Lucyna Messal

---

Życiorys

Lucyna Messal, artystka o niezwykłej karierze, przyszła na świat w rodzinie majstra stolarskiego. Już od 1901 roku miała przyjemność pobierać lekcje śpiewu u Jana Reszkego oraz Stanisława Boguckiego. Dodatkowo uczyła się sztuki aktorskiej pod okiem Honoraty Leszczyńskiej. Debiut miała miejsce 14 stycznia 1904 roku w warszawskim Teatrze Nowości, gdzie wcieliła się w postać Emilii w spektaklu „Ach ta wiosna”. Niestety, jej pierwszy występ nie zakończył się sukcesem, co skłoniło Messal do pięcioletniej przerwy od sceny i intensywnej nauki śpiewu.

Jej kolejni nauczyciele, tacy jak Wołoszko, Aleksandrowicz i Rybaczkow, przyczynili się do jej dalszego rozwoju muzycznego. Przełomowym momentem w jej karierze była rola Safii w „Baronie cygańskim”, którą z sukcesem zagrała 24 marca 1909 roku. To wtedy uznano ją za nową primadonnę operetki Warszawskich Teatrów Rządowych, co zdetronizowało dotychczasową gwiazdę – Wiktorię Kawecką.

Tego samego roku Lucyna Messal nagrała swoje pierwsze płyty dla wytwórni Syrena Rekord. W dniu 28 października 1913 roku wraz z Józefem Redo w Teatrze Nowości wprowadzili nowy taniec do Polski – tango, które wykonali w operetce „Targ na dziewczęta”. W czasie I wojny światowej artystka występowała w Rosji, a po wojnie, w 1918 roku, warszawscy widzowie przyjęli ją z wyjątkowym entuzjazmem, co umożliwiło jej powrót do roli primadonny w Teatrze Nowości.

Po 1922 roku Messal dawała występy na scenach Warszawy, Lublina, Łodzi, oraz w Petersburgu, Moskwie, Wiedniu i Budapeszcie. Od 1926 roku była związana z Teatrem Messal i Niewiarowskiej, a sezon 1927/1928 spędziła ponownie jako aktorka w Teatrze Nowości. W 1928 roku występowała w takich teatrach jak „Morskie Oko”, Teatr Mały we Lwowie oraz warszawski „Znicz”. W 1929 roku otworzyła własny teatr muzyczny przy ulicy Marszałkowskiej 114 w Warszawie, nazwaną „Operetka Lucyny Messal”. W latach trzydziestych artystka stale pojawiała się na deskach licznych teatrów rewiowych, takich jak „Wesoły Wieczór”, „Hollywood”, „Kameleon”, „Praskie Oko”, „8.15”.

W 1938 roku wystąpiła w Teatrze Wielkim, a także zagrała epizodyczną rolę pianistki Wandy w filmie „Szczęśliwa trzynastka” w reżyserii Mariana Czauskiego, z muzyką Jerzego Petersburskiego.

W czasie okupacji niemieckiej otworzyła „Bar pod Messalką” przy Krakowskim Przedmieściu 16/18 naprzeciwko kościoła Świętego Krzyża. Ponadto występowała w kawiarni „U Elny Gistedt”, znajdującej się w pałacu Branickich przy ul. Nowy Świat 18, gdzie również miała swoje mieszkanie. Dziś kamienica ta jest znana jako kamienica Pod Messalką.

Po wojnie lucyna Messal kontynuowała swoją karierę jako aktorka charakterystyczna w warszawskim Teatrze Nowym. Jej jubileusz 50-lecia pracy artystycznej odbył się w listopadzie 1946 roku w sali „Romy”. Artystka ta stała się legendą polskiej operetki, ciesząc się uwielbaniem widzów. Z imponującą urodą, talentem i głosem, miała w swoim repertuarze ponad 50 ról.

Ostatecznie została pochowana na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kw. H-II-16/17).

Filmografia

Lucyna Messal miała niesamowitą karierę filmową, która rozpoczęła się na początku XX wieku. Poniżej przedstawiamy jej najważniejsze osiągnięcia w dziedzinie filmu.

• 1938 – Szczęśliwa trzynastka jako Pianistka Wanda,
• 1914 – Tańce i śpiewy jako tancerka,
• 1913 – Tańce niedźwiedzie jako tancerka,
• 1913 – One Step jako tancerka,
• 1913 – Tango jako tancerka.

Spektakle teatralne (wybór)

Lucyna Messal miała imponującą karierę w teatrze, z szeregiem spektakli, które odbiły się szerokim echem w polskim środowisku artystycznym. Poniżej przedstawiamy wybrane tytuły, w których występowała, dotyczące różnych lat jej działalności.

• 1904 – Ach ta wiosna,
• 1909 – Baron cygański jako Safi, Teatr Nowości (wznowienie 1913),
• 1909 – Piękność z Nowego Yorku, Teatr Nowości,
• 1909 – Czar walca jako księżniczka, Teatr Nowości,
• 1909 – Orfeusz w piekle jako Eurydyka, Teatr Nowości,
• 1909 – Bohaterowie, Teatr Nowości (wznowienie 1913),
• 1909 – Ptasznik z Tyrolu jako listonoszka Gaga, Teatr Nowości,
• 1909 – Piękna Helena jako Helena, Teatr Nowości,
• 1909 – Rozwódka, Teatr Nowości,
• 1910 – Manewry jesienne, Teatr Nowości,
• 1910 – Hrabia Luxemburg, Teatr Nowości,
• 1910 – Cygańska miłość, Teatr Nowości,
• 1910 – Panna z lalką, Teatr Nowości,
• 1911 – Cnotliwa Zuzanna, Teatr Nowości,
• 1911 – Wesoła wdówka, Teatr Nowości,
• 1912 – Romantyczna żona, Teatr Nowości,
• 1912 – Wróg kobiet, Teatr Nowości,
• 1912 – Czerwona dama, Teatr Nowości,
• 1913 – Ewa, Teatr Nowości,
• 1913 – Targ na dziewczęta, Teatr Nowości,
• 1915 – Córka pani Angot, Teatr Nowości,
• 1921 – Biały mazur, Teatr Nowości,
• 1922 – Jej wysokość tancerka, Teatr Nowości,
• 1923 – Bajadera, Teatr Nowości,
• 1923 – Katia tancerka, Teatr Nowości,
• 1924 – Frasquita, Teatr Nowości,
• 1925 – Orłowa, Teatr Nowości,
• 1925 – Wieszczka wód, Teatr Nowości,
• 1927 – Noc Bacchusowa, Teatr Nowości,
• 1927 – Paganini, jako księżna Lukki, Teatr Nowości,
• 1927 – Królowa, Teatr Nowości,
• 1928 – Piękność z Nowego Yorku, Teatr Nowości,
• 1928 – Tego jeszcze nie było, „Morskie Oko”,
• 1929 – Jasnowłosy Cygan, „Znicz”,
• 1929 – Boska noc, „Teatr Lucy Messal”,
• 1930 – Z Chłodnej na Nowy Świat, „Morskie Oko”,
• 1932 – Walter pod Messalką, „Wesołe Oko”,
• 1932 – Karnawał pod Messalką, „Wesoły Teatr”,
• 1933 – Prosto z mostu, „Praskie Oko”,
• 1933 – Klejnoty Pragi, „Praskie Oko”.

Dyskografia (wybór)

Poniżej przedstawiamy wybór dyskografii Lucyny Messal, jednej z najważniejszych artystek operetkowych.

• 1909 – Bohaterowie. Ty, ty moje marzenie. Aria z tejże operetki (SGR 8510) Syrena Rekord,
• 1909 – Mimi. Lustereczko. Duet z tejże operetki (SGR 8758) Syrena Rekord (duet z Wiktorią Kawecką),
• 1909 – Łóżeczko mieć. Aria Gondy z operetki Rozwódka (SGR 8762) Syrena Rekord,
• 1910 – Rozwódka. Krok w krok. Duet z tej operetki (SGR 9076) Syrena Rekord (duet z Władysławem Szczawińskim),
• 1911 – Lekcyjka całowania. Duet z operetki Cnotliwa Zuzanna (SGR 10855) Syrena Rekord (duet z Józefem Sendeckim),
• 1911 – Opowiastka o cnocie. Aria z operetki Cnotliwa Zuzanna (SGR 10856) Syrena Rekord (duet z Władysławem Szczawińskim),
• 1911 – Lucyna Messal, sopran; Józef Sendecki, tenor artyści Teatrów Warszawskich śpiew z akompaniamentem Orkiestry opery Warszawskiej (SGR 10858–10862) Syrena Rekord (duety z Cnotliwej Zuzanny),
• 1912 – Jej adiutant. Duet z tejże operetki (SGR 12110) Syrena Rekord (duet z Józefem Redo),
• 1912 – Jej adiutant. Niezapominajki. Walc z tejże operetki (SGR 12112) Syrena Rekord,
• 1912 – Romantyczna żona. (SGR 12157–12160) Syrena Rekord (Walce, duety i tria z tejże operetki (z Józefem Redo i Julianem Krzewińskim)),
• 1912 – Wróg kobiet. Kto żadnej nie chce znać w ogóle. Aria z tejże operetki (SGR 12522) Syrena Rekord,
• 1912 – Lucyna Messal, sopran, primadonna Operetki Warszawskiej (SGR 12593–12596) Syrena Rekord,
• 1912 – Litość miej. Pożaliej. Romans. (SGR 12607) Syrena Rekord,
• 1912 – Dzwoneczki. Kołokolcziki. Romans. (SGR 12704) Syrena Rekord,
• 1912 – Żdu tiebia, pridi skoro. Romans. (SGR 12700) Syrena Rekord,
• 1912 – Pojdiosz li ty? Romans. (SGR 12702) Syrena Rekord,
• 1918 – Piękny sen. Nie spiesz się i nie zwalniaj. Duet. (SR 510) Syrena Rekord,
• 1927 – Lucyna Messal, sopran, artystka Teatrów Warszawskich śpiew z towarzyszeniem orkiestry (SR 3215–3216) Syrena Rekord (Piosenki z rewii Tego jeszcze nie było).

---

Oceń: Lucyna Messal

---