Jakub Józef Orliński, urodzony 8 grudnia 1990 roku w Warszawie, to utalentowany polski śpiewak, który zyskał uznanie wśród miłośników muzyki klasycznej jako kontratenor. Jego wszechstronność i pasja do sztuki czyni go postacią wyjątkową w świecie muzyki.
Oprócz swoich osiągnięć wokalnych, Orliński jest również znany jako b-boy, co świadczy o jego różnorodnych zainteresowaniach artystycznych i muzycznych. Połączenie tańca z muzyką klasyczną ukazuje jego unikalne podejście do sztuki oraz chęć łączenia różnych stylów.
Wczesne lata
Jakub Józef Orliński przyszedł na świat i spędził swoje dzieciństwo w Warszawie, w rodzinie, którą charakteryzowała silna tradycja artystyczna, obejmująca zarówno malarstwo, jak i architekturę. Był synem dwóch utalentowanych malarzy grafików – Bogny Czechowskiej-Orlińskiej, która jest założycielką Fundacji „Słoneczna Akademia”, oraz Jakuba Orlińskiego. Jego rodzina to prawdziwa skarbnica talentów, gdyż zarówno dziadkowie ze strony matki, jak i ojca, również praktykowali architekturę.
U boku swojego brata Franciszka, który obecnie angażuje się w tworzenie grafik dla mediów społecznościowych, Jakub dorastał w atmosferze artystycznej kreatywności. Już jako młody chłopiec, w wieku ośmiu lat, zaczął swoją przygodę z muzyką, śpiewając w amatorskim chórze „Gregorianum”, którym kierowała Berenika Jozajtis. Dzięki temu chórkowi miał okazję koncertować zarówno w Polsce, jak i poza jej granicami. Jego zainteresowania obejmowały nie tylko muzykę, ale również ruch i taniec, co skutecznie rozwijało jego zdolności artystyczne.
Jakub uczęszczał do liceum o profilu plastycznym, jednak po dwóch latach nauki zrozumiał, że jego przyszłość związana będzie z muzyką, więc postanowił zdawać maturę z historii muzyki. W 2014 roku ukończył studia w klasie śpiewu pod kierunkiem dr hab. Anny Radziejewskiej na Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina w Warszawie, co stanowiło znaczący krok w jego artystycznej karierze.
Działalność artystyczna
W czasie swojej edukacji Jakub Józef Orliński był aktywnie zaangażowany w wystawienia organizowane przez prestiżowe instytucje, takie jak Uniwersytet Muzyczny im. Fryderyka Chopina w Warszawie oraz Akademię Teatralną im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie. Od roku 2012 jego talent rozwijał się również w ramach Akademii Operowej Teatru Wielkiego–Opery Narodowej w Warszawie. Studia zakończył w maju 2017 roku w sławnym Juilliard School of Music w Nowym Jorku, gdzie pod okiem Edith Wiens kształcił swoje umiejętności wokalne od 2015 roku.
Orliński zyskał uznanie dzięki swoim występom w Teatrze Wielkim w Warszawie, gdzie zaśpiewał partię Kupidyna w operze „Venus i Adonis” Johna Blowa. Wiosną 2014 roku jego umiejętności można było podziwiać w Akwizgranie oraz Chociebużu, gdzie wykonał rolę Ruggiera w „Alcinie”. Jeszcze w tym samym roku, jako Narcisio, pojawił się w „Agrippinie” Georga Friedricha Händla, prezentowanej w Teatrze Stanisławowskim w Warszawie.
W 2015 roku Orliński współpracował z teatrem w Lipsku, biorąc udział w wykonaniach pieśni Henry’ego Purcella oraz grając rolę Szekspira w baletowym spektaklu „Othello”, który zrealizował choreograf Mario Schröder. Kolejnym ważnym wystąpieniem była rola Philippusa w „Der Misslungene Brautwechsel oder Richardus” Georga Philippa Telemanna, zrealizowana w Gießen. Jego kariera nabrała tempa, a w 2016 roku miał przyjemność występować z Houston Symphony Orchestra w „Mesjaszu” Händla, a także w słynnej Carnegie Hall w Nowym Jorku z Musica Sacra oraz Oratorio Society of New York, co znacząco wpłynęło na jego międzynarodową rozpoznawalność.
