Jerzy Szapiro


Jerzy Szapiro, urodzony 7 lutego 1920 roku w Warszawie, był wybitnym neurochirurgiem, który swoją karierę zawodową związał z Polską. Jego życiorys jest nierozerwalnie związany z historią Warszawy, w której również zmarł 3 maja 2011 roku.

W trakcie swojej kariery Szapiro znany był ze swoich osiągnięć w dziedzinie neurochirurgii, a także z pracy z pacjentami pochodzenia żydowskiego, co miało duże znaczenie w kontekście jego tożsamości narodowej.

Życiorys

Jerzy Szapiro przyszedł na świat w rodzinie żydowskiej, która była dobrze zintegrowana z otoczeniem. Jego rodzice, Kazimierz Kaufman Szapiro, zajmowali się stomatologią, a jego matka, Ella z domu Mandelsztam, również wywodziła się z tej samej profesji. W jego rodzinie znajdował się starszy brat, Marek Szapiro, znany neurolog oraz szachista, który żył w latach 1917–2002.

W 1937 roku, Jerzy zakończył naukę w Państwowym Gimnazjum im. Józefa Poniatowskiego w Warszawie, kontynuując swoje przygotowania naukowe na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego. Niestety, jego edukacja została przerwana przez wybuch II wojny światowej, co znacząco wpłynęło na dalszy bieg jego kariery.

Na początku wojny, Szapiro rozpoczął pracę w Szpitalu na Czystem, jednak w 1940 roku został zmuszony do zamieszkania w warszawskim getcie. Od początku 1940 roku aż do lipca 1942 roku, angażował się w pracę w Żydowskim Szpitalu Zakaźnym. Dodatkowo, uczestniczył w tajnym Kursie Przysposobienia Sanitarnego do Walki z Epidemią, zorganizowanym przez Juliusza Zweibauma. Jego działalność w szpitalu obejmowała badania nad neurologicznymi skutkami duru plamistego, co miało kluczowe znaczenie w tamtych trudnych czasach.

W drugiej połowie 1942 roku, Szapiro wraz z rodziną zdecydował się na przejście na stronę aryjską. Udało mu się dotrzeć do Wawra, gdzie znalazł schronienie u Stefana Petri, elektryka i byłego pacjenta swojego ojca. Okres ten okazał się momentem, w którym Jerzy doczekał się wyzwolenia.

Po zakończeniu wojny, w 1947 roku, zakończył przerwane studia na Wydziale Lekarskim UW. W tym samym roku rozpoczął pracę w Klinice Neurochirurgii na tej samej uczelni. W latach 1956-1968 pełnił funkcję kierownika Katedry i Kliniki Neurochirurgii w Akademii Medycznej w Łodzