Leon Kryński

---

Życiorys

Leon Kryński przyszedł na świat w rodzinie Kaliksta oraz Józefy z Czerniawskich. Po zakończeniu nauki w VI gimnazjum filologicznym rozpoczął studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego. Ukończenie tych studiów w 1889 roku zaowocowało tym, że został asystentem w I Klinice Chirurgicznej, którą kierował Julian Kosiński. Pracując w tej klinice, miał okazję wyjeżdżać do Berlina oraz Hamburga, gdzie mógł rozwijać swoją wiedzę medyczną pod kierunkiem znanych specjalistów, Roberta Kocha i Ernsta von Bergmanna.

W 1891 roku Kryński uzyskał tytuł doktora wszechnauk lekarskich. Niedługo potem, na początku 1894 roku, udał się do Rzymu, gdzie brał udział w wykładach oraz operacjach prowadzonych przez Francesco Durante’a. Po powrocie do Warszawy, został I asystentem Ludwika Rydygiera. 23 czerwca 1896 roku przedstawił swoją pracę habilitacyjną na Uniwersytecie Jagiellońskim. Na początku 1899 roku Kryński znów wyjechał, tym razem do Paryża oraz Wiednia, gdzie uczył się od znakomitych wykładowców na Sorbonie, w tym m.in. Eugène’a Doyena oraz Louisa Felbeca Terriera. Jego zainteresowanie patologią układu moczowo-płciowego wzbudził Jean Casimir Félix Guyon.

Wówczas postanowił, że nie wróci do Warszawy, lecz wybierze Kraków. Został docentem w Katedrze i Klinice Chirurgicznej Uniwersytetu Jagiellońskiego, a w 1901 roku uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego. Pięć lat później zdecydował się na powrót do Warszawy, gdzie objął stanowisko ordynatora Oddziału Chirurgicznego w Szpitalu Św. Ducha. W tamtym czasie zorganizował Pracownię Medycyny Doświadczalnej w Towarzystwie Naukowym Warszawskim oraz kierował Oddziałem Chirurgicznym.

Po wkroczeniu Niemców do Warszawy, reaktywowali Uniwersytet Warszawski, na którym Kryński zyskał status profesora w Katedrze i Zakładzie Anatomii Opisowej. Był także organizatorem Wydziału Lekarskiego, gdzie najpierw kierował Oddziałem Przygotowawczo-Lekarskim. W roku akademickim 1916/1917 sprawował funkcję dziekana. Ponadto, pracował w Komisji Słownikowej Tymczasowej Rady Stanu. W 1918 roku objął kierownictwo nad I Katedrą i Kliniką, a rok później uzyskał tytuł profesora zwyczajnego.

Następnie utworzył Zakład Chirurgii Operacyjnej oraz Anatomii Topograficznej, którym kierował do 1931 roku, kiedy to przeszedł w stan spoczynku. Zmarł po długiej chorobie 8 października 1937 roku w Warszawie. Został pochowany 11 października 1937 roku na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie, w kwaterze 47, rzędzie 6, na miejscu 29/30.

Dorobek naukowy

Leon Kryński, w swojej niezwykle bogatej karierze medycznej, wprowadził wiele innowacji, które wpłynęły na rozwój chirurgii. Był jednym z pionierów w dziedzinie medycyny, który po raz pierwszy przeprowadził wszczepienie moczowodu do jelita grubego. Ponadto, jako pierwszy na świecie, opisał przypadek włóknistego zapalenia krezki jelita cienkiego. W 1910 roku wprowadził do medycyny zupełnie nową jednostkę chorobową, znaną jako stwardnienie krezki.

Jego wkład w rozwój nauk medycznych jest również widoczny w obszarze publikacji. Kryński jest autorem 109 opracowań naukowych, które dotyczą chirurgii operacyjnej oraz urologii. Jego poświęcenie i badania przyniosły wiele korzyści dla pacjentów oraz dla społeczności medycznej na całym świecie.

Członkostwo

Leon Kryński miał niezwykle bogate i różnorodne członkostwo w licznych organizacjach naukowych oraz towarzystwach medycznych, co odzwierciedla jego zaangażowanie w rozwój medycyny.

• Towarzystwo Lekarskie Warszawskie, od 1891 jako członek korespondent,
• Societé de Chirurgie w Paryżu, członek od 1927,
• Towarzystwo Naukowe Warszawskie, gdzie był członkiem założycielem oraz pełnił funkcję wiceprezesa w latach 1913-1925,
• Towarzystwo Chirurgów Polskich, w którym był członkiem od 1893 i sprawował urząd prezesa w latach 1928-1931,
• Towarzystwo Lekarskie Polsko-Francuskie, gdzie pełnił rolę prezesa,
• Przewodniczący Oddziału Warszawskiego Polskiego Towarzystwa Anatomiczno-Zoologicznego,
• Częstochowskie Towarzystwo Lekarskie, gdzie otrzymał tytuł członka honorowego,
• Krakowskie Towarzystwo Lekarskie,
• Towarzystwo Chirurgiczne Belgijskie,
• Societa Piemontese di Chirurgia w Turynie,
• Association des Anatomistes.

Jego aktywność w tych organizacjach znacząco przyczyniła się do rozwoju polskiej medycyny oraz współpracy międzynarodowej w dziedzinie chirurgii i anatomii.

Odznaczenia

Leon Kryński, znany z wielu osiągnięć, posiada szereg istotnych odznaczeń, które stanowią dowód jego znaczenia w historii. Wśród wyróżnień, które otrzymał, znajdują się:

• Order Legii Honorowej IV i V klasy (Francja),
• Order św. Sawy III klasy (Jugosławia).

---

Oceń: Leon Kryński

---