Ulica Działdowska w Warszawie

---

Historia

Ulica Działdowska, wytyczona w latach 1927–1928, została połączona z budową gmachu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, którego budynek pod numerem 1 wciąż istnieje. Od 1946 roku pełnił on rolę szpitala pediatrycznego, obecnie znanego jako Samodzielny Publiczny Dziecięcy Szpital Kliniczny. Ten obiekt, usytuowany tuż przy ul. Wolskiej, charakteryzował się interesującą dekoracją rzeźbiarską oraz nowoczesnym wyposażeniem, w tym krytym basenem przeznaczonym dla pracowników.

Inne budynki wzdłuż ulicy, które przeważają w formie przeciętnych, trzypiętrowych kamienic, zaczęto wznosić w latach 1935–39. Warto podkreślić, że działania wojenne nie wyrządziły znacznych zniszczeń w tym obrębie, dzięki czemu ulica zachowała swoje autentyczne rysy zabudowy datującej się na lata trzydzieste XX wieku.

ul. Działdowska 6

W domu o numerze 6 mieszkała znana postać, lekarz i społecznik Franciszek Beniamin Kowalski (1869–1941). Jego córkami były Irena Tomalak i Julia Halina Piwońska z domu Kowalskich, które w czasie międzywojennym pełniły zawodowe funkcje wojskowe. W trakcie II wojny światowej zajmowały one wysokie stanowiska w kierownictwie wojskowych struktur państwowych. Zawodowym wojskowym w rodzinie był również zięć, Wacław Tomalak.

Na początku okupacji w tym samym budynku mieszkał ppłk Leopold Okulicki, który w 1939 roku był szefem sztabu zgrupowania na Woli oraz ostatnim komendantem Armii Krajowej. Często odwiedzał go Jerzy Zapadko, znany jako „Mirski”, ostatni dowódca batalionu „Parasol”. Ponadto, w budynku tym przechowywano Żydów. Z kolei od 1941 roku budynek był użytkowany przez Luftwaffe, a w dniach 3-8 sierpnia 1944 roku miały tu miejsce masowe egzekucje.

Po wojnie, w tym miejscu mieścił się m.in. Komitet Dzielnicowy PPR (1946–1949) z 2-pokojowym mieszkaniem I sekretarza, a następnie Komitet Dzielnicowy PZPR Warszawa Wola (1949–1952) oraz Warszawska Szkoła Partyjna Komitetu Warszawskiego PZPR (1950). Od 1964 do 1970 roku funkcjonowało tutaj Studium Doskonalenia Lekarzy Akademii Medycznej, potem Dzielnicowy Dom Kultury Nauczyciela Warszawa-Wola (1973–2004) i Ośrodek Kultury „Działdowska” (2005–2015). Obecnie w tym budynku znajduje się Wolskie Centrum Kultury, które rozpoczęło działalność w 2015 roku.

---

Oceń: Ulica Działdowska w Warszawie

---