Plac gen. Józefa Hallera w Warszawie

Ulice i place

Odwiedzając Warszawę, nie sposób pominąć placu gen. Józefa Hallera, który znajduje się w urokliwej dzielnicy Praga-Północ. Jest to miejsce, które zachwyca zarówno turystów, jak i mieszkańców, oferując nie tylko zieleń, ale również bogaty kontekst historyczny.

Plac gen. Józefa Hallera odgrywa istotną rolę w krajobrazie tej części miasta, stanowiąc doskonały punkt wypadowy do dalszego zwiedzania.

Historia

Historia terenu, na którym obecnie znajduje się plac gen. Józefa Hallera, sięga czasów przed I wojną światową, kiedy to w jego obrębie funkcjonowały rosyjskie koszary. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, obiekt został przejęty przez 36 Pułk Piechoty Legii Akademickiej.

Początek kształtowania placu przypadł na pierwszą połowę lat 50. XX wieku. W latach 1957–1991 zyskał on nazwisko Juliana Leńskiego. Ta przestrzeń publiczna stała się centralnym punktem projektu urbanistycznego osiedla mieszkaniowego Praga II, zaprojektowanego przez architektów Jerzego Gieysztora oraz Jerzego Kumelowskiego. Budowa osiedla miała miejsce w latach 1950–1966 i zostało ono przeznaczone głównie dla pracowników Fabryki Samochodów Osobowych, stąd potoczna nazwa „praski MDM-em”.

Plac znajduje się między ulicami Dąbrowszczaków a Jagiellońską, zajmując około dwóch hektarów na planie wydłużonego prostokąta. Do jego infrastruktury należą również ulice Groszkowskiego, Skoczylasa oraz Szymanowskiego. Ruch kołowy wokół placu odbywa się za pomocą dwóch jednokierunkowych ulic, które znajdują się po południowej i północnej stronie tej przestrzeni.

Architektoniczne założenie placu jest zdominowane przez monumentalne bloki w stylu socrealistycznym. Większość z nich liczy sobie siedem kondygnacji, przy czym dwie z nich to przestrzenie handlowe. Ciekawym elementem są również dwa górne piętra w budynkach narożnych, które zostały zdobione kolumnadami. Budynki te zyskały elegancki wygląd dzięki kamiennym okładzinom, w tym szaremu granitowi w strefie cokołowej oraz różowemu lub żółtemu piaskowcowi w strefie właściwej.

W latach 60. XX wieku w północno-wschodniej części placu stanęła stela, upamiętniająca: Miejsce uświęcone krwią żołnierzy radzieckich i polskich, którzy zostali zamordowani przez hitlerowców w latach 1941–1943. Natomiast w latach 70. na placu wzniesiono betonowy pawilon, którego centralną część zajmuje skwer. Znajdują się tam liczne atrakcje, w tym m.in. fontanna, plac zabaw oraz dąb papieski. Dodatkowo, ujęcie wody oligoceńskiej wzbogaca to miejsce o wartości przyrodnicze.

W 2018 roku przy placu Hallera dodano także tężnię, a w jego centralnej części ulokowano pętlę autobusową, co podkreśla funkcjonalny charakter tego miejsca. Od 2015 roku działa tu Centrum Wielokulturowe, które także przyciąga mieszkańców i odwiedzających.

Przypisy

  1. Michał Radkowski. Wdech-wydech na pl. Hallera. „Gazeta Stołeczna”, 04.05.2018 r.
  2. Jarosław Zieliński: Realizm socjalistyczny w Warszawie. Warszawa: Fundacja Hereditas, 2009, s. 371. ISBN 978-83-927791-3-1.
  3. Jerzy S. Majewski: Spacerownik. Warszawa śladami PRL-u. Warszawa: Agora, 2010, s. 98. ISBN 978-83-268-0280-5.
  4. Klara Sołtan-Kościelecka: Centrum Wielokulturowe otwiera swe podwoje. publicystyka.ngo.pl, 18.05.2015 r. [dostęp 25.01.2022 r.]
  5. Warszawa ma Centrum Wielokulturowe. publicystyka.ngo.pl, 20.05.2015 r. [dostęp 25.01.2022 r.]
  6. Jarosław Zieliński: Realizm socjalistyczny w Warszawie. Warszawa: Fundacja Hereditas, 2009, s. 374. ISBN 978-83-927791-3-1.
  7. Dorota Wilkiewicz: Ulice i uliczki naszej Pragi. Warszawa: Towarzystwo Przyjaciół Pragi, 1999, s. 31. ISBN 83-906889-2-1.
  8. Kwiryna Handke: Słownik nazewnictwa Warszawy. Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, 1998, s. 339. ISBN 83-86619-97X.
  9. Stanisław Ciepłowski: Wpisane w kamień i spiż. Inskrypcje pamiątkowe w Warszawie XVII–XX w.. Warszawa: Argraf, 2004, s. 96. ISBN 83-912463-4-5.
  10. Lech Chmielewski: Przewodnik warszawski. Gawęda o nowej Warszawie. Warszawa: Agencja Omnipress i Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnicze „Rzeczpospolita”, 1987, s. 145–146. ISBN 83-85028-56-0.
  11. Lech Chmielewski: Przewodnik warszawski. Gawęda o nowej Warszawie. Warszawa: Agencja Omnipress i Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnicze „Rzeczpospolita”, 1987, s. 146. ISBN 83-85028-56-0.
  12. Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 238. ISBN 83-01-08836-2.
  13. Barbara Orlańska, Andrzej Dobrucki, Wacław Orzeszkowski, Jan Kazimierz Zieliński: Warszawskie osiedla ZOR. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 1968, s. 154.

Oceń: Plac gen. Józefa Hallera w Warszawie

★★★★★
Średnia ocena:4.72 Liczba ocen:5