Ludwik Agapit Sempoliński, który znany jest również pod pseudonimem Bohdan Kierski, to postać niezwykle istotna w polskim świecie kultury i sztuki. Urodził się 18 sierpnia 1899 roku w Warszawie, gdzie także spędził ostatnie dni swojego życia, umierając 17 kwietnia 1981 roku.
Był on nie tylko aktorem, ale także reżyserem, tancerzem i pedagogiem, co czyni go człowiekiem o wszechstronnych talentach. Sempoliński zapisał się w historii jako jeden z najznakomitszych polskich artystów estradowych, włączając w to produkcje teatralne, filmowe, rewiowe oraz kabaretowe.
Życiorys
Urodziny Ludwika Sempolińskiego miały miejsce w rodzinie Antoniego (1870–1951) oraz Stanisławy Subirre (1868–1954). Swoją edukację rozpoczął w warszawskiej Szkole Zgromadzenia Kupców, znajdującej się przy ul. Waliców. Następnie postanowił kontynuować naukę w Wyższej Szkole Handlowej, której to jednak nie zdołał ukończyć.
Jego artystyczny debiut miał miejsce w 1918 roku w warszawskim kabarecie Sfinks, gdzie zaprezentował piosenkę „Lecą mareczki, lecą, lecą…”. W kolejnych latach stale współpracował z wieloma teatrzykami rewiowymi w Warszawie, takimi jak „Morskie Oko” oraz „Cyrulik Warszawski”, a także z krakowskimi kabaretami i operetkami.
W sezonie 1935/1936 objął stanowisko dyrektora Teatru Letniego w Łodzi. Niestety, podczas II wojny światowej musiał się ukrywać przed niemieckimi okupantami z powodu swojej satyry na Hitlera, zawartej w piosence „Ten wąsik” pochodzącej z popularnej rewii muzycznej „Orzeł czy Rzeszka”. Z powodu zagrożenia przeniósł się do Wilna, gdzie początkowo występował w teatrze muzycznym Lutnia, a następnie założył swój teatrzyk o nazwie Miniatury. Po wybuchu wojny niemiecko-radzieckiej musiał uciekać z Wilna i posługując się nazwiskiem Józef Kalina, ukrywał się na prowincji.
W 1944 roku, po zakończeniu konfliktu, wrócił do Wilna i wraz z Hanką Bielicką oraz Jerzym Duszyńskim, reaktywował swoje przedstawienia. Po wojnie, Sempoliński występował na scenach Łodzi, Krakowa i w warszawskim Teatrze Syrena. Słynął z doskonałych wykonań piosenek, takich jak „Tomasz, ach Tomasz, skąd ty to masz”. W 1969 roku wyróżniono go Nagrodą Miasta Stołecznego Warszawy.
Był także autorem wspomnień, w tym „Wielcy artyści małych scen” (wyd. 1968) oraz „Druga połowa życia” (wyd. 1985). Dodatkowo pełnił rolę wykładowcy w warszawskiej PWST, gdzie wychował wielu utalentowanych aktorów i piosenkarzy.
Ludwik Sempoliński zmarł 17 kwietnia 1981 roku w Warszawie, a jego miejsce spoczynku znajduje się na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 111-3-30,31).
Filmografia
Poniżej znajduje się unikalna lista filmów, w których występował Ludwik Sempoliński. Jego dorobek obejmuje wiele interesujących tytułów, które na pewno zainteresują miłośników polskiej kinematografii.
- 1935 – Jaśnie pan szofer,
- 1935 – Manewry miłosne,
- 1936 – Pan Twardowski,
- 1936 – Barbara Radziwiłłówna,
- 1936 – Róża,
- 1937 – Piętro wyżej,
- 1937 – Trójka hultajska,
- 1938 – Paweł i Gaweł,
- 1938 – Moi rodzice rozwodzą się,
- 1938 – Sygnały,
- 1939 – O czym się nie mówi…,
- 1939 – Nad Niemnem,
- 1939/1940 – Sportowiec mimo woli,
- 1939/1940 – Żołnierz królowej Madagaskaru,
- 1939/1941 – Ja tu rządzę,
- 1948 – Skarb,
- 1950 – Dwie brygady,
- 1951 – Warszawska premiera,
- 1955 – Irena do domu!,
- 1965 – Niekochana,
- 1967 – Raz, dwa, trzy… (The Singing Lesson).
Ordery i odznaczenia
W dorobku Ludwika Sempolińskiego znajduje się wiele prestiżowych wyróżnień, które odzwierciedlają jego wkład w rozwój kraju oraz działalność na rzecz społeczeństwa. Wśród nich znajdują się:
- Order Sztandaru Pracy I klasy, przyznany w 1978 roku,
- Order Sztandaru Pracy II klasy, który otrzymał w 1969 roku,
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, nadany w 1959 roku,
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, który Sempoliński otrzymał 15 lipca 1954 roku,
- Medal 10-lecia Polski Ludowej, przyznany 19 stycznia 1955 roku,
- Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego, która została mu wręczona w 1967 roku.
Przypisy
- Ludwik Sempoliński, [w:] Twórcy [online], Culture.pl [dostęp 21.03.2024 r.]
- Stanisława Subirre M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiego [dostęp 03.12.2023 r.]
- Cmentarz Stare Powązki: ANTONI SEMPOLIŃSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 03.12.2023 r.]
- Teatr w Polsce - polski wortal teatralny. e-teatr.pl. [dostęp 09.07.2020 r.]
- Raz, dwa, trzy. iluzjon.fn.org.pl [dostęp 20.12.2021 r.]
- Ludwik Sempoliński – wielki artysta małych scen. polskieradio.pl. [dostęp 19.07.2019 r.]
- M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19.01.1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
- M.P. z 1954 r. nr 112, poz. 1564 „za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
- "Łódź w Ilustracji", 1936, nr 24 (jest mylnie 23), s. 7; zdjęcie portretowe.
- a b c d Ludwik Sempoliński w bazie filmpolski.pl
- a b Ludwik Sempoliński. spotkaniazpiosenka.org
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Andrzej Konic | Henryk Loewenfeld | Zuzanna Janin | Magda Umer | Helena Sulima | Ewa Bibańska | Maksymilian Chmielarczyk | Wiktor Dyndo | Stanisława Stanisławska-Majdrowicz | Stefan Modzelewski | Janina Bauman | Leopold Tyrmand | Lena Żelichowska | Maurycy Janowski | Jakub Szymczuk | Chada | Władysław Szlengel | Marek Kościkiewicz | Konrad Kubicki | Michał MilbergerOceń: Ludwik Sempoliński