Rok 2017 przyniósł kolejne wyzwania, w tym występy w rolach Ottone i Orimeno w operach „Agrippina” i „Erismena”. Jego występy w „Rinaldo” Händla w Frankfurcie oraz podczas festiwalu operowego w Glyndebourne w 2019 roku wzmocniły jego pozycję w świecie muzyki operowej. W 2018 roku Orliński rozpoczął współpracę z Il Pomo d’Oro pod kierunkiem Maksima Emelyanycheva, prezentując recital oparty na swoim debiutanckim albumie „Anima Sacra” (2018), wydanym przez Erato/Warner Classics. Regularnie występował z pianistą Michałem Bielem, przyciągając uwagę publiczności w Barcelonie, Harrisburgu, Katowicach, Lacoste oraz Warszawie, a latem 2018 roku dał swój debiut w londyńskiej Wigmore Hall.
Październik 2018 roku był przełomowy, kiedy zadebiutował w roli Unulfo w „Rodelindzie” Händla i wykonał Orimena w „Erismenie”. Jego kolejny recital w Carnegie Hall oraz w Alice Tully Hall w nowojorskim Lincoln Center w 2019 roku przyniosły mu znakomite recenzje, a „New York Times” określił go jako „Milenialnego kontratenora – gwiazdora popowego”. We wrześniu 2020 roku otrzymał tytuł „najlepszego śpiewaka roku” w plebiscycie magazynu „Opernwelt”, a także został laureatem Paszportu „Polityki” w kategorii muzyka poważna. W uzasadnieniu podkreślono jego „niepospolitą umiejętność poruszania emocji” podczas interpretacji.
Jego pierwszy występ w Metropolitan Opera House miał miejsce w 2021 roku, gdzie zagrał rolę alter ego Orfeusza w „Eurydice” Matthew Aucoina. W styczniu 2022 roku w Royal Opera House w Londynie wystąpił jako Didymus w oratorium Händla „Theodora”. W sezonie 2021/2022 koncertował z różnymi zespołami, w tym Il Pomo d’Oro oraz Ensemble Matheus, a także z pianistą Michałem Bielem w trasach po Ameryce Północnej oraz w Europie.
Na początku sezonu 2022/2023 Orliński kontynuował swoją karierę, występując w roli Orfeusza w operze „Orfeo ed Euridice” Ch. W. Glucka w Théâtre des Champs-Elysées oraz w San Francisco Opera. W marcu 2023 roku odgrywał partię Arsamene w „Serse” G. F. Händla w Opéra de Rouen Normandie. Jego obecność w Madrycie, Paryżu oraz Hamburgach, gdzie wykonywał tytułową partię „Tolomeo”, również przyczyniła się do jego rosnącej renomy. W lipcu 2023 roku w Bayerische Staatsoper zaprezentował się w roli Athamasa w „Semele” G. F. Händla.
W 2023 roku podjął współpracę z Nosowską, występując gościnnie w utworze „Zimny” z albumu „Degrengolada”. Z kolei w sezonie 2023/2024 planuje kontynuować europejskie trasy koncertowe oraz promować swoje najnowsze dzieło „Beyond” w USA. W czerwcu zadebiutował w roli Licidy w „L’Olimpiade” A. Vivaldiego w Théâtre des Champs-Elysses. Najbliższe wydarzenia w jego kalendarzu obejmują 26 lipca 2024 roku, kiedy wystąpi podczas ceremonii otwarcia Letnich Igrzysk Olimpijskich w Paryżu, wykonując utwór „Viens, Hymen” z opery-baletu „Les Indes galantes”.
Breakdance
W wieku 19 lat Jakub Józef Orliński rozpoczął swoją przygodę z breakdance’em. Szybko stał się częścią grupy Skill Fanatikz, która cieszyła się dużym uznaniem w środowisku tanecznym. Jego talent i zaangażowanie zaowocowały sukcesami w różnych zawodach. Warto wspomnieć, że zdobył IV nagrodę w prestiżowym konkursie Red Bull BC One Poland Cypher, a także dwa razy zajął II miejsce w zawodach Stylish Strike – Top Rock Contest oraz The Style Control.
Modeling
Jakub Józef Orliński aktywnie uczestniczył w świecie mody i reklamy. Występował w spotach dla znanej marki Cropp, co przyczyniło się do jego rozpoznawalności.
