Ulica Markowska w Warszawie

Ulice i place

Ulica Markowska to niewielka, aczkolwiek interesująca ulica, znajdująca się w obrębie dzielnicy Praga-Północ w Warszawie. Historia tej ulicy, jak i całej dzielnicy, łączy się z bogatym dziedzictwem kulturowym stolicy.

Praga-Północ, będąca miejscem dynamicznych zmian i ożywienia urbanistycznego, przyciąga uwagę mieszkańców oraz turystów, poszukujących autentyczności w miejskim krajobrazie. Warto zatem zwrócić uwagę na Praga-Północ, gdzie ulica Markowska stanowi przykład różnorodności architektonicznej oraz społecznej tego obszaru.

Historia

Historia ulicy Markowskiej sięga około roku 1818, kiedy to przy ulicy Ząbkowskiej, w miejscu, gdzie dochodziła ona do okop Lubomirskiego, wzniesiono pawilony rogatek Ząbkowskich. Te budowle zostały zlikwidowane pod koniec XIX wieku, gdy w 1889 roku do miasta przyłączono Szmulowizny, co spowodowało zmianę granic w kierunku wschodnim, do poziomu torów kolejowych.

W drugiej połowie XIX wieku wzdłuż tej ulicy przechodziła droga usypana z ziemi, wykorzystywana do transportu towarów między Dworem Terespolskim a Dworem Petersburskim. Teren ten był znany jako Kolonia Pasztejna, nazwany na cześć młynarza Szmula Pasztejna. Pierwszy odcinek ulicy, który wykreślono między ulicami Białostocką i Ząbkowską, powstał przed rokiem 1896, a do 1900 roku ulica została przedłużona na południe do ul. Kijowskiej. Nazwa tej ulicy wzięła swoją inspirację z podwarszawskiej miejscowości Marki.

Do 1914 roku przy ulicy znajdowały się głównie składy oraz warsztaty. Wśród nich, największym zakładem produkcyjnym była fabryka Waberski i S-ka, która specjalizowała się w wytwarzaniu urządzeń wentylacyjnych, klimatyzacyjnych oraz systemów centralnego ogrzewania. W latach 20. oraz na początku 30. XX wieku wzdłuż ulicy powstał zespół kamienic czynszowych, a w latach 30. pod numerem 15 zrealizowano wytwórnię cukrów i czekolady, której właścicielem był Stefan Dmochowski.

W 1924 roku, pod numerem 18, na obszarze wydzielonym z kompleksu Państwowego Monopolu Spirytusowego, otwarto nowy zakład produkcyjny Mennicy Państwowej. Miejsce to zaczęło produkcję monet, które wprowadzone zostały do obiegu w wyniku reformy walutowej przeprowadzonej przez Władysława Grabskiego. Jednak we wrześniu 1944 roku Niemcy zniszczyli budynki zakładu w wyniku eksplozji. Po częściowej odbudowie, produkcję wznowiono w czerwcu 1946 roku, a następnie przeniesiono ją na Wolę, do nowego obiektu, który powstał w latach 50. XX wieku na rogu ulic Żelaznej i Prostej.

W 2018 roku przy ul. Markowskiej, po rebrandingu stacji paliw, Polskim Koncernem Naftowym Orlen, ponownie uruchomiono markę CPN.

Ważniejsze obiekty

Na Warszawskiej Ulicy Markowskiej odnajdujemy wiele interesujących obiektów, które odzwierciedlają bogatą historię oraz różnorodność architektoniczną tego regionu. Wśród nich wyróżniają się następujące miejsca:

Każdy z tych obiektów stanowi cenny element kulturowego i historycznego dziedzictwa Warszawy, oferując jednocześnie unikalne doświadczenia dla odwiedzających.

Przypisy

  1. Znów zatankujesz „na CPN-ie“. Pomarańczowe logo wróciło. [w:] TVN [on-line]. tvn24.pl, 12.12.2018 r. [dostęp 14.08.2020 r.]
  2. Jarosław Zieliński: Koneser, Ząbkowska i okolice. Warszawa: Wydawnictwo EKBIN, 2017, s. 56. ISBN 978-83-940941-9-5.
  3. Michał Krasucki: Warszawskie dziedzictwo postindustrialne. Warszawa: Fundacja Hereditas, 2011, s. 145. ISBN 978-83-931723-5-1.
  4. Michał Pilich: Warszawska Praga. Warszawa: Fundacja „Centrum Europy“, 2005, s. 116. ISBN 83-923305-7-9.
  5. Jerzy Kasprzycki: Korzenie miasta. Tom III Praga. Warszawa: Wydawnictwo Veda, 2004, s. 103. ISBN 978-83-61932-03-1.
  6. Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 10. Mackiewicza–Mazowiecka. Warszawa: Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 2004, s. 117. ISBN 83-88372-28-9.
  7. Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 10. Mackiewicza–Mazowiecka. Warszawa: Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 2004, s. 116. ISBN 83-88372-28-9.
  8. Kwiryna Handke: Słownik nazewnictwa Warszawy. Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, 1998, s. 254. ISBN 83-86619-97X.
  9. Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 842. ISBN 83-01-08836-2.
  10. Joanna Kowalczyk: Mennica warszawska i jej załoga [w:] Wielkie zakłady przemysłowe Warszawy. Państwowe Wydawnictwo Naukowe: 1978, s. 248.
  11. Joanna Kowalczyk: Mennica warszawska i jej załoga [w:] Wielkie zakłady przemysłowe Warszawy. Państwowe Wydawnictwo Naukowe: 1978, s. 247.
  12. Jerzy Kasprzycki: Korzenie miasta. Tom III Praga. Warszawa: Wydawnictwo Veda, 2004, s. 101. ISBN 978-83-61932-03-1.
  13. a b Eugeniusz Szwankowski: Ulice i place Warszawy. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1970, s. 264.

Oceń: Ulica Markowska w Warszawie

★★★★★
Średnia ocena:4.84 Liczba ocen:17