Zygmunt Karasiński


Zygmunt Karasiński to postać, która trwale wpisała się w historię polskiej muzyki. Urodził się 2 maja 1898 roku w Warszawie, natomiast jego życie zakończyło się 20 kwietnia 1973 roku w Kopenhadze.

Był niezwykle utalentowanym polskim instrumentalistą, łączącym w swoim dorobku wiele ról artystycznych. Karasiński był skrzypkiem, pianistą, kompozytorem oraz dyrygentem, co czyni go jednym z najbardziej wszechstronnych muzyków swojego czasu.

Warto podkreślić istotny wkład Zygmunta Karasińskiego jako pioniera jazzu w Polsce, który na zawsze odmienił oblicze muzyki jazzowej w naszym kraju.

Życiorys

W młodzieńczej fazie swojego życia, Zygmunt Karasiński rozpoczął naukę gry na fortepianie oraz skrzypcach, ucząc się pod okiem swojego ojca, Adama Józefa Karasińskiego, znanego pianisty i kompozytora, uhonorowanego tytułem „króla polskich walców”. Jego matka, Cecylia Kipman, również miała wpływ na jego artystyczny rozwój. Następnie podjął studia wiolinistyczne w Konserwatorium Warszawskim, gdzie miał zaszczyt uczyć się w klasie Jerzego Jarzębskiego.

W trakcie nauki, związał się z Szymonem Kataszkiem, utalentowanym pianistą, z którym stworzył duet muzyczny. Ich występy cieszyły się dużym powodzeniem i miały miejsce nie tylko w Polsce, ale także w takich miastach jak Paryż oraz Berlin. Karasiński współpracował również z innym znakomitym muzykiem, Jerzym Petersburskim.

W latach 1921-1922, jako skrzypek, zagrał w wielu krajach europejskich w orkiestrze jazzowej Harry’ego Schpielera. Po powrocie do Polski, rozpoczął występy w kawiarni „Ziemiańskiej”, później zaś w dancingu Oaza. Karasiński założył w Gdańsku orkiestrę jazzową, wspólnie z Szymonem Kataszkiem, a w 1923 roku przeniósł się do Warszawy, gdzie jego zespół, działał pod nazwą Złoty Jazz lub Jazz d’Or. Orkiestra ta prezentowała jazzową muzykę dixielandową w rewiowych teatrzykach, takich jak Morskie Oko, Perskie Oko oraz Wesoły Wieczór, a także w Operze Warszawskiej.

W latach 1925-1926, Zygmunt prowadził pierwszą polską objazdową rewię jazzową w Krakowie, następnie, od 1934 do 1936 roku, koncertował z własną orkiestrą na arenie międzynarodowej — w Europie oraz na Bliskim Wschodzie. W Paryżu skomponował muzykę do francuskiego filmu „Noc w Balbecku”. Wspólnie z Kataszkiem napisał także muzykę do polskich filmów, takich jak „Każdemu wolno kochać” (reż. Mieczysława Krawicza) oraz „Ostatnia eskapada” (reż. W. Serafinowicza).

Tworzył wiele popularnych kompozycji rozrywkowych oraz jazzowych, zyskując uznanie w okresie międzywojennym. Jego piosenki wykonywane były przez wielu znakomitych artystów, takich jak Vera Bobrowska, Eugeniusz Bodo, Chór Dana, Tadeusz Faliszewski, Tola Mankiewiczówna, Lucyna Messal, Tadeusz Olsza, Hanka Ordonówna, Zula Pogorzelska oraz Janina Sokołowska. Wiele z jego utworów zostało nagranych na przedwojennych płytach.

W 1939 roku, Zygmunt utworzył nową orkiestrę w Białymstoku, która później została przejęta przez Adiego Rosnera. Podczas drugiej wojny światowej, zmuszony był do ukrywania się we Lwowie i Zakopanem. W 1947 roku powołał do życia kolejną orkiestrę — Tysiąc Taktów Muzyki Jazzowej, z którą współpracowali m.in. Włodzimierz Bieżan, Elisabeth Charles, René Glaneau, Jeanne Johnstone, Zbigniew Kurtycz, Waldemar Maciszewski, Marian Radzik. Orkiestra ta wykonywała koncerty w prawie całej Polsce, współpracując z rewiami „Melodia i rytm” oraz „Rytmy świata”.

Artysta ściśle współpracował z radiem oraz telewizją, pisząc kompozycje nie tylko dla swoich orkiestr, ale również dla wielu znakomitych wokalistów. Jego utwory interpretowali tacy śpiewacy jak Olgierd Buczek, Cezary, Czerwono-Czarni, Mieczysław Fogg, Ludmiła Jakubczak, Tadeusz Miller, Jerzy Połomski, Sława Przybylska, Rena Rolska, Irena Santor, Ludwik Sempoliński, Jarema Stępowski oraz Michał Wojnicki.

Po antysemickiej nagonce spowodowanej wydarzeniami marcowymi 1968 roku, Zygmunt Karasiński zdecydował się na stały wyjazd do Danii, gdzie zmarł w 1973 roku. Jego symboliczny grób znajduje się na Starych Powązkach (kwatera 159-6-23/24).

Wybrane piosenki

Oto zestawienie najciekawszych utworów muzycznych stworzonych przez Zygmunta Karasińskiego, które z pewnością przyciągają uwagę i wzbudzają emocje:

  • „Ben Akiba”,
  • „Cała Warszawa”,
  • „Chłopiec czy dziewczyna”,
  • „Czy pamiętasz tę noc w Zakopanem?” (współaut. S. Kataszek),
  • „Czy Pani mieszka sama?” (współaut. S. Kataszek),
  • „Deszczowy koncert”,
  • „François” (nowe opracowanie walca skomponowanego w 1905 przez jego ojca Adama Józefa Karasińskiego),
  • „Jest taki ktoś”,
  • „Jo-jo” (także „Yo-yo”),
  • „Każdemu wolno kochać” (współaut. S. Kataszek),
  • „Nasze pierwsze dni”,
  • „Nie patrz na mnie tak”,
  • „Niezapomniany walc”,
  • „Pamiętam twoje oczy”,
  • „Pozdrowienia z gór”,
  • „Serce matki” (współaut. S. Kataszek),
  • „Spotkamy się na Nowym Świecie” (współaut. S. Kataszek),
  • „Szemrane tango”,
  • „Tańcz, Małgorzato”,
  • „To tylko wiatr”,
  • „Tylko jedno słowo – kocham”,
  • „W błękicie oczu twych”,
  • „Warszawo, piękna Warszawo”.

Przypisy

  1. Cmentarz Stare Powązki: IGNACY KARASIŃSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 07.11.2019 r.]
  2. Tomasz Lerski, Encyklopedia Kultury Polskiej XX Wieku, Muzyka-Teatr-Film, ISBN 83-917189-9-9, Polskie Wydawnictwo Naukowo-Encyklopedyczne, 2008 r.
  3. Stefan Korboński, W imieniu Kremla.
  4. Gwiazdozbiór polskiej piosenki – Zygmunt Karasiński. [dostęp 12.04.2009 r.]

Oceń: Zygmunt Karasiński

Średnia ocena:4.67 Liczba ocen:7