Szmul Centnerszwer, znany również jako Samuel Centnerszwer, to postać, której życie i praca miały znaczący wpływ na polską medycynę. Urodził się 8 lutego 1856 roku w Warszawie, a jego kariera zawodowa rozwinęła się w okresie, gdy medycyna żydowska w Polsce zaczynała zdobywać uznanie. Zmarł 24 sierpnia 1938 roku wŚródborowie, pozostawiając po sobie trwały ślad jako wyróżniający się chirurg.
Centnerszwer był przedstawicielem żydowskiej społeczności, która wnosiła wiele do rozwoju nauki i technologii w Polsce, a jego osiągnięcia są jednym z wielu przykładów tej integralności. Warto przyjrzeć się jego życiu, aby zrozumieć, jak jego doświadczenia wpłynęły na rozwój chirurgii w kraju.
Życiorys
Studiował na Cesarskim Uniwersytecie Warszawskim, gdzie dyplom uzyskał 7 marca 1878 roku. Po zakończeniu studiów został powołany do wojska rosyjskiego i brał udział w wojnie rosyjsko-tureckiej. W kolejnych latach poświęcił się specjalizacji w chirurgii, pracując w różnych szpitalach, w tym w Wiedniu, gdzie uczył się pod okiem znanych chirurgów, takich jak Theodor Billroth i Eduard Albert.
W 1880 roku objął stanowisko chirurga w Szpitalu Starozakonnych w Warszawie, gdzie pracował u Ludwika Chwata. Jego kariera zawodowa nabrała tempa, kiedy podjął pracę w klinice chirurgii Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie był związany z Julianem Kosińskim. W dniu 1 sierpnia 1889 roku, wspólnie z Adolfem Grünbaumem (zm. 1907), otworzył w Warszawie lecznicę dla chorych chirurgicznych przy ulicy Nowolipki 25, która później została przeniesiona na ulicę Leszno 22. Ta placówka była szczególnie dedykowana przyjezdnym Żydom i wyposażona w ambulatorium oraz sale na sześć łóżek.
Podczas I wojny światowej pełnił rolę chirurga, udzielając pomocy rannym żołnierzom w Hotelu Rzymskim. Po wojnie, od 1929 roku, z powodu problemów zdrowotnych, osiedlił się w Śródborowie pod Warszawą. Jego życie i działalność zawodową upamiętnił Zygmunt Srebrny. Zmarł i został pochowany na cmentarzu żydowskim przy ulicy Okopowej, gdzie jednak jego nagrobek nie zachował się. Część publikacji błędnie informuje, że zmarł w warszawskim getcie po 1939 roku.
Był żonaty z Różą Emilią z domu Tetz, a ich syn, Józef Henryk Centnerszwer, został prawnikiem. Jego zainteresowania zawodowe dotyczyły chirurgii, a zwłaszcza tzw. chirurgii małej, interesował się również różnymi dziedzinami medycyny, historią Polski, historią powszechną oraz sztuką. Znany był z pogodnego usposobienia oraz skromności, co przyczyniło się do jego dużej popularności wśród pacjentów.
Prace
Oto zestawienie najważniejszych prac autorstwa Szmula Centnerszwera, które różnią się tematyką i podejściem do zagadnień medycznych.
- Stosowanie przekrwienia zastoinowego w leczeniu ostrych spraw ropnych podług metody Bier′a i Klapp′a. Opis uzyskany został w Medycynie 35, 50, s. 950-955 (1907),
- Chirurgia pauperum. Publikowane w Gazecie Lekarskiej nr 1, 15, 16, 17 (1897),
- Tłumaczenie 50 lat życia chirurga Morrisa.
Przypisy
- Louis Falstein (ed.). The martyrdom of Jewish physicians in Poland. New York: Exposition Press, 1964 r. s. 326
- Srebrny Z. Samuel Centnerszwer. „Warszawskie Czasopismo Lekarskie”. 15 (33), s. 549, 15.05.1938 r.
- Nie odnotowuje go baza nagrobków osób pochowanych na tym cmentarzu
Pozostali ludzie w kategorii "Medycyna i zdrowie":
Wiktor Arkin | Hanna Chrzanowska | Jerzy Jakubowski (lekarz) | Ewa Dróbecka-Brydak | Leopold Berlinerblau | Wacław Sitkowski | Maksymilian Biro | Jerzy Szapiro | Andrzej Włodarczyk | Stefan Kruś | Piotr Słonimski (1893–1944) | Irena Hausmanowa-Petrusewicz | Anna Braude-Hellerowa | Aleksander Freyd | Mariusz Stopczyk | Andrzej Brzecki | Władysław Pręgowski | Zdzisław Czaplicki | Anna Margolis | Leon KryńskiOceń: Szmul Centnerszwer