategorii "Inżynieria i technologie":
Szczepan Wroński | Paweł Grodzicki (architekt) | Wojciech Majewski (inżynier) | Włodzimierz Bronic-Czerechowski | Krzysztof Pawłowski (architekt) | Grzegorz Chruścielewski | Szymon Syrkus | Tadeusz Leśniewski | Tadeusz Chyliński | Maria Tawryczewska | Feliks Wiślicki | Jerzy Golcz | Stefan Manczarski | Krzysztof Silicki | Marek Roman | Witold Pleskacz | Louis-Christophe Zaleski-Zamenhof | Anna Trykozko | Mieczysław Madejski | Edward SzwarcsztajnOceń: Czesław Zbierański