Leon Babiński


Leon Babiński, urodzony 13 stycznia 1891 roku w Warszawie, to postać, która zapisała się na kartach polskiej historii jako wybitny prawnik-cywilista. Jego niezwykły wkład w rozwój polskiego sądownictwa podczas dwudziestolecia międzywojennego jest niezaprzeczalny, a prace, które zainicjował, miały zasadnicze znaczenie dla organizacji systemu prawnego w tym okresie.

Po zakończeniu II wojny światowej jego działalność nie ustała. Leon Babiński związał się z Politechniką Szczecińską, gdzie kontynuował swoje prace naukowe i dydaktyczne. Jego życie, kończące się 11 stycznia 1973 roku w Szczecinie, stanowi przykład zaangażowania w rozwój prawa i edukacji w Polsce.

Życiorys

Leon Babiński był synem Leona oraz Stefanii z rodu Karpińskich. Swoje pierwsze kroki w edukacji stawiał w warszawskim Gimnazjum im. gen. Chrzanowskiego, gdzie aktywnie uczestniczył w strajkach szkolnych, które miały miejsce w latach 1905-1907. Następnie kształcił się w zakresie prawa na Sorbonie w Paryżu oraz na Cesarskim Uniwersytecie Moskiewskim, gdzie studiował w latach 1909-1913 i uzyskał złoty medal jako tytuł kandydata nauk. Po ukończeniu studiów przeszedł aplikację sądową i adwokacką w latach 1913-1917.

W 1914 roku był aktywnym członkiem Stronnictwa Polityki Realnej. W odpowiedzi na dekret wydany przez wodza naczelnego wojsk rosyjskich, wielkiego księcia Mikołaja Mikołajewicza Romanowa z dnia 14 sierpnia tegoż roku, podpisał telegram, w którym przekazał podziękowania. W jego treści wyrażał przekonanie, że krew Polaków oraz Rosjan, przelana w obronie wspólnych wartości przeciwko wrogowi, stanie się fundamentem dla nowego życia w pokoju i wzajemnej przyjaźni naszych narodów słowiańskich.

Od 1917 roku Leon Babiński pełnił rolę sekretarza Sądu Najwyższego. Był również związany z Radą Windykacji Strat Wojennych Tymczasowej Rady Stanu. W 1919 roku podjął służbę w Ministerstwie Spraw Zagranicznych, gdzie pełnił funkcje delegata rządowego w Komisji Górnośląskiej, uczestnicząc w wydarzeniach związanych z powstaniami śląskimi.

Od 1925 roku był wykładowcą w Szkole Nauk Politycznych oraz nauczaniem prawa międzynarodowego prywatnego na Wolnej Wszechnicy Polskiej, a od 1927 roku wykładał na Uniwersytecie Warszawskim. W latach 1921-1939 prowadził także zajęcia z zakresu prawa międzynarodowego oraz morskiego w Szkole Głównej Handlowej, gdzie w 1938 roku uzyskał tytuł profesora tytularnego.

Babiński uczestniczył w tworzeniu międzynarodowego prawa morskiego oraz lotniczego. Został redaktorem tekstu konwencji dotyczącej ujednolicenia niektórych zasad międzynarodowego przewozu lotniczego. W 1929 roku zorganizował w Warszawie międzynarodową konferencję, podczas której konwencja ta została zatwierdzona. 30 czerwca 1927 roku wziął ślub z Marią Rutkowską.

W trakcie II wojny światowej Babiński musiał ukrywać się przed okupantami niemieckimi na terenach Podkarpacia. Po wojnie rozpoczął pracę na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, a od 1947 roku był związany ze szczecińskim oddziałem Akademii Handlowej w Poznaniu, która później przemianowana została na Wyższą Szkołę Ekonomiczną (WSE). Pełnił tam funkcję zastępcy rektora w latach 1947-1948, a następnie rektora do roku 1951. Od 1955 do 1961 roku, pracując na Wydziale Inżynieryjno-Ekonomicznym Transportu Politechniki Szczecińskiej, był związany z uczelnią aż do przejścia na emeryturę.