Jego wszechstronność obejmowała również pracę jako tancerz, model oraz akrobata, współpracując z renomowanymi markami takimi jak Nike oraz Levi’s.
W ciągu swojej kariery brał udział w wielu kampaniach reklamowych, w tym dla takich firm jak Turbokolor, Samsung, Mercedes-Benz, a także MAC Cosmetics. Wielokrotne zaangażowanie w reklamy marek Danone i Algida zaowocowało bogatym portfolio.
Odznaczenia i wyróżnienia
Jakub Józef Orliński, uznawany za jednego z najbardziej utalentowanych artystów swojego pokolenia, zdobył liczne odznaczenia i wyróżnienia, które odzwierciedlają jego wkład w świat muzyki. W 2024 roku otrzymał Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, co jest jednym z najwyższych odznaczeń w dziedzinie kultury w Polsce.
Wśród jego osiągnięć nagrodowych znajduje się wiele prestiżowych wyróżnień, poczynając od 2011 roku, kiedy to zdobył wyróżnienie na I Międzynarodowym Konkursie Muzyki Dawnej w Poznaniu. Rok później, w 2012, jego talent został doceniony na Międzynarodowym Konkursie im. Rudolfa Petraka w Žilinie, gdzie zdobył I nagrodę.
Te same zmagania przyniosły mu również nagrodę specjalną na VI Europejskim Konkursie Śpiewu Operowego DEBUT w Weikersheim, w Niemczech. Sukcesy z 2015 roku obejmują I nagrodę na Międzynarodowym Konkursie Wokalnym im. Marceliny Sembrich-Kochańskiej w Nowym Jorku.
W 2016 roku Orliński osiągnął II nagrodę w kategorii głosów męskich na IX Międzynarodowym Konkursie Wokalnym im. Stanisława Moniuszki, a także zajmował pierwsze miejsce na Lyndon Woodside Oratorio-Solo Competition w Nowym Jorku. W tym samym roku wygrał także Grand Finals w Metropolitan Opera National Council Auditions.
Jego kariera koncertowa wciąż się rozwija, a w 2019 roku zdobył Nagrodę Opus Klassik za recital solowy „Anima Sacra”. Otrzymał również nagrodę magazynu „Gramophone” w Londynie dla najlepszego młodego artysty oraz kulturalną Nagrodę O! Lśnienie przyznaną przez Onet.pl i miasto Kraków w kategorii muzyka poważna i jazz. Zdobył tytuł Koryfeusza Muzyki Polskiej w kategorii „Osobowość roku” w 2019 roku.
W kolejnych latach, w 2020 Orliński otrzymał Paszport „Polityki” w kategorii muzyka poważna za rok 2019. W 2021 roku jego projekt „Facce d’amore” został wyróżniony na International Opera Awards w kategorii nagranie. Rok później zdobył International Classical Music Award za album „Anima Aeterna” oraz Nagrodę Opus Klassik w kategorii produkcji audiowizualnej za „Stabat Mater”.
W 2023 roku artysta został uhonorowany Nagrodą Opus Klassik jako śpiewak roku za album „Farewells”. Rok 2024 przyniósł mu jeszcze więcej wyróżnień, w tym BBC Music Magazine Award oraz Fryderyka za album „Beyond”, a także Prix / Prijzen Caecilia 2023 w tej samej kategorii. Orliński ponownie uhonorowano tytułem Koryfeusza Muzyki Polskiej w kategorii „Osobowość roku”.
Dyskografia
Albumy solowe
Artysta Jakub Józef Orliński, znany ze swojego niezwykłego talentu, wydaje albumy, które zachwycają miłośników muzyki klasycznej. W 2018 roku premierę miała płyta Anima Sacra, na której znalazły się utwory takich kompozytorów jak Francesco Nicola Fago, Johann David Heinichen, czy Jan Dismas Zelenka, a całość została zrealizowana przez Il Pomo d’Oro pod kierownictwem Maksima Jemieljanyczewa i wydana przez Warner Classics/Erato.
Kolejnym atrybutem artysty jest album Facce d’amore z 2019 roku. Na tej płycie Orliński zagościł w towarzystwie kompozycji Francesco Cavalli i Alessandro Scarlattiego, ponownie pod skrzydełkami Il Pomo d’Oro i Maksima Jemieljanyczewa.
