Tadeusz Kifer

---

Życiorys

Tadeusz Kifer był znany jako mieszkaniec Czechowic, obszaru położonego w obecnej dzielnicy Warszawy – Ursus. Ukończył Gimnazjum im. Jana Zamoyskiego w Warszawie przy ul. Smolnej 30, a także był zaangażowany w działalność harcerską, związując się z 2 Warszawską Drużyną Harcerską.

W 1939 roku brał udział w kampanii wrześniowej, niestety wrócił do domu ciężko ranny. Po powrocie od początku 1940 roku włączył się aktywnie w działalność konspiracyjną przeciwko reżimowi hitlerowskiego. Przyjął pseudonim „Kruszynka”, co z kontrastem do jego wysokiego wzrostu, tylko dodawało mu tajemniczości. Od 1939 roku był również czynny w Korporacji Ochotniczej Straży Pożarnej w Czechowicach – Ursusie, co znacząco ułatwiało mu realizację działań konspiracyjnych, takich jak przenoszenie broni oraz kolportowanie prasy.

W jego działalności konspiracyjnej zajmował ważne stanowisko, pełniąc funkcję zastępcy dowódcy oddziału oraz dowódcy patrolu dywersyjno-sabotażowego, który operował w rejonie Ursusa, Warszawy oraz w najbliższej okolicy. Brał w tym czasie udział w licznych akcjach, w tym w rozkręcaniu torów kolejowych, podpalaniu transportów zmierzających na front wschodni oraz zniszczeniu znaku „V” – symbolu zwycięstwa, umieszczonego przez Niemców w 1941 roku na placu Marszałka Józefa Piłsudskiego w Warszawie, który wtedy nosił nazwę Adolf-Hitler-Platz, a także w paleniu flag niemieckich, które powiewały na Gmachu Zachęty.

Wciągnął także swoją rodzinę do konspiracji – matkę Aleksandrę Kifer, znaną jako „Oleńka” (ojciec Jan Kifer zmarł w 1938 roku), siostrę Halinę Kifer, noszącą pseudonim „Kropelka”, a także dalszych członków rodziny i znajomych, tworząc grupę, która później weszła w skład Batalionu „Miotła” w Zgrupowaniu „Radosław” i brała udział w powstaniu warszawskim. Zaczął w swoim rodzinnym domu w Czechowicach – Ursusie składować broń, amunicję, prasę konspiracyjną oraz punkt nasłuchowy.

1 października 1942 roku został aresztowany wraz z matką, siostrą i koleżanką z konspiracji w wyniku donosu, przez funkcjonariuszy Gestapo. Postawiono im zarzuty dotyczące gromadzenia broni oraz przynależności do Armii Krajowej. Został przewieziony do siedziby Gestapo przy al. Szucha, gdzie został poddany brutalnym przesłuchaniom, a następnego dnia umieszczono go w więzieniu śledczym na Pawiaku. Po 18 listopada 1942 roku został wywieziony z Pawiaka do niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz, gdzie otrzymał numer obozowy 76133. Pośrednik, za pośrednictwem którego jego matka wpłaciła wysoki okup, nie był w stanie pomóc mu. Niestety, zginął w obozie męczeńską śmiercią 9 grudnia 1942 roku, mając zaledwie 20 lat.

Warto zaznaczyć, że swoimi zeznaniami pomógł uratować życie innym więzionym, w tym kobietom, które aresztowano razem z nim. Pomimo bestialskich tortur zadawanych mu na Szucha, Pawiaku i w Auschwitz, nie zdradził nikogo ze współtowarzyszy akcji bojowych. Pośmiertnie odebrał Krzyż Walecznych za swoje męstwo oraz odwagę w trakcie działań konspiracyjnych.

Upamiętnienie

Nazwisko Tadeusza Kifera jest widoczne na tablicy upamiętniającej żołnierzy Armii Krajowej, którzy poświęcili swoje życie dla ojczyzny w latach 1939–1945. Tablica ta znajduje się na Cmentarzu Wojskowym Powązki, w kwaterze, gdzie spoczywają polegli żołnierze batalionu „Miotła” – Zgrupowanie „Radosław”.

Oprócz tego, Tadeusz Kifer jest upamiętniony w Muzeum Więzienia Pawiak, gdzie jego historia została uwzględniona w ekspozycji biograficznej zatytułowanej „Zapamiętajmy ich twarze”, będącej częścią wystawy stałej „Pawiak 1835–1944”.

Co więcej, imieniem Tadeusza Kifera „Kruszynki“ nazwano rondo, które zostało otwarte w 2012 roku, w obrębie osiedla Czechowice w dzielnicy Warszawa Ursus. Rondo to znajduje się na skrzyżowaniu ulic Tadeusza Kościuszki oraz Cierlickiej.

---

Oceń: Tadeusz Kifer

---