Ulica Mała w Warszawie

---

Historia

W roku 1877 wytyczono nową ulicę na terenach wcześniej należących do prywatnego właściciela, Ludwika Walusińskiego. Zgodnie z umową, nowa arteria komunikacyjna musiała być w jego rękach przez określony czas, pod warunkiem zapewnienia utrzymania porządku oraz umożliwienia jej wykorzystania dla mieszkańców, zarówno w celach mieszkaniowych, jak i komunikacyjnych.

W procesie budowy ulicy można zwrócić uwagę na cztery charakterystyczne fazy, z których każda przyniosła różne realizacje architektoniczne:

• W latach 1880−1886 wzniesiono budynki w stylu małomiasteczkowym, zazwyczaj do trzech kondygnacji, jak na przykład kamienica pod nr. 1, zbudowana w 1880 roku dla Teodora Kozłowskiego.
• W okresie 1884−1900 pojawiły się obiekty dochodzące do czterech kondygnacji, charakteryzujące się dekoracyjnymi sztukateriami na fasadach, chociaż często o drewnianej konstrukcji. Przykładem może być kamienica pod nr. 10, wybudowana w 1896 roku dla Stanisława Runda, która otrzymała m.in. sztukatorskie maszkarony, naczółki okien i profilowane gzymsy.
• W latach 1901−1910 powstały budynki również o czterech kondygnacjach, ale już bardziej bogato zdobione. Przykład stanowi neoklasycystyczna kamienica pod nr. 11, zbudowana w 1901 roku dla Rosjanina Anisima Puguńca, projektowana z pewnością przez Antoniego Kluczewicza, znanego z realizacji dla rosyjskich inwestorów oraz czerpania z motywów klasycystycznych.
• W latach 1911−1913 wzniesiono pięciokondygnacyjne budynki, z niepalną konstrukcją. Przykładem jest kamienica pod nr. 13 A, zbudowana w 1911 roku dla Romualda Nazimka, który był właścicielem innej kamienicy znajdującej się przy pobliskiej ul. Inżynierskiej. Obiekt ten jest przykładem wczesnego modernizmu z wpływami eklektyzmu i secesji.

Warto zauważyć, że zabudowa ulicy przetrwała bombardowania II wojny światowej. Również w 2006 roku, układ urbanistyczny oraz zespół budowlany ul. Małej został wpisany do rejestru zabytków, co podkreśla jego historyczne i kulturowe znaczenie.

W kulturze masowej

Ulica Mała w Warszawie jest znana ze swojego niezwykle zachowanego charakteru, co czyni ją idealnym miejscem do kręcenia filmów. Dzięki niemal całkowitemu zachowaniu przedwojennej zabudowy, często staje się planem filmowym, przyciągając reżyserów poszukujących autentycznych scenerii.

Wielokrotnie udawała przedwojenną Warszawę, co zostało wykorzystane w wielu znanych produkcjach. Ulica Mała była plenerem zdjęciowym w takich filmach jak Pianista w reżyserii Romana Polańskiego, Korczak wyreżyserowany przez Andrzeja Wajdę, Dziewczęta z Nowolipek autorstwa Barbary Sass, oraz Cafe pod Minogą w reżyserii Bronisława Broka.

---

Oceń: Ulica Mała w Warszawie

---