Zdzisław Czaplicki

Medycyna i zdrowie

Zdzisław Konstanty Czaplicki, urodzony 4 września 1874 roku w Warszawie, a zmarły 23 grudnia 1947 roku w Krakowie, to postać o niezwykle bogatym dorobku. Był nie tylko lekarzem, lecz również taternikiem, który z pasją oddawał się górom.

Jako członek Sekcji Turystycznej Towarzystwa Tatrzańskiego, Zdzisław Czaplicki aktywnie uczestniczył w działaniach promujących turystykę górską oraz ochronę Tatr. W Zakopanem, gdzie osiedlił się na stałe, stał się istotną postacią lokalnej społeczności, angażując się w liczne przedsięwzięcia związane z rozwojem regionu.

Nie można także zapomnieć o jego roli jako podpułkownika, co dodatkowo podkreśla jego zaangażowanie w sprawy zarówno społeczne, jak i patriotyczne. Jego życie i działalność pozostawiły trwały ślad w historii, zarówno w dziedzinie medycyny, jak i w pracy na rzecz wspólnoty.

Życiorys

Zdzisław Czaplicki, urodzony jako syn Jana i Bronisławy z Tuszyńskich w latach 1851–1912, to postać, której życie było pełne ważnych wydarzeń. Studiował w Warszawie, jednak po wybuchu protestów studenckich musiał uciekać do Galicji pod przybranym nazwiskiem. Po ukończeniu studiów medycznych na Uniwersytecie Jagiellońskim obronił tam również pracę doktorską.

Do Zakopanego Czaplicki przybywał już przed rokiem 1897. W lecie 1900 roku prowadził zakopiańskie biuro Towarzystwa Tatrzańskiego, a w latach 1902–1904 oraz 1905–1910 był aktywnym członkiem wydziału tej organizacji, pełniąc funkcję skarbnika w latach 1902–1903. O jego działalności taternickiej wiadomo niewiele, ale z pewnością zyskał uznanie w środowisku górskim.

Wraz z Mieczysławem Zbikowskim oraz przewodnikiem Wojciechem Tylką Suleją, 14 września 1902 roku z powodzeniem zdobył Baranie Rogi, schodząc nową drogą do Doliny Pięciu Stawów Spiskich. Kolejnego dnia zespół ten dokonał pierwszego trawersowania Świstowej Przełęczy. Zdzisław Czaplicki był jednym z założycieli pierwszej polskiej organizacji taternickiej, Sekcji Turystyki Towarzystwa Tatrzańskiego.

W roku 1902 uczestniczył w dyskusji zamieszczonej w 39. numerze „Przeglądu Zakopiańskiego”. Później dołączył do komisji statutowej i tymczasowego zarządu, współpracując z Januszem Chmielowskim, Janem Fischerem i Adamem Lewickim. Działalność zarządu doprowadziła do formalnego powstania Sekcji Turystyki Towarzystwa Tatrzańskiego (STTT) w 1903 roku, ale Czaplicki później nie brał udziału w działaniach tej organizacji.

W 1909 roku Zhdisław Czaplicki był jednym z inicjatorów powołania Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego (TOPR). Między 1903 a 1906 rokiem pełnił rolę lekarza w sanatorium Dłuskich w Kościelisku, które później stało się Sanatorium Wojskowym w Zakopanem. Po tym okresie rozpoczął praktykę prywatną w Zakopanem, osiedlając się w willi Stefa przy ulicy Jagiellońskiej 5.

W trakcie I wojny światowej Zdzisław Czaplicki służył w wojsku austriackim i polskim, w tym w Legionach. Na początku 1915 roku otrzymał awans na lekarza asystenta w pospolitym ruszeniu armii austriackiej, osiągając stopień podpułkownika. Po zakończeniu działań wojennych do 1921 roku był wojskowym komendantem Sanatorium Czerwonego Krzyża w Zakopanem, a w latach 1935–1939 pełnił funkcję dyrektora sanatorium ZUS „Warszawianka” w tym samym mieście.

Czaplicki był również osobą aktywną w życiu społecznym Zakopanego; przez wiele lat zasiadał w radzie gminnej, a później miejskiej. W 1940 roku, ostrzeżony o zagrażającym mu aresztowaniu na skutek działalności konspiracyjnej, postanowił uciec do Krakowa. W latach 1904–1932 pisał na temat medycyny, często poruszając kwestie związane z lecznictwem w Zakopanem; jego artykuły ukazywały się w publikacjach medycznych oraz czasopismach zakopiańskich. Uznawany jest za jednego z ojców pulmonologii zakopiańskiej.

W życiu prywatnym Zdzisław Czaplicki miał dwie córki: Janeczkę (1902–1915) oraz Halinę (1908–1976), która później została żoną płk. Władysława Smolarskiego. Jego wnukiem był profesor Andrzej Zdzisław Smolarski. Zmarł w Krakowie, a jego ostatnie miejsce spoczynku znajduje się na Nowym Cmentarzu przy ul. Nowotarskiej w Zakopanem (sektor K1-2-45).

Oceń: Zdzisław Czaplicki

★★★★★
Średnia ocena:4.47 Liczba ocen:18