Władysław Winawer

---

Życiorys

Młodość

Władysław Winawer przyszedł na świat jako syn Adolfa Edwarda Winawera oraz Dory, znanej z domu Czamańskiej. Jego edukacja rozpoczęła się w Gimnazjum Filologicznym im. Jana Kreczmara w Warszawie, gdzie w 1918 roku zdobył świadectwo maturalne. Już od stycznia 1915 roku stał się członkiem Polskiej Organizacji Wojskowej, a 12 listopada 1915 roku dołączył do Legionów, gdzie przydzielono go do 5 pułku piechoty w I Brygadzie Legionów. Wychodził na pole walki, brał udział w zaciętych starciach na Wołyniu, a także w bitwach pod Koszczycami i Stowygorożem. Jego heroiczne działania obejmowały również wojnę polsko-bolszewicką, w której uczestniczył w decydujących momentach, zarówno w Warszawie, jak i nad Niemnem. W grudniu 1920 roku, w stopniu plutonowego, zakończył swoją służbę wojskową poprzez demobilizację.

Przed II wojną światową

Po zakończeniu studiów prawniczych na Uniwersytecie Warszawskim oraz ukończeniu aplikacji adwokackiej, której patronem był uznany adwokat Adolf Finkelhaus, Władysław Winawer aktywnie prowadził swoją kancelarię adwokacką w latach 1928–1939. Jej siedziba mieściła się przy ul. Kapucyńskiej 5 w Warszawie, gdzie prasował głównie sprawy cywilne, koncentrując się na tych związanych z hipotecznymi roszczeniami. Odznaczał się zaangażowaniem w obronę oskarżonych o komunistyczną działalność, zarówno Żydów, jak i katolików. Był również patronem Stanisława Gajewskiego, który w trudnym okresie 1942 roku potrafił uratować swoją pięcioletnią córkę Janinę z warszawskiego getta.

II wojna światowa

Wrzesień 1939 roku przywiódł Winawera z powrotem na pola walki w charakterze podoficera rezerwy; został zmobilizowany do Centrum Wyszkolenia Sanitarnego, biorąc aktywny udział w wojnie. Po pewnym czasie, niestety, został wzięty do niewoli przez żołnierzy Armii Czerwonej. Dzięki sprytowi polskich szoferów udało mu się ukryć wśród szeregowców i 31 stycznia 1940 roku powrócił do Warszawy. Od listopada 1941 roku zmagał się z rzeczywistością getta warszawskiego, jednak od jesieni 1942 roku przebywał w Milanówku, gdzie ukrywał się z pomocą takich osób jak Maria i Lech Sokołowscy oraz Ewa i Janusz Sipayłłowie.

Czasy komunizmu

Po wojnie, w 1946 roku, Władysław Winawer został członkiem Rady Adwokackiej w Warszawie, a między 1951 a 1957 rokiem zasiadał w Naczelnej Radzie Adwokackiej. W tym trudnym okresie jego działalność koncentrowała się na obronie działaczy Polskiego Państwa Podziemnego, a po roku 1956 aktywnie reprezentował osoby pokrzywdzone w procesach rehabilitacyjnych. Reprezentował również Kazimierza Moczarskiego, któremu 22 lutego 1955 roku skierował list, w którym szczegółowo opisał metody tortur, które były stosowane wobec niego przez stalinowskich prześladowców. Do obrony Kazimierza Moczarskiego współpracowała adwokat Aniela Steinsbergowa. Działał także jako pełnomocnik lokalnych przedstawicieli tajnych władz adwokatury, takich jak Eugeniusz Ernst, Stanisław Koziołkiewicz i Ludomir Sakowicz, a także Anny Rószkiewicz-Litwinowiczowej, pracownicy kontrwywiadu Komendy Warszawa AK. Władysław Winawer spoczywa na cmentarzu ewangelicko-reformowanym w Warszawie, zlokalizowanym przy ul. Żytniej (kwatera R-1-3).

Życie prywatne

Wnuk szachisty Szymona Winawera (1838–1919) to postać, która z pewnością wzbudza zainteresowanie swoim pochodzeniem. Dziadek tej znanej dziennikarkiKazimiery Szczuki (ur. 1966) wpisuje się w bogatą historię rodzinną, uświadamiając nam, jak wiele ważnych postaci tworzyło tę fascynującą opowieść o rodzinie Winawerów.

---

Oceń: Władysław Winawer

---