Stefan Kruś

---

Życiorys

Stefan Kruś był synem Stanisława. W czerwcu 1939 roku ukończył pierwszy rok nauki w Gimnazjum im. Adama Mickiewicza w Warszawie. Po trudnym okresie okupacji, udało mu się w czerwcu 1944 roku zdać maturę na tajnych kompletach w stolicy.

W lutym 1945 roku rozpoczął swoją edukację na kierunku lekarskim na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego, zakończoną w 1949 roku. Podczas trwania studiów, w roku 1946, zdobył doświadczenie, pracując jako asystent w Zakładzie Histologii.

Po ukończeniu studiów, jego kariera zawodowa rozwijała się w Akademii Medycznej w Warszawie, gdzie pracował aż do 1996 roku, pełniąc różne funkcje, w tym asystenta, adiunkta, docent oraz profesora. Od 1970 roku kierował Zakładem Anatomii Patologicznej do momentu przejścia na emeryturę. Jego praca zawodowa była bardzo zróżnicowana. W latach 1956-1957 przebywał w Szpitalu Polskim w Hamhynie w Korei Północnej. Z kolei w 1959-1960 roku był stypendystą Fundacji Rockefellera w Mount Sinai Hospital w Nowym Jorku.

Kiedy wrócił do kraju, kontynuował edukację akademicką, uzyskując w 1961 roku doktorat, a w 1965 stopień doktora habilitowanego. Jego osiągnięcia doceniono w 1975 roku, kiedy to otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego, a osiem lat później, 27 października 1983 roku, został profesorem zwyczajnym. Równocześnie sprawował funkcję redaktora naczelnego kwartalnika „Medycyna Dydaktyka Wychowanie”, wydawanego przez Akademię Medyczną w Warszawie.

Stefan Kruś był aktywnym członkiem Polskiego Towarzystwa Patologów od jego założenia w 1958 roku, wielokrotnie pełniąc odpowiedzialne role w jego władzach, w tym prezesurę w latach 1971-1973 oraz 1979-1983. W 1995 roku otrzymał tytuł członka honorowego tego towarzystwa.

W swojej karierze był również kierownikiem specjalizacji dla 33 osób na pierwszym stopniu i 21 osób na drugim. Promotował 10 przewodów doktorskich, przyczyniając się tym samym do rozwoju niejednej kariery naukowej.

Stefan Kruś zmarł w Warszawie, a jego ostatnie miejsce spoczynku znajduje się na cmentarzu Bródnowskim, gdzie został pochowany 23 lutego 2015 roku (kwatera 46C-5-26).

Publikacje

Stefan Kruś jest autorem licznych prac, zarówno naukowych, jak i dydaktycznych, które mają znaczący wpływ na dziedzinę patologii. W swoich badaniach i publikacjach można wskazać na kilka kluczowych kategorii, które prezentują ich różnorodność i głębokość. Oto szczegółowy przegląd tych prac:

W zakresie prac naukowych oraz dydaktycznych, wyróżniają się następujące statystyki:

• oryginalnych, przeważnie w zespołach – 74,
• poglądowych i popularnych – 20,
• kazuistycznych – 7.

Warto podkreślić, że badania oryginalne skupiały się głównie na problemach klinicznych w kontekście ich morfologicznych aspektów.

Podręczniki

Oto lista kluczowych publikacji, które pełnią funkcję podręczników w zakresie patologii:

• Anatomia patologiczna (1978, 1990),
• Patomorfologia kliniczna (wspólnie z Ewą Skrzypek-Fakhoury; 1996, 2005, 2007),
• Podstawy patomorfologii (wspólnie z Januszem Groniowskim; 1985, 1991),
• Guide for histopathological practice (1995),
• Patomorfologia dla stomatologów (1997, 2014 – wydanie II, poprawione i uzupełnione, wspólnie z Ewą Skrzypek),
• Patologia dla szkół pielęgniarstwa (2003),
• Guide and comments to histopathological classes (2004, 2006),
• Guide through pathomorphology for students who have enough time to think it over (1997),
• Launching-pad into the lifelong study of pathologic anatomy (2004, 2005),
• Patologia: podręcznik dla licencjackich studiów medycznych (2003, 2006).

