Maria Tawryczewska

---

Życiorys

Córka znanego artysty i architektaWacława Szpakowskiego (1883-1973), Maria Tawryczewska była także siostrą uzdolnionej artystki Anny Szpakowskiej-Kujawskiej (ur. 1931). Jej mężem był Igor Tawryczewski (1927-1989), który tak jak ona był architektem. Razem tworzyli mieszkanie oraz miejsce pracy w Londynie w latach 1964-1979, a po tym czasie osiedlili się w Warszawie.

W swojej młodości Maria była aktywną członkinią Szarych Szeregów w Otwocku, co świadczy o jej zaangażowaniu w ważne sprawy społeczne tamtych czasów.

Po jej śmierci została pochowana na Cmentarzu Grabiszyńskim we Wrocławiu, gdzie spoczywa obok wielu innych znaczących postaci.

Wykształcenie

W 1951 roku Maria Tawryczewska uzyskała dyplom magistra inżyniera architektury. Jej osiągnięcie miało szczególne znaczenie, ponieważ była jedną z pierwszych absolwentek tego kierunku.

Dyplom ten został zdobyty na Wydziale Architektury Politechniki Wrocławskiej, co podkreśla znaczenie tej uczelni w kształceniu przyszłych architektów w Polsce.

Twórczość

Tawryczewska była istotną postacią w środowisku architektonicznym powojennego Wrocławia. Angażowała się w proces odbudowy miasta, a jej praca w latach 1952-1964 w Miastoprojekcie Wrocław umożliwiła jej współtworzenie nowych obiektów. Wiele jej projektów powstało we współpracy z innymi znaczącymi architektami, takimi jak Jadwiga Grabowska-Hawrylak, Edmund Frąckiewicz oraz Igor Tawryczewski. Wśród nich znajduje się Mezonetowiec oraz Osiedle Kołłątaja. Wyróżnienia przyznane dwóm ich wspólnym projektom – Dom Naukowca oraz budynek przy ul. Grabiszyńskiej 164 – w plebiscycie „Mister Wrocławia” z lat 1960 i 1963 świadczą o ich dużej wartości architektonicznej i społecznej. Z kolei Osiedle Gajowice (1959-1965), zaprojektowane zespołowo z E. Frąckiewiczem, J. Grabowską-Hawrylak, M. Kiełczewską, W. Maciejewskim, S. Müllerem, Z. Pawłowiczem oraz I. Tawryczewskim (kier.), uznawane jest za „największą inwestycję mieszkaniową w powojennej historii miasta”.

W latach 1964-1979 Tawryczewska wraz z mężem pracowali w Londynie. Następnie, między 1979 a 1989 rokiem, działalność ich zawodowa skoncentrowała się w biurze Miastoprojekt-Budopol w Warszawie. Udział w stołecznym oddziale Stowarzyszenia Architektów Polskich od 1952 roku umocniał jej pozycję w środowisku architektonicznym.

Wybrane realizacje

• Osiedle Kołłątaja we Wrocławiu (1955-58), wraz z E. Frąckiewiczem, J. Grabowską-Hawrylak i I. Tawryczewskim, w tym:
• Mezonetowiec, ul. Kołłątaja 9-12 (1958-60), stworzony razem z E. Frąckiewiczem, J. Grabowską-Hawrylak i I. Tawryczewskim – galeriowiec mieszkalno-usługowy z dwupoziomowymi mieszkaniami,
• budynek przy ul. Kołłątaja 27-30,
• budynek przy ul. Kołłątaja 34-35 / ul. Podwale 58-60,
• Dom Naukowca we Wrocławiu (1958-60), pl. Grunwaldzki 15-21, stworzony z E. Frąckiewiczem, J. Grabowską-Hawrylak i I. Tawryczewskim – dom mieszkalny dedykowany pracownikom Politechniki Wrocławskiej, pierwsze przyznanie tytułu „Mister Wrocławia”,
• Osiedle Gajowice we Wrocławiu (1959-1965) z dwiema szkołami przy ul. Grochowej (1962–1964), współpraca z E. Frąckiewiczem, J. Grabowską-Hawrylak, M. Kiełczewską, W. Maciejewskim, S. Müllerem, Z. Pawłowiczem, I. Tawryczewskim (kier.),
• budynek przy ul. Grabiszyńskiej 164 we Wrocławiu, stworzony razem z I. Tawryczewskim – 10-kondygnacyjny budynek mieszkalny,
• budynek mieszkalny przy ul. Kościuszki 36-42 we Wrocławiu, współpraca z E. Frąckiewiczem, J. Grabowską-Hawrylak i I. Tawryczewskim,
• budynek mieszkalny przy ul. Pereca 26-28 / ul. Żelaznej 53.

Nagrody

Maria Tawryczewska zdobyła szereg prestiżowych nagród w ciągu swojej kariery. W 1960 roku otrzymała tytuł „Mister Wrocławia” za budynek Dom Naukowca, co było pierwszym takim wyróżnieniem w historii miasta. W kolejnych latach, w 1961 roku, jej propozycja została doceniona tytułem Dom Roku.

W 1963 roku ponownie zdobyła tytuł „Mister Wrocławia” za projekt budynku przy ul. Grabiszyńskiej 164, co podkreśla jej znaczący wkład w architekturę Wrocławia i rozwój miasta.

Odnośniki zewnętrzne

Oto niektóre realizacje Marii Tawryczewskiej, które można znaleźć w różnych serwisach internetowych:

• prace Tawryczewskiej dostępne w serwisie fotopolska.eu,
• Dom Naukowca, znajdujący się we Wrocławiu na pl. Grunwaldzkim 15-21, dostępny również w serwisie polska-org.pl,
• budynek mieszkalny usytuowany przy ul. Pereca 26-28 oraz ul. Żelaznej 53, widoczny w serwisie polska-org.pl,
• budynek zlokalizowany przy ul. Grabiszyńskiej 164, przedstawiony w serwisie polska-org.pl.

---

Oceń: Maria Tawryczewska

---