W 2021 roku ukazał się album Anima Aeterna, który nawiązuje do dzieł Jana Dismasa Zelenki i George’a Friedricha Händla. Na płycie, oprócz solisty, występuje sopranistka Fatma Said, muzyka zaś została zarejestrowana przez Il Pomo d’Oro pod batutą Francesco Corti.
W 2022 roku, artysta zaprezentował dzieło Vivaldi: Stabat Mater, które powstało we współpracy z Capella Cracoviensis i Janem Tomaszem Adamusem. Jeszcze w tym samym roku, na rynku zadebiutował album Farewells, gdzie obok Jakuba Józefa Orlińskiego można usłyszeć takie osobistości jak Henryk Czyż oraz Tadeusz Baird, a całość wykonano z towarzyszeniem fortepianu Michała Biel.
Rok później, w 2023 roku, artysta wydał album Beyond, który obejmuje kompozycje Claudio Monteverdiego i innych wybitnych twórców, a jego wydania podjęła się wytwórnia Warner Classics/Erato.
Albumy operowe i oratoryjne
Jakub Józef Orliński zdobył uznanie również w operze. W 2020 roku zrealizował dzieło Händel: Agrippina, w którym wcielił się w postać Ottone i wystąpił w towarzystwie znanych śpiewaków: Joyce DiDonato i Luci Pisaroni. Album został wyprodukowany przez Il Pomo d’Oro oraz Maksima Jemieljanyczewa.
W 2024 roku artysta pojawi się w produkcji Gluck: Orfeo & Euridice, gdzie zagra Orfeo, a jego partnerkami będą Elsa Dreisig stąpająca w roli Euridice oraz Fatma Said jako Amore. Całość zostanie wydana pod dyrekcją Stefana Plewniaka.
W tym samym roku, Jakub Józef Orliński weźmie również udział w spektaklu Hasse: Serpentes ignei in deserto, w którym zagra Nathanaela, obok takich gwiazd jak Philippe Jaroussky. Płyta będzie współprodukowana przez Les Accents oraz Thibaulta Noally.
Albumy kompilacyjne
Rok 2016 przyniósł współpracę Jakuba z Capella dell’Ospedale della Pietà Venezia na płycie Vivaldi: Carnevale di Venezia, a dwa lata później artysta współdziałał przy albumie Händel: Enemies In Love z Il Giardino d’Amore.
W 2019 roku z kolei, na słuchaczy czekała płyta Luigi Rossi – La Lyra d’Orfeo & Arpa Davidica, gdzie oprócz Orlińskiego również genialni artyści, tacy jak Philippe Jaroussky oraz Veronique Gens, współtworzyli to niezwykłe wydanie.
W 2021 roku artysta przyczynił się do nagrania albumu Adela autorstwa Aleksandra Dębicza, w towarzystwie uznanych muzyków, w tym Łukasza Kuropaczewskiego.
W nadchodzącym 2024 roku premierę ma zapowiedziana płyta Magnolia, również autorstwa Dębicza, z udziałem Jakuba Józefa Orlińskiego i wielu znakomitych instrumentalistów, takich jak Marcin Zdunik.
Inne
W 2024 roku zadebiutuje również album #LetsBaRock, łączący w sobie kompozycje Fago, Purcella, Monteverdiego oraz Vivaldiego. Udział w projekcie wezmą liczni artyści, w tym Piotr Banach, a Jakub Józef Orliński będzie realizować solowe partie wokalne.
Artysta nie tylko charakteryzuje świetna technika wykonawcza, ale także zdolność do współpracy z renomowanymi muzykami.
DVD
Na rynku płyt DVD znajduje się produkcja Handel: Rodelinda, z 2019 roku, gdzie Orliński wystąpił w roli Unulfo. Wydanie to zwróciło uwagę wielu fanów opery i zostało wydane przez Le Concert d’Astrée.
W 2022 roku artysta współpracował przy produkcji Vivaldi: Stabat Mater, którą zrealizowano z Capella Cracoviensis i Janem Tomaszem Adamusem, prezentując tym samym swój wyjątkowy talent na płytach wizualnych.
Filmografia
Jakub Józef Orliński zyskał uznanie nie tylko jako utalentowany artysta, ale także jako aktor w produkcjach filmowych oraz telewizyjnych. Jego osiągnięcia w tej dziedzinie są naprawdę godne uwagi.
