Stara Praga to niezwykły obszar historyczny, który znajduje się w dzielnicy Praga-Północ w Warszawie. Jest to miejsce, w którym tradycja łączy się z nowoczesnością, a unikalny charakter tej lokalizacji przyciąga zarówno turystów, jak i mieszkańców stolicy.
Praga-Północ wyróżnia się bogatą historią, a Stara Praga stanowi jej serce, oferując szereg interesujących zabytków oraz lokalnych atrakcji.
Położenie
Granice Starej Pragi, według danych z MSI, są wyraźnie określone przez różne naturalne i strefowe punkty odniesienia. Od zachodniej strony przebiega rzeka Wisła, która stanowi istotny element krajobrazu tej historycznej dzielnicy.
Następnie, od północy, granicą jest al. „Solidarności”. To istotna arteria komunikacyjna, która również podkreśla historyczne znaczenie tego regionu.
Od wschodu granice wyznacza ul. Markowska, a od południa ograniczeniem jest kolejowa linia średnicowa z Dworcem Wschodnim, co czyni tę dzielnicę dobrze skomunikowaną z innymi częściami Warszawy.
W obrębie Starej Pragi znajduje się również Port Praski, który stanowi istotny element infrastruktury i kultury tego miejsca.
Historia
Historia Pragi to zapis ważnych wydarzeń, które miały miejsce na przestrzeni wieków. Warto przyjrzeć się kluczowym datom i wydarzeniom, które ukształtowały ten region.
- 1432 – pierwsza wzmianka o osadzie szlacheckiej o nazwie Praga,
- 1637–1647 – posiadacz połowy dóbr praskich, Adam Kazanowski, wzmiankowanej jako Praga Magnacka, a także osada Targowe,
- 1643 – fundacja kaplicy z dotacji króla Władysława IV, wzorowanej na Santa Casa w Loreto, z figurą Matki Boskiej Loretańskiej, która znajduje się obecnie na Nowej Pradze,
- 1656 – zniszczenie Pragi w wyniku obrony przed wojskami szwedzkimi,
- 1770 – obszar Okopów Lubomirskiego obejmuje Golędzinów oraz obie części Pragi: Biskupią i Książęcą, a także Skaryszew,
- 1791 – Praga zostaje włączona do Warszawy na podstawie ustawy znoszącej jurydyki; tworzy się VII cyrkuł praski,
- 1794 – rzeź Pragi,
- 1806–1807 – wyburzenie zabudowy w celu budowy fortyfikacji napoleońskich,
- 1862 – rozpoczęcie budowy dworca kolei Petersburskiej, znanego obecnie jako Warszawa Wileńska,
- 1864 – oddanie do użytku stałego mostu inż. Stanisława Kierbedzia,
- 1867 – budowa dworca kolei Terespolskiej, dzisiejszego Warszawa Wschodnia,
- 1869 – wzniesienie cerkwi św. Marii Magdaleny,
- 1882 – liczba mieszkańców Pragi wynosi około 16 000,
- 1888–1891 – budowa katolickiego kościoła parafialnego pod wezwaniem św. Floriana,
- 1899 – rozpoczęcie budowy kolejki wąskotorowej prowadzącej do Marek,
- 1900 – budowa kolejki wąskotorowej do Jabłonny i Wawra,
- 1907 – budowa kolejki wąskotorowej do Radzymina,
- 1908 – podział Pragi na dwa cyrkuły: Nowopraski i Staropraski oraz włączenie do Warszawy osad: Nowa Praga, Szmulowizna oraz Kamionek,
- 1916 – liczba mieszkańców Pragi zbliża się do 90 000,
- 14 września 1944 – datę tę uznaje się za wyzwolenie Pragi.
Te wszystkie wydarzenia pokazują, jak bogata i złożona jest historia Pragi, a każda z wymienionych dat ma swoje unikalne znaczenie w kontekście tego rejonu Warszawy.
Opis
W centralnej części miasta znajduje się Stara Praga, która wyróżnia się unikalnym charakterem. Dominującą część architektury tej dzielnicy stanowią budynki z początku XX wieku oraz czasu międzywojennego, co czyni ją rzadko spotykanym w Warszawie miejscem z dobrze zachowaną przedwojenną substancją miejską. Serce Starej Pragi stanowi plac Wileński, gdzie można znaleźć ważne obiekty, takie jak dworzec PKP oraz Warszawa Wileńska. W okolicy placu jest również budynek b. Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych i cerkiew Świętej Równej Apostołom Marii Magdaleny, która jest metropolitalnym miejscem kultu dla Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego.
Do głównych osi dzielnicy należy ulica Targowa, w pobliżu której usytuowany jest znany Bazar Różyckiego. Warto również zwrócić uwagę na neogotycki kościół świętego Michała i świętego Floriana, który pełni rolę katedry diecezji warszawsko-praskiej.
Pomimo nieznacznych zniszczeń, jakie dzielnica odniosła w czasie II wojny światowej, Stara Praga w latach 40. XX wieku pełniła istotne funkcje administracyjne. Po wojnie niestety popadła w zapomnienie, co sprawiło, że uznano ją za tzw. złą dzielnicę. Mimo tego, zachowane zostały tu elementy warszawskiego folkloru, które dziś zaczynają odgrywać coraz większą rolę w lutym, przyciągając nowe pokolenia. W 2003 roku jedna z najważniejszych ulic praskich, Ząbkowska, zdobyła tytuł magicznego miejsca w plebiscycie Gazety Wyborczej. W dzisiejszych czasach stare praskie kamienice oraz opuszczone fabryki przekształcają się w galerie, centra sztuki i pracownie artystyczne, stając się atrakcją dla wielu pasjonatów kultury.
Na Starej Pradze niezaprzeczalnym znakiem rozpoznawczym jest ulica Brzeska, szczególnie jej fragment biegnący od Ząbkowskiej do Kijowskiej, który zachwyca niepowtarzalną atmosferą i bogactwem kulturowym.
Ważniejsze obiekty
Na Starej Pradze znajduje się wiele ważnych miejsc, które są świadectwem bogatej historii tej dzielnicy Warszawy. Poniżej przedstawiamy kilka z nich:
- Stacja kolejowa Warszawa Wileńska,
- Bazylika katedralna św. Michała i św. Floriana,
- Cerkiew Świętej Równej Apostołom Marii Magdaleny,
- Bazar Różyckiego,
- Szpital Praski pw. Przemienienia Pańskiego,
- Gmach dawnej Komory Wodnej w Warszawie,
- VIII Liceum Ogólnokształcące im. Władysława IV w Warszawie,
- Port Praski.
Każde z tych miejsc ma swoją unikalną historię i przyczynia się do charakteru oraz kultury Pragi, stanowiąc jednocześnie atrakcję dla turystów oraz mieszkańców.
Przypisy
- Obszary MSI. Dzielnica Praga-Północ. [w:] Zarząd Dróg Miejskich [on-line]. zdm.waw.pl. [dostęp 10.05.2020 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Dzielnice":
Służewiec | Stary Służew | Śródmieście (Warszawa) | Szamoty (Warszawa) | Targówek | Ugory (Warszawa) | Utrata (Warszawa) | Wawer | Wilanów Niski | Wilanów Wysoki | Olszynka Grochowska | Ochota | Nowy Miedzeszyn | Mokotów | Miedzeszyn-Wieś | Śródmieście Południowe | Praga-Północ | Powązki (Warszawa) | Praga-Południe | Bemowo-LotniskoOceń: Stara Praga