Ulica Dzika w Warszawie

---

Przebieg

Ulica ma swój bieg w kierunku północnym, poczynając od ulicy Stawki. Następnie, po lekkim zakręcie w lewo, krzyżuje się z aleją Jana Pawła II, a później kontynuuje swoją trasę w stronę zachodu, kierując się do ulicy Okopowej.

Warto podkreślić, że ulica przecina aleję Jana Pawła II w sposób, który nie umożliwia przejazdu na wprost. Osoby planujące przejazd z zachodniej części na wschodnią powinny skorzystać z miejsca do zawracania, które znajduje się w alei Jana Pawła II. Aby przemieszczać się z części wschodniej do zachodniej, konieczne jest objechanie ronda Zgrupowania AK „Radosław”.

Historia

Ulica Dzika w Warszawie to niegdyś znaczący szlak handlowy prowadzący z miasta do takich miejsc jak wieś Młociny, Powązki i Wawrzyszew. Regulacja jej trasy rozpoczęła się przed połową XVIII wieku na odcinku Nowolipki do Dzielna, a do roku 1779 obejmowała również Gęsią, obecną Anielewicza. Uporządkowania doczekał się także fragment sięgający do wałów miejskich usypanych w 1770 roku.

Nazwa „Dzika” przyjęta w 1770 roku, odnosiła się do niezamieszkanej i dzikiej przyrody pełnej stawów i glinianek, którą ulica przecinała. Wał Lubomirskiego zorganizował wjazd do miasta w rejonie dzisiejszej ulicy Powązkowskiej, a pierwszą architekturą Dzikiej była kamieniczka z 1784 roku, której właścicielem w 1869 roku został znany drukarz, Samuel Orgelbrand.

Z czasem ulicę zaczęły przecinać kondukty pogrzebowe w związku z powstaniem cmentarza Powązkowskiego. Na polecenie księcia Konstantego w 1824 roku założono plac Broni, służący wojskowym przeglądom. Od strony rogatek pojawiła się kamienica, a po przeciwległej stronie istniała cegielnia Szymanowskiego, funkcjonująca do około 1850 roku.

Po likwidacji cegielni na zachodzie Dzikiej, w rejonie Okopowej i Stawki, glinianki i stawy ustąpiły miejsca {cytadeli} i rozwojowi infrastruktury w rejonie Żoliborza. Bliskość cmentarza przyciągnęła zakłady kamieniarskie, wśród których wyróżniała się firma Teodora Gundelacha.

Druga połowa XIX wieku przyniosła dynamiczny rozwój okolicy. Poszerzono plac Broni, a ulica stała się miejscem dla konnych tramwajów, które w 1908 roku zastąpił tramwaj elektryczny. Nowe parcele sprawiły, że Dziką rozrosły się bocznice kolejowe aż do Stawki.

Okres przełomu wieków XIX i XX to czas przemian – powstawały nowe przecznice o wyszukanym, neobarokowym wystroju. W 1895 roku otwarto schronisko dla bezdomnych zwane „Cyrkiem”, które stało się miejscem schronienia dla ludzi spoza marginesu społecznego.

Na rogu Dzikiej i Stawki w latach 1930-1933 znajdował się teatr żydowski z dużą salą. Od tego czasu dzielnica była świadkiem działań takich jak rozbudowa kolejnych kamienic, ale i mrocznych wydarzeń historii, jak włączenie jej części do getta w 1942 roku.

Po II wojnie światowej ulica została odbudowana, pozostawiając tylko kilka oryginalnych budynków, jak czteropiętrowa kamienica braci Goldbandów przy numerze 17, wspomnienie o zabytkowej zabudowie tej części miasta. Dziś przy Dzikiej można znaleźć pomniki granic warszawskiego getta oraz jeden z kamiennych bloków Traktu Pamięci Męczeństwa i Walki Żydów. Pod koniec lat 70. XX wieku zbudowano osiedle Stawki, zamykając pewien rozdział historii ulicy Dzikiej.

Inne informacje

Nazwa ulicy Dzikiej jest znana nie tylko wśród mieszkańców Warszawy, ale również w polskiej kulturze filmowej. Pojawia się ona w popularnym filmie Juliusza Machulskiego zatytułowanym Kiler. W tej produkcji główny bohater o imieniu Kiler otrzymuje od swojego mafijnego bossa – Siary, mieszkanie przy Dzikiej 102.

Warto jednak zaznaczyć, że w rzeczywistości filmowy lokal mieści się pod innym adresem. Wnętrza, które zostały użyte w filmie, były kręcone w budynku przy ul. Dzikiej 19/23. Mimo że widoki sprzed budynku wydają się być rejestrowane na ulicy Dzikiej, w rzeczywistości są one nieco wprowadzone w błąd, ponieważ w 1997 roku, kiedy film był realizowany, ówczesny budynek znajdował się w praktycznie zupełnie innym stanie i właściwie na placu budowy.

---

Oceń: Ulica Dzika w Warszawie

---