Ulica Pawia w Warszawie

Ulice i place

Ulica Pawia to jedno z wielu charakterystycznych miejsc w Warszawie, znajdujące się w obrębie osiedlaMuranów. Ta urokliwa uliczka położona jest granicach dwóch kluczowych dzielnic stolicy, jakimi są Śródmieście oraz Wola.

Warto zwrócić uwagę na historyczny kontekst tej okolicy, gdzie tradycja spotyka się z nowoczesnością.

Opis

Ulica Pawia, historycznie znana jako dawna droga narolna, została po raz pierwszy wymieniona jako ulica w 1770 roku, kiedy to nadano jej nazwę Pawia. To przykład klasycznej ulicy, która należy do tzw. kategorii nazw „ptasich”, nadawanych w tym samym okresie innym ulicom, takim jak Orla czy Kacza.

Początkowo ulica ta nie sięgała do ul. Smoczej; dopiero w latach 1775–1776 zostało to zmienione, kiedy to doprowadzono ją do okopów Lubomirskiego. Na koniec XVIII wieku przy ulicy Pawiej można było znaleźć 32 drewniane domy oraz dworki z przestronnymi ogrodami, co podkreśla jej historyczne znaczenie.

Nazwa ulicy pokrywa się z zwyczajową nazwą więzienia Pawiak, które zostało zbudowane w latach 1830–1835 wzdłuż tej ulicy. W 1864 roku ulica została wybrukowana, a w jej kamienicach mieszkała przede wszystkim ludność żydowska, co stanowiło o różnorodności kulturowej tego miejsca.

W listopadzie 1940 roku cała ulica znalazła się w obrębie getta warszawskiego, a jej zabudowa została zniszczona w latach 1943–1944, co miało tragiczne konsekwencje. Ulica Pawia, po wojnie, zyskała nową nazwę uchwałą Rady Narodowej m.st. Warszawy z dnia 25 marca 1959 roku. Nadano ją ulicy, która biegnie po trasie przedwojennej ul. Pawiej, na odcinku od ul. Ludwika Zamenhofa do ul. Smoczej.

W wyniku budowy osiedla Muranów, fragment ulicy pomiędzy Karmelicką a Smoczą został zlikwidowany, a dzisiejsza ulica składa się z dwóch odcinków, co również wpłynęło na jej charakter.

W wschodniej części ulicy znajduje się naturalny zabytek – pomnik przyrody w postaci alei bożodrzewów gruczołowatych, który stanowi nie tylko atrakcję dla mieszkańców, ale także ciekawe miejsce do odwiedzenia dla turystów.

W kulturze masowej

Ulica Pawia w Warszawie oraz jej historia zyskały szczególne znaczenie w literaturze. Wiersz, który ukazuje postać ubogiego żydowskiego krawca Izaaka Gutkinda, jest dowodem na to, jak miejsce to zostało uwiecznione w kulturze. Ten utwór jest autorstwa Władysława Broniewskiego i nosi tytuł Księżyc ulicy Pawiej.

Przypisy

  1. Uchwała nr XIV/295/2015 Rady Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 09.07.2015 r. w sprawie pomników przyrody, położonych na terenie Dzielnicy Śródmieście. [w:] Dziennik Urzędowy Województwa Mazowieckiego nr 6699 [on-line]. 30.07.2015 r. [dostęp 12.05.2019 r.]
  2. Paweł E. Weszpiński: Mapa nr 1. Getto warszawskie. Granice przed wielką akcją likwidacyjną. [w:] Barbara Engelking, Jacek Leociak, Getto warszawskie. Przewodnik po nieistniejącym mieście. Warszawa: Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów, 2013. ISBN 978-83-63444-27-3.
  3. Kwiryna Handke: Słownik nazewnictwa Warszawy. Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, 1998, s. 160. ISBN 83-86619-97X.
  4. a b c d e f Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 623. ISBN 83-01-08836-2.
  5. Tadeusz Podgórski: Zwiedzamy Warszawę. Warszawa: Sport i Turystyka, 1956, s. 241–242.
  6. Eugeniusz Szwankowski: Ulice i place Warszawy. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1970, s. 156.
  7. Daniela Kosacka: Północna Warszawa w XVIII wieku. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1970, s. 130.
  8. Uchwała nr 5 Rady Narodowej m.st. Warszawy z dnia 25.03.1959 r. w sprawie nadania nazw ulicom nowowybudowanym. „Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m.st. Warszawy”. nr 3, poz. 17, s. 17-18, 01.06.1959 r.

Oceń: Ulica Pawia w Warszawie

★★★★★
Średnia ocena:4.68 Liczba ocen:15