Michał Bron, urodzony w Warszawie 1 stycznia 1909 roku, to postać związana z historią Polski i militarnymi zawirowaniami XX wieku. Zmarł 17 sierpnia 2008 roku w Uppsali, w Szwecji, co stanowi smutny koniec długiego życia dedykowanego służbie wojskowej.
Był on oficerem ludowego Wojska Polskiego, a także brał udział w wielu istotnych wydarzeniach, w tym w wojnie domowej w Hiszpanii oraz w II wojnie światowej.
Życiorys
Michał Bron przyszedł na świat w Warszawie, w rodzinie, gdzie lekarzem dentystą był jego ojciec Bronstein. Gdy I wojna światowa wybuchła, jego rodzina przeniosła się na Ukrainę, a powrotem do Polski zakończyli swoją tułaczkę w 1921 roku. Jako młody człowiek zaangażował się w działalność harcerską, stając się członkiem organizacji żydowskiej Ha-Szomer Ha-Cair. W 1929 roku postanowił opuścić Polskę i osiedlił się w kibucu w Palestynie.
W 1931 roku wstąpił do Komunistycznej Partii Palestyny, co szybko przyniosło mu kłopoty z prawem. W rezultacie swojej działalności politycznej był wielokrotnie aresztowany, łącznie spędzając w więzieniach około trzech i pół roku. W okresie od 1936 do 1939 roku brał aktywny udział w hiszpańskiej wojnie domowej, gdzie stanął po stronie rządowych wojsk i walczył przeciwko rebelianckim siłom dowodzonym przez generała Francisco Franco. W trakcie tego konfliktu zajmował różnorodne stanowiska, m.in. komisarza politycznego kompanii, dowódcy batalionu oraz szefa wydziału operacyjnego 129 Brygady Międzynarodowej pod dowództwem Wacława Komara.
Po zakończeniu walk Bron trafił do różnych obozów, takich jak Gurs, Vernet i Dżilfa w Algierii. W 1943 roku, w wyniku zajęcia Algierii przez wojska amerykańskie, miał możliwość powrotu do ZSRR podczas repatriacji obywateli radzieckich więzionych w Dżilfa. W kolejnych latach pełnił różne funkcje w armii, w tym od 10 października 1943 roku do 6 kwietnia 1944 roku był zastępcą dowódcy 5 pułku piechoty do spraw politycznych.
W 1945 roku Bron przez pewien czas należał do Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego, gdzie zajmował stanowisko szefa Wydziału Wychowania Kadr. W lutym 1946 roku został wysłany jako attaché wojskowy do Belgradu, a po powrocie do Polski w 1948 roku rozpoczął pracę w wywiadzie wojskowym, w Oddziale II SG LWP. Od lipca 1948 roku był zastępcą szefa Wydziału I Oddziału II SG WP, a w kwietniu 1949 roku objął to stanowisko jako szef.
W październiku 1950 roku rozpoczął kurs doskonalenia dowódców w Akademii Sztabu Generalnego, a od września 1951 roku pełnił funkcję szefa Wydziału Operacyjnego Sztabu 8 Korpusu Piechoty w Olsztynie. Jego kariera zyskała dalszy bieg, gdy w kwietniu 1952 roku został redaktorem naczelnym „Myśli Wojskowej”. Zaskakujące aresztowanie miało miejsce 11 listopada 1952 roku, a Michał Bron odzyskał wolność dopiero 30 listopada 1954 roku. Po tym wydarzeniu rozpoczął pracę jako zastępca redaktora naczelnego „Nowych Czasów”. W kwietniu 1957 roku ponownie wyjechał do Belgradu, a po powrocie do kraju w 1959 roku został zwolniony z wywiadu wojskowego.
W 1984 roku Michał Bron postanowił na stałe osiedlić się w Szwecji. Jako autor, stworzył kilka książek poświęconych wojnie w Hiszpanii, a także autobiograficznych. Jego życie zakończyło się w Uppsali, gdzie zmarł.
Przypisy
- Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m.st. Warszawy, nr 30, 31.12.1966 r., s. 1.
- Dyskusja na forum dws.org.pl
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Jan Janiszowski | Szymon Jaroszewski | Tadeusz Kosicki | Bohdan Tymieniecki | Aleksander Kostka-Napierski | Zofia Czechowska | Włodzimierz Marszewski | Narcyz Witczak-Witaczyński | Tadeusz Sawicz | Tadeusz Kifer | Kazimierz Szczerba-Likiernik | Izabela Jadwiga Łopuska | Walerian Bogusławski | Aleksander Kulczyński | Aleksander Hrynkiewicz | Henryk Żmudzki | Feliks Michałkowski | Karol Fiałkowski | Gracjan Dąbrowski | Bolesław BinderOceń: Michał Bron