Ulica Kozia w Warszawie

---

Historia

Ulica Kozia jest jednym z interesujących miejsc w Warszawie, której historia sięga XIV wieku, gdy powstała jako kluczowe połączenie Traktu Czerskiego, czyli Krakowskiego Przedmieścia, a także ulicy Senatorskiej. Właśnie to połączenie zdefiniowało układ architektoniczny otaczających ją budynków, które towarzyszyły tej ulicy na przestrzeni wieków.

Na początku XVI wieku, wzdłuż Koziej, powstały spichrze, zaś po drugiej stronie ulicy znajdował się imponujący ogród pałacu Prymasowskiego, który do dziś zachwyca swoją architekturą. W końcu XVIII wieku ulica zyskała dodatkowe znaczenie, gdyż znajdowały się tam oficyny domów przylegających do Krakowskiego Przedmieścia (w tym jedna połączona Mostem Westchnień), skrzydło Pałacu Prymasowskiego oraz trzy kamienice, z których jedna wyróżniała się swoją wielkością. Do najważniejszych oficyn kamienic Krakowskiego Przedmieścia o znaczeniu historycznym zaliczały się:

• Cechu Rzeźników (nr 4),
• Guchweterowska (nr 6),
• Hiża (nr 12),
• Cechu Krawców (nr 16),
• Skalskiego (nr 20).

W XVII wieku ulica została objęta intensywną zabudową, a w XIX wieku zyskała na popularności, utrwalając się jako modne miejsce zajmowane przez liczne kawiarnie i hotele. W XVIII wieku Kozia słynęła również z obecności domów publicznych, co przyciągało różnorodne towarzystwo.

W latach 20. XIX wieku, w miejscu, gdzie ul. Koza łączyła się z Krakowskim Przedmieściem, znajdowała się kawiarnia „Kawa u Brzezińskiej”, która była ulubionym miejscem spotkań dla wielu artystów i literatów, a także Fryderyka Chopina. Popularność Koziej wzrosła w XIX wieku dzięki obecności wielu hoteli, takich jak:

• Zajazd Berdyczowski, działający od 1815 r. (nr 3),
• Hotel de Saxe (zwany Saskim) od 1847 r. (połączone nr 3 i 5 oraz nr 8 naprzeciwko),
• Hotel Kowieński (później Włoski) od 1869 r. (nr 1) – obecnie kamienica Barszczewiczowska.

Ulica Kozia była niegdyś połączona z Krakowskim Przedmieściem w rejonie budynku Resursy Obywatelskiej dzięki ulicy Krótkiej, która została zamurowana w 1865 roku. W 1876 roku na ulicy położono bruk, a na początku XX wieku zamieniono go na piękną kamienną kostkę, której fragmenty możemy wciąż podziwiać.

W latach 1779–1785 wzniesiono altanę pałacu Prymasowskiego (nr 11), zaprojektowaną przez Efraima Szregera i Szymona Bogumiła Zuga. Aktualnie mieści się tam Muzeum Karykatury, które przyciąga wielu turystów.

Tragiczne wydarzenia miały miejsce 10 sierpnia 1944 roku, kiedy to w Hotelu Saskim przy Koziej oddziały niemieckie z rozkazu rozstrzelały ponad sto osób z sąsiednich domów. W latach 50. nad wejściem do budynku umieszczono tablicę Tchorka, upamiętniającą tak tragiczne chwile w historii tej ulicy.

Odbudowane po 1945 roku kamienice przy ulicy Koziej tworzą obecnie kameralne osiedle mieszkalne zarządzane przez Zakład Osiedli Robotniczych, zachowując tym samym bogaty dziedzictwo kulturowe i historyczne, które czeka na odkrycie dla przyszłych pokoleń.

Ważniejsze obiekty

Ulica Kozia w Warszawie to miejsce, które kryje wiele interesujących obiektów. Do najważniejszych z nich należy:

• Kamienica Kestnera – ul. Kozia 4 / ul. Krakowskie Przedmieście 27,
• modernistyczny budynek mieszkalny zaprojektowany przez Jerzego Kuźmienkę oraz Piotra Sembrata,
• Muzeum Karykatury im. Eryka Lipińskiego,
• Pałac Wesslów.

---

Oceń: Ulica Kozia w Warszawie

---