Monografie dla patomorfologów i klinicystów

W zakresie monografii, Stefan Kruś opracował następujące tytuły dotyczące patomorfologii:

• Patomorfologia wątroby (1973, 1986),
• Patomorfologia nerek (1973, 1986),
• Patomorfologia serca (1972, 1974).

Prace naukowe – pod redakcją Stefana Krusia

Pod jego redakcją powstały także liczne publikacje, które obejmują:

• Anatomia patologiczna: podręcznik dla studentów medycyny (1978, 1980),
• (z Januszem Groniowskim) Podstawy patomorfologii: podręcznik dla studentów medycyny (1984, 1985, 1991),
• (z Ewą Skrzypek) Patomorfologia kliniczna, cz. 1, Patomorfologia ogólna (1986, 1990, 1993),
• (z Ewą Skrzypek) Patomorfologia kliniczna, cz. 2, Patomorfologia narządowa (1987, 1993),
• Patomorfologia kliniczna (1991, 1993),
• (z Ewą Skrzypek-Fakhoury) Patomorfologia kliniczna: podręcznik dla studentów (1996, 2005),
• Anatomia patologiczna: podręcznik dla studentów medycyny (2000, 2001),
• (z Ewą Skrzypek-Fakhoury) Patomorfologia kliniczna (2007, 2011).

Publicystyka

Oprócz prac naukowych, Stefan Kruś jest także autorem tekstów publicystycznych. Do jego osiągnięć w tej dziedzinie należy:

• Dwadzieścia październikowych spotkań z anatomią patologiczną (1994, 1996),
• Felietony przekorne (1992),
• Felietonów przekornych zbiór drugi (1995),
• Wykłady inauguracyjne z anatomii patologicznej: 1. 10. 1974 – 7. 10. 1996 (2010) (Spinoza),
• Wiecznym piórem – na przekór. 1 (2010) (Modlitwa Majmonidesa),
• Wiecznym piórem – na przekór. 2 (2010).

Ordery i odznaczenia

Stefan Kruś był osobą, która otrzymała wiele odznaczeń i wyróżnień za swoje osiągnięcia i zasługi. Oto lista jego najważniejszych odznaczeń:

• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany 25 maja 2005 roku,
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, otrzymany 14 marca 2000 roku,
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany w 1979 roku,
• Złoty Krzyż Zasługi, otrzymany w 1973 roku,
• Medal 10-lecia Polski Ludowej, przyznany 13 stycznia 1955 roku,
• Medal Komisji Edukacji Narodowej,
• Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego, przyznana w 1965 roku,
• Odznaka tytułu honorowego „Zasłużony Nauczyciel PRL”,
• Odznaka honorowa „Za wzorową pracę w służbie zdrowia”, przyznana w 1961 roku,
• Odznaczenie „Laudabilis”, przyznane w 2011 roku,
• Medal za Zasługi dla Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, przyznany w 2009 roku,
• Medal za Zasługi dla I Wydziału Lekarskiego, przyznany w 2004 roku,
• Odznaka Koreańskiej Służby Zdrowia z Korei Północnej, przyznana w 1957 roku.

Nagrody i wyróżnienia

Stefan Kruś był wielokrotnie nagradzany za swoje osiągnięcia w dziedzinie zdrowia. Oto niektóre z jego najważniejszych wyróżnień:

• nagrody Ministra Zdrowia: indywidualna I st. (1973), zespołowa I st. (1979, 1980),
• nagrody Rektorskie (łącznie 10 – w latach 1963–1978),
• tytuł Medicus Nobilis wraz z sygnetem Polskiego Towarzystwa Lekarskiego (2013).

---

Oceń: Stefan Kruś

---