Park Stefana Żeromskiego w Warszawie

Parki

Park Stefana Żeromskiego to wyjątkowa przestrzeń zlokalizowana w sercu warszawskiej dzielnicy Żoliborz. To miejsce, które zachwyca nie tylko swoim naturalnym pięknem, ale także bogatą historią i funkcjonalnością. Można go znaleźć w okolicy szeregu ulic, w tym Mickiewicza, Krasińskiego, Czarnieckiego oraz Mierosławskiego.

Dzięki dogodnej lokalizacji, park stanowi doskonałe miejsce do wypoczynku, spacerów oraz spotkań towarzyskich, a także jest idealnym punktem wyjścia do odkrywania uroków Żoliborza.

Historia

Park Stefana Żeromskiego, zainaugurowany w latach 1925–1932, a według niektórych źródeł między 1930 a 1932 rokiem, powstał dzięki inicjatywie Towarzystwa Przyjaciół Żoliborza. Ten zielony skrawek Warszawy usytuowany jest na terenach otaczających fort Sokolnicki. W obliczu kryzysu gospodarczego oraz rosnącego bezrobocia, do pracy przy urządzaniu parku zatrudniono około 600 osób bezrobotnych, co zostało sfinansowane z budżetu państwa. Koszty pozostałych prac, w tym budowy ogrodzenia, pokryło Towarzystwo Przyjaciół Żoliborza, których członkowie wsparli projekt swoimi składkami.

Kompozycja parku odzwierciedla elementy dawnych fortyfikacji; wykorzystano istniejące wały i fosy. Główne wejście umieszczono od strony placu Wilsona, podczas gdy pozostałe dostępne są od ulic Krasińskiego i Mierosławskiego. Projekt parku zrealizowali architekci Leon Danielewicz i Stanisław Zadora-Życieński.

Na skwerze, tuż przy głównym wejściu, umieszczono fontannę z rzeźbą zatytułowaną Dziewczyna z dzbanem, która ze względu na popularność wśród lokalnej społeczności zyskała miano Aliny, wykonaną przez Henryka Kunę. Rzeźba jest otoczona starannie utrzymanym okrągłym trawnikiem oraz kulistymi krzewami cisów i stała się jednym z symboli Żoliborza.

Formalne otwarcie parku miało miejsce 23 czerwca 1932 roku. Niestety, w tragicznych okolicznościach podczas obrony Warszawy we wrześniu 1939 roku, park stał się miejscem pochówków dla wielu poległych. W maju 1943 roku zamknięto go dla ludności polskiej, a w 1944 roku został częściowo zniszczony, jednak po zakończeniu II wojny światowej przeszedł rekonstrukcję.

W latach 2003–2005 przeprowadzono jego modernizację, której autorami byli Marek Szeniawski oraz Wojciech Trzópek. W pracach uwzględniono pierwotne założenia projektowe. W ramach modernizacji stworzono plac zabaw dla dzieci o powierzchni ponad 2000 metrów kwadratowych oraz utworzono kącik dla zakochanych w narożniku ulic Mickiewicza i Mierosławskiego z zabytkowym poidełkiem. Ponadto, odrestaurowano fontannę oraz wyeksponowano dwa kamienie upamiętniające 15. oraz 75. rocznicę odzyskania niepodległości.

W 2023 roku, w okresie między lipcem a wrześniem, Zarząd Zieleni m.st. Warszawy przeprowadził innowacyjną inwentaryzację nietoperzy na obszarze miejskim, w tym również w parku Stefana Żeromskiego. To właśnie wtedy po raz pierwszy w Warszawie zaobserwowano obecność borowca leśnego (Nyctalus leisleri).

Przypisy

  1. Marcin M. Granat, Kilka faktów o miastowych nietoperzach, „Przyroda Polska”, nr 4/2024, s. 30-31, ISSN 0552-430X.
  2. Park Żeromskiego wrócił do świetności. Urząd m.st. Warszawy, 28.11.2005 r. [dostęp 13.09.2017 r.]
  3. Władysław Bartoszewski: 1859 dni Warszawy. Kraków: Wydawnictwo Znak, 2008, s. 496. ISBN 978-83-240-1057-8.
  4. Tomasz Pawłowski, Jarosław Zieliński: Żoliborz. Przewodnik historyczny. Warszawa: Rosner i Wspólnicy, 2008, s. 231. ISBN 978-83-60336-27-4.
  5. Anna Pawlikowska-Piechocka: Turystyka i wypoczynek w zabytkowych parkach Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Novae Res, 2009, s. 97. ISBN 978-83-61194-88-0.
  6. Kalendarz warszawski 1.10.1993–30.06.1994. „Kronika Warszawy”. 3 (95), s. 209, 1994.
  7. a b c d e Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 620. ISBN 83-01-08836-2.
  8. Krzysztof Dunin-Wąsowicz: Na Żoliborzu 1939–1945. Warszawa: Książka i Wiedza, 1984, s. 28. ISBN 83-05-11180-6.
  9. Marian Gajewski: Urządzenia komunalne Warszawy. Zarys historyczny. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1979, s. 367. ISBN 83-06-00089-7.
  10. a b Józef Gonerko: Towarzystwo Przyjaciół Żoliborza [w:] Żoliborz. Wczoraj. Dziś. Jutro. Warszawa: Książka i Wiedza, 1970, s. 189.

Oceń: Park Stefana Żeromskiego w Warszawie

★★★★★
Średnia ocena:4.87 Liczba ocen:7