Od 1947 roku Babiński należał do Instytutu Prawa Międzynarodowego w Gandawie. Był także członkiem Międzynarodowego Stowarzyszenia Prawników, mającego swoją siedzibę w Paryżu oraz Gandawie. Zorganizował Szczecińskie Towarzystwo Naukowe (STN) i przewodniczył mu w latach 1957-1970, a także aktywnie działał w Ekspozyturze Komisji Prawa Morskiego.

Spoczywa na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie, w kwaterze 96-3-1,2,3.

Ordery i odznaczenia

Leon Babiński, zasłużony działacz i polityk, został odznaczony wieloma prestiżowymi medalami oraz odznaczeniami za swoje osiągnięcia i wkład w rozwój kraju. Wśród jego wyróżnień znajdują się:

  • Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany 9 listopada 1926 roku,
  • Złoty Krzyż Zasługi, otrzymany w 1938 roku,
  • Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości,
  • Wielki Oficer Orderu Świętego Sawy z Jugosławii,
  • Wielki Oficer Orderu Korony Rumunii,
  • Komandor Orderu Orła Białego z Jugosławii,
  • Komandor Orderu Lwa Białego z Czechosłowacji,
  • Komandor Orderu Gwiazdy Rumunii,
  • Komandor Orderu Białej Róży z Finlandii,
  • Komandor Orderu Trzech Gwiazd z Łotwy,
  • Oficer Orderu Legii Honorowej z Francji.

Te odznaczenia są świadectwem jego znaczenia w historii oraz wpływu na społeczność międzynarodową.

Publikacje (wybór)

„Leon Babiński to wybitny prawnik i autor ponad 250 publikacji, w tym 20 artykułów opublikowanych w renomowanych zagranicznych czasopismach naukowych.

Wśród najważniejszych jego dzieł znajdują się:

  • Prawo cudzoziemców w Polsce (1922),
  • Zarys wykładu prawa międzynarodowego prywatnego (1935),
  • Organizacja i technika służby konsularnej (1948),
  • Prawo przewozowe, cz. 1–3 (1948–1963, z W. Górskim),
  • Technika konsularna (1949),
  • Nowy podział prawa – prawo astronautyczne („Szczecin” 1958, 1),
  • Potrzeby naukowe Pomorza Zachodniego i Szczecina (KiS 1958, 2),
  • Zagadnienia współczesnego prawa międzynarodowego prywatnego (1958),
  • Z aspektów prawnych wojny o sukcesję szczecińską (Rocz. Przyj. Nauki, Przemyśl, 1961),
  • Pomorski memoriał prawniczy przed królem polskim w roku 1469–1470 (1961),
  • Nowa ustawa o prawie lotniczym (Przegl. Ustawod. Gosp. 1963, nr 2),
  • Założenie prawne gospodarczych wspólnot zachodnioeuropejskich (Ruch Pracowniczy Ekonomiczny i Socjologiczny, 1964, nr 3),
  • Stabilizacja stosunków terytorialnych na Ziemiach Odzyskanych niezależnie od traktatu pokojowego (Przegl. Zachodniopom. 1966, 1),
  • Prawo transportowe (1968, z W. Górskim).

Upamiętnienie

Leon Babiński, niezwykle ważna postać dla Szczecina, został wyróżniony tytułem doktoratu honoris causa przez Politechnikę Szczecińską w 1971 roku. To zaszczytne uhonorowanie podkreśla jego wkład w rozwój nauki i edukacji w regionie.

W celu upamiętnienia jego osiągnięć, jego imię nadano nie tylko jednej z ulic w Szczecinie, ale również auli akademickiej w budynku Uniwersytetu Szczecińskiego, mieszczącej się na Wydziale Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, przy ulicy Mickiewicza 64. Tego rodzaju gesty świadczą o szacunku społeczności lokalnej oraz akademickiej, jakim cieszył się Babiński.

2 listopada 2013 roku, na terenie Cmentarza Centralnego w Szczecinie, zasadzono Drzewko Pamięci, które symbolizuje trwałe upamiętnienie tej znakomitej postaci. To drzewko jest nie tylko osobistym hołdem, ale również miejscem refleksji dla tych, którzy pragną oddać cześć Lechowi Babińskiemu.

Warto również zaznaczyć, że Leon Babiński zajął 30. miejsce na liście „Szczecinianie Stulecia”, która została stworzona na przełomie XX i XXI wieku w wyniku plebiscytu zorganizowanego przez Gazetę Wyborczą (wydanie szczecińskie), Polskie Radio Szczecin oraz TVP Szczecin. W książce poświęconej tym wybitnym osobom, prof. Janina Jasnowska, prezes STN, opisała Babińskiego w sposób niezwykle pochlebny.

„Przyniósł on na grunt Szczecina głęboką wiedzę, doświadczenie i wysoką kulturę człowieka nauki, gdy na „spalonej ziemi”, wśród ludzi przybyłych z różnych stron, trzeba było od podstaw kształtować środowisko naukowe.”
prof. Janina Jasnowska

Przypisy

  1. Drzewka Pamięci 2013 [online], wszczecinie.pl [dostęp 24.07.2023 r.]
  2. używając encyklopedia.szczecin.pl, [dostęp 18.05.2016 r.]
  3. Cmentarz Stare Powązki: MARYSIEŃKA BABIŃSKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 09.03.2019 r.]
  4. Janina Jasnowska: Leon Babiński. Przez Moskwę i Paryż do Szczecina. W: Szczecinianie stulecia. Wyd. Piątek trzynastego, 2000 r., s. 20–21.
  5. Tadeusz Białecki: Babiński Leon. W: Encyklopedia Szczecina. T. 1. Szczecin: Uniwersytet Szczeciński, 1999 r., s. 65–66.
  6. Agnieszka Kidzińska, Zarys działalności Stronnictwa Polityki Realnej podczas I wojny światowej w Królestwie Polskim, [w:] Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Sectio F, Historia, Vol. LVII, 2002 r., s. 169.
  7. Włodzimierz Suleja, Tymczasowa Rada Stanu, Warszawa 1998 r., s. 223.
  8. Wolna Wszechnica Polska. W: Szkoły wyższe Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa: 1930 r., s. 311.
  9. Kazimierz Władysław Kumaniecki, Zbiór najważniejszych dokumentów do powstania państwa polskiego, Warszawa, Kraków 1920 r., s. 30.
  10. Sądownictwo w Królestwie Polskim. Ruch służbowy. „Gazeta Sądowa Warszawska”, s. 394, Nr 39 z 29.09.1917 r.
  11. Odznaczenia. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 19, s. 189, 1933 r.
  12. Odznaczenia. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 1, s. 17, 1938 r.
  13. M.P. z 1926 r. nr 259, poz. 728 „za zasługi na polu prawno-dyplomatycznem”.
  14. Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Wyd. II popr., Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1938 r., s. 16.
  15. a b c Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1983 r., s. 16.
  16. Uniwersytet Szczeciński, Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania (aula im. Prof. L.Babińskiego), ul. Mickiewicza 64. Spotkanie Prezydenta Piotra Krzystka ze studentami UM Szczecin (2008) [on-line]. www.szczecin.pl. [dostęp 01.12.2012 r.]
  17. Cecylia Judek: Leon Babiński. [w:] Encyklopedia Pomorza Zachodniego – pomeranica.pl [on-line]. [dostęp 19.12.2013 r.]

Oceń: Leon Babiński

Średnia ocena:4.62 Liczba ocen:22