Władysław Pręgowski to postać, która odgrywała istotną rolę w polskim systemie ochrony zdrowia oraz edukacji. Urodził się 25 lipca 1911 roku w Warszawie, gdzie rozpoczął swoją podróż, która miała trwać przez wiele lat i obejmować różnorodne obszary działalności.
Jako lekarz, naukowiec oraz nauczyciel akademicki, Pręgowski wniósł znaczący wkład w rozwój medycyny w Polsce. Nie tylko zajmował się praktyką lekarską, ale również angażował się w akademickie kształcenie przyszłych pokoleń medyków.
W miarę upływu czasu jego działalność rozszerzała się również na sferę społeczną, gdzie pełnił rolę działacza społecznego, co dodatkowo podkreśla jego wszechstronność i zaangażowanie w sprawy kraju. Zmarł 13 grudnia 1985 roku w Białymstoku, pozostawiając po sobie wiele osiągnięć i inspiracji dla innych.
Życiorys
Urodziny Władysława Pręgowskiego miały miejsce w rodzinie, w której medycyna była ważnym elementem codzienności. Jego ojciec, Piotr Pręgowski, pełnił rolę neurolog i psychiatry, jednocześnie angażując się w działalność społeczną oraz polityczną. W 1937 roku Władysław ukończył studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego. Po tym ważnym etapie kariery podjął pracę jako asystent w Klinice Neurologicznej w Szpitalu Gruźliczym, który mieścił się przy ulicy Płockiej w Warszawie.
W okresie II wojny światowej Pręgowski aktywnie brał udział w walkach, w stopniu podporucznika służąc jako lekarz w 3 batalionie 71 pułku piechoty w Zambrowie. W wrześniu 1939 roku, po dostaniu się do niewoli niemieckiej, udało mu się uciec. Po ponownym aresztowaniu, został osadzony w Stalagu IA w Tylży, gdzie pełnił funkcję lekarza obozowego, opiekując się jeńcami wojennymi pochodzącymi z Francji i Belgii. Niestety, jego działalność polityczna oraz akt sabotażu skutkowały przeniesieniem go do Oflagu II C w Woldenbergu, co wiązało się z zakazem wykonywania zawodu lekarza obozowego.
Po wojnie, w 1945 roku, rozpoczął pracę w systemie ochrony zdrowia, pełniąc obowiązki lekarza oraz ordynatora w różnych instytucjach takich jak Rogoźno, Szamotuły, Poznań, Zielona Góra oraz Zakopane, gdzie skoncentrował się na chorobach wewnętrznych. W Zakopanem, na Oddziale Chirurgii Płuc, pod okiem prof. W. Rzepeckiego, specjalizował się w leczeniu gruźlicy płuc. Jego praca naukowa zatytułowana „Znaczenie ruchomości śródpiersia w odmie leczniczej” doprowadziła do uzyskania stopnia doktora medycyny w 1950 roku na Akademii Medycznej w Lublinie, a także do mianowania na dyrektora Sanatorium Przeciwgruźliczego w Bystrej Śląskiej.
Władysław Pręgowski zdobył również specjalizację II stopnia w zakresie interny oraz chorób płuc. W 1956 roku objął stanowisko kierownika Kliniki Gruźlicy Płuc na Akademii Medycznej w Białymstoku, gdzie pracował aż do 1980 roku. W roku akademickim 1957-1958 spędził czas w Paryżu, w Instytucie Pasteura, korzystając ze stypendium Fundacji im. J. Potockiego. Wkrótce potem uzyskał tytuł docenta oraz kierownicze stanowisko w Katedrze i Klinice Gruźlicy Płuc.
W ciągu sześciu lat był również krajowym specjalistą w dziedzinie leczenia gruźlicy w szpitalach. Wyjątkowym osiągnięciem Pręgowskiego było założenie pierwszej w Polsce Poradni Antynikotynowej, która miała swoją siedzibę w Białymstoku. Został członkiem korespondentem Francuskiego Towarzystwa Ftyzjatrycznego, a także przez dwie kadencje zasiadał w Komisji Leczenia Międzynarodowej Unii Przeciwgruźliczej, która działa pod egidą WHO. Przez swoją karierę był promotorem 11 doktoratów oraz miał na swoim koncie około 120 publikacji naukowych.
Władysław Pręgowski był także aktywnym członkiem wielu organizacji, w tym Towarzystwa Wiedzy Powszechnej, ZBOWiD-u (z przyznanym statusem kombatanta), Stronnictwa Demokratycznego, Ligi Obrony Kraju oraz Automobilklubu Podlaskiego. Zmarł 13 grudnia 1985 roku w Białymstoku. Jego ostatnim miejscem spoczynku jest cmentarz Farny w Białymstoku, gdzie został pochowany obok swojej żony.
Odznaczenia i wyróżnienia
W trakcie swojej karierze, Władysław Pręgowski otrzymał szereg prestiżowych odznaczeń, które świadczą o jego zaangażowaniu oraz profesjonalizmie w zawodzie. Poniżej przedstawiamy listę najważniejszych wyróżnień, jakie uzyskał:
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
- Medal Komisji Edukacji Narodowej,
- Złoty Krzyż Zasługi (1955),
- Odznaka honorowa „Zasłużony Białostocczyźnie”,
- Odznaka „Za wzorową pracę w służbie zdrowia” (1954),
- Belgijski Krzyż Zasługi – przyznany za ratowanie jeńców belgijskich,
- Medal Pamiątkowy I Dywizji Grenadierów w Lotaryngii – za ratowanie jeńców francuskich,
- Medal „Za udział w wojnie obronnej 1939”.
Za swoją działalność w obszarze ochrony zdrowia oraz pracy naukowej, dydaktycznej i społecznej, zdobył on liczne nagrody i wyróżnienia od Akademii Medycznej w Białymstoku. Pręgowski był również członkiem honorowym Polskiego Towarzystwa Ftyzjopneumonologicznego, co jeszcze bardziej podkreśla jego znaczenie w dziedzinie medycyny.
Życie prywatne
W wyniku zawarcia związku małżeńskiego z Danutą Domagalską, która żyła w latach 1921-1998, Władysław Pręgowski został ojcem trojga dzieci. Każde z nich przyszło na świat w różnych latach, a mianowicie: Piotr urodził się w 1946 roku, Jerzy w 1947 roku, natomiast Zbigniew przyszedł na świat w 1951 roku.
Pozostali ludzie w kategorii "Medycyna i zdrowie":
Andrzej Brzecki | Mariusz Stopczyk | Aleksander Freyd | Anna Braude-Hellerowa | Irena Hausmanowa-Petrusewicz | Piotr Słonimski (1893–1944) | Szmul Centnerszwer | Wiktor Arkin | Hanna Chrzanowska | Jerzy Jakubowski (lekarz) | Zdzisław Czaplicki | Anna Margolis | Leon Kryński | Leon Zamenhof | Hieronim Powiertowski | Maria Jarząbek-Chorzelska | Feliks Dzik-Dzikowski | Teresa Zalewska (neuropatolog) | Leszek Pączek | Władysław Leon OsmolskiOceń: Władysław Pręgowski