Filmy:Rok | Tytuł | Rola | Reżyser |
---|---|---|---|
2018 | Alla gente a Dio diletta (krótkometrażowy film muzyczny) | w roli samego siebie | James Darrah |
2020 | Asymetria | diler | Konrad Niewolski |
Opus Klassik 2020 (TV) | w roli samego siebie | Frank Hof |
Rok | Tytuł | Rola | Uwagi |
---|---|---|---|
2013 | 2XL | Franek | odcinek 13 |
2018 | Quotidien | w roli samego siebie | odcinek z 5 listopada 2018 |
2022 | Zołza | Właściciel wynajmowanego mieszkania | odcinek 3 |
Przypisy
- JoannaJ. Łuczkowska, Znamy laureatów nagrody Koryfeusz Muzyki Polskiej 2024! [online], NIMiT, 04.11.2024 r. [dostęp 04.11.2024 r.]
- Złoty Medal Gloria Artis dla Jakuba Józefa Orlińskiego. gov.pl (MKiDN), 16.08.2024 r. [dostęp 20.08.2024 r.]
- Igrzyska olimpijskie Paryż 2024. Jakub Józef Orliński zaśpiewał na ceremonii otwarcia. Kim jest? [online], eurosport.tvn24.pl, 26.07.2024 r. [dostęp 28.07.2024 r.]
- BBC Music Magazine Awards 2024: winners announced [online], www.classical-music.com [dostęp 19.04.2024 r.] (ang.)
- Les prix Caecilia 2023 [online], Crescendo Magazine, 10.04.2024 r. [dostęp 09.05.2024 r.] (fr.)
- Historia o tym, jak Jakub Józef Orliński wdrożył plan „B” - Dla Kultury [online], 06.06.2023 r. [dostęp 06.10.2024 r.] (pol.)
- FranciscoF. Salazar, Asmik Grigorian & Jakub Józef Orliński Lead 2023 Opus Klassik Award Winners [online], operawire.com, 30.06.2023 r. [dostęp 30.06.2023 r.] (ang.)
- Magdalena Grzybowska: Jakub Józef Orliński najlepszym śpiewakiem roku według magazynu Opernwelt. OperaLovers.pl, 30.09.2020 r. [dostęp 09.12.2020 r.] (pol.)
- Jakub Józef Orliński: Najlepiej czuję się w muzyce baroku. „Dziennik Gazeta Prawna”. [dostęp 10.08.2017 r.] (pol.)
- Breakdancing opera singer steps in as Glyndebourne leading lady pulls out. BBC, 19.10.2019 r. [dostęp 17.11.2019 r.] (ang.)
- Young Polish countertenor Jakub Józef Orliński with Gramophone’s 2019 Award. Polska.pl. [dostęp 17.11.2019 r.] (ang.)
- Richard Sasanow: Countertenor Jakub Józef Orliński Releases Second Album ‘Facce d’amore’. BroadwayWorld.com, 14.02.2019 r. [dostęp 09.11.2020 r.] (ang.)
- Richard Sasanow: BWW Review: Countertenor Jakub Józef Orliński Goes for Baroque at Carnegie’s Weill Recital Hall Debut. BroadwayWorld.com, 14.02.2019 r. [dostęp 09.11.2020 r.] (ang.)
- Anna S. Dębowska: Jakub Józef Orliński- kontratenor, który ćwiczy breakdance. „Gazeta Wyborcza”, 07.07.2018 r. [dostęp 09.11.2020 r.] (pol.)
- Jakub Józef Orliński w bazie Discogs.com (ang.)
- Jakub Józef Orliński w bazie IMDb (ang.)
- Jakub Józef Orliński w bazie Filmweb
- Jakub Józef Orliński w bazie filmpolski.pl
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Bolesława Zdanowska | Wanda Żeleńska | Janusz Krasiński | Alina Janowska | Włodzimierz Bielicki | Anna Benicewicz-Miazga | Helena Uszyńska-Prawecka | Zygmunt Karasiński | Ewa Bem | Janusz Ściwiarski | Stefan Godlewski | Dionizy Sidorski | Anatol Stern | Stanisław Fitak | Zdzisław Jerzy Bolek | Jarosław Mikołajewski | Władysław Bogusławski | Krzysztof Aleksander Janczak | Janina Draczewska | Jarosław SzyszkoOceń: Jakub Józef Orliński