Ulica Ludwika Zamenhofa to jedna z charakterystycznych ulic na osiedlu Muranów w Warszawie. Jej przebieg rozciąga się od ulicy Nowolipki aż do skrzyżowania ulic Dubois oraz Miłej.
Na odcinku Zamenhofa pomiędzy ulicami Nowolipki i Mordechaja Anielewicza obowiązuje ruch autobusów w jedną stronę. Jest to związane z wprowadzonym zakazem skrętu dla pojazdów, które przyjeżdżają z południa z ulicy Andersa bezpośrednio w Anielewicza.
Co ważne, wzdłuż tego odcinka ulicy Zamenhofa znajduje się również ścieżka rowerowa, co czyni ten obszar bardziej przyjaznym dla rowerzystów oraz zachęca do korzystania z alternatywnych środków transportu.
Patron
Warto zaznaczyć, że patronem tej ulicy jestLudwik Zamenhof, który był polskim lekarzem oraz osobą żydowskiego pochodzenia. Stworzył międzynarodowy język esperanto, mający na celu ułatwienie komunikacji między narodami. Zamenhof miał ważne związki z Warszawą, ponieważ w okresie swojego pobytu w tym mieście mieszkał w jednym z domów usytuowanych przy tej ulicy.
Opis
Ulica Ludwika Zamenhofa, istniejąca od 27 listopada 1930 roku, otrzymała swoją nazwę po przekształceniu południowego odcinka ulicy Dzikiej, który rozciągał się pomiędzy skrzyżowaniami z ulicami Nowolipkami i Niską. Część ulicy znajdująca się pomiędzy ulicami Niską a Powązkowską zachowała swoją dotychczasową nazwę.
W trudnych czasach okupacji, ulica zyskała nowe nazwy – polska „Dzika” oraz niemiecka „Wildstrasse”. W listopadzie 1940 roku cały odcinek znalazł się w granicach warszawskiego getta. W dniach 6–11 września 1942 roku, na obszarze ograniczonym ulicami: Smoczą, Gęsią, Zamenhofa, Szczęśliwą oraz placem Parysowskim, zgromadzono około 100 tysięcy mieszkańców getta, co zostało nazwane „kocioł na Miłej” lub „kocioł na Niskiej”. W wyniku przeprowadzanej selekcji, 32 tysiące osób otrzymało „numerki na życie” i mogło pozostać w getcie, podczas gdy 2,6 tysiąca zastrzelono, a ponad 54 tysiące wywieziono do obozu zagłady w Treblince.
Po wojnie nastąpiła zmiana przebiegu ulicy na odcinku północnym od ulicy Pawiej, co spowodowało przesunięcie jej w kierunku północno-wschodnim. Ulica o nowym kształcie, skrócona do skrzyżowania z ulicą Miłą, zyskała nazwę ulica Ludwika Zamenhoffa na mocy uchwały Rady Narodowej m.st. Warszawy z 25 marca 1959 roku.
W listopadzie 2012 roku, Rada Warszawy podjęła decyzję o korekcie nazwy ulicy, zmieniając ją z Ludwika Zamenhoffa na Ludwika Zamenhofa.
Ważniejsze obiekty
Ulica Ludwika Zamenhofa w Warszawie to nie tylko historyczne miejsce, ale również przestrzeń bogata w ważne obiekty upamiętniające. Warto zwrócić uwagę na kilka z nich, które odzwierciedlają znaczenie tej lokalizacji w historii miasta.
- Pomnik Bohaterów Getta, który jest symbolem odwagi i poświęcenia Żydów podczas II wojny światowej,
- Pomnik Żegoty, świadczący o Solidarności i pomocy udzielanej Żydom przez Polaków,
- Pomnik Szmula Zygielbojma, który upamiętnia wysiłki Żydów w walce o przetrwanie,
- Kopiec Anielewicza, wzniesiony na cześć Ludwika Anielewicza, dowódcy Żydowskiej Organizacji Bojowej,
- Muzeum Historii Żydów Polskich Polin, które edukuje i przypomina o bogatej historii społeczności żydowskiej w Polsce,
- Trakt Pamięci Męczeństwa i Walki Żydów, który prowadzi przez najważniejsze miejsca związane z historią Żydów w Warszawie.
Te obiekty pamięci stanowią wyraz szacunku dla ofiar holokaustu oraz przypominają o trudnej przeszłości, którą warto znać i pamiętać.
Przypisy
- Uchwała N r XLVI/1259/2012 Rady miasta stołecznego Warszawy z dnia 08.11.2012 r. w sprawie nazw niektórych ulic, placów, ronda i skwerów w Dzielnicy Śródmieście m.st. Warszawy. [w:] Dziennik Urzędowy Województwa Mazowieckiego [on-line]. mazowieckie.pl, 21.11.2012 r. [dostęp 23.09.2013 r.]
- Paweł E. Weszpiński: Mapa nr 1. Getto warszawskie. Granice przed wielką akcją likwidacyjną. [w:] Barbara Engelking, Jacek Leociak, Getto warszawskie. Przewodnik po nieistniejącym mieście. Warszawa: Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów, 2013.
- Barbara Engelking, Jacek Leociak: Getto warszawskie. Przewodnik po nieistniejącym mieście. Warszawa: Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów, 2013, s. 746, 859. ISBN 978-83-63444-27-3.
- Barbara Engelking, Jacek Leociak: Getto warszawskie. Przewodnik po nieistniejącym mieście. Warszawa: Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów, 2013, s. 745–746. ISBN 978-83-63444-27-3.
- Tomasz Szarota: Okupowanej Warszawy dzień powszedni. Studium historyczne. Warszawa: Czytelnik, 2010, s. 49. ISBN 978-83-07-03239-9.
- Wyciąg z protokołu 91. posiedzenia plenarnego Rady Miejskiej dnia 27.11.1930 r.. „Dziennik Zarządu Miasta Stołecznego Warszawy”. nr 44, s. 4, 16.03.1931 r.
- Kwiryna Handke: Słownik nazewnictwa Warszawy. Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, 1998, s. 354. ISBN 83-86619-97X.
- Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 3. Dmochowskiego-Furmańska. Warszawa: Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 1996, s. 69. ISBN 83-906629-2-2.
- Uchwała nr 5 Rady Narodowej m.st. Warszawy z dnia 25.03.1959 r. w sprawie nadania nazw ulicom nowowybudowanym. „Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m.st. Warszawy”. nr 3, poz. 17, s. 17-18, 01.06.1959 r.
- Mapa Getto warszawskie. Współczesny układ ulic i ostańce zabudowy według stanu na marzec 2001 na tle dawnego planu miasta (oprac. Paweł E. Weszpiński i Robert Marcinkowski) [w:] Barbara Engelking, Jacek Leociak, Getto warszawskie. Przewodnik po nieistniejącym mieście, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa 2001.
Pozostałe obiekty w kategorii "Ulice i place":
Ulica Mała w Warszawie | Ulica Mińska w Warszawie | Ulica Mlądzka w Warszawie | Ulica Wiatraczna w Warszawie | Ulica Nowogrodzka w Warszawie | Ulica Nowomiejska w Warszawie | Ulica Nowy Świat w Warszawie | Ulica Okólnik w Warszawie | Ulica Pańska w Warszawie | Ulica Piekarska w Warszawie | Ulica Letnia w Warszawie | Ulica ks. Piotra Skargi w Warszawie | Ulica Kozia w Warszawie | Ulica Kobielska w Warszawie | Ulica Kazimierza Jeżewskiego w Warszawie | Ulica Karolkowa w Warszawie | Ulica Kamienne Schodki w Warszawie | Ulica Kaliska w Warszawie | Ulica Juliana Bartoszewicza w Warszawie | Ulica Józefa Sowińskiego w WarszawieOceń: Ulica Ludwika Zamenhofa w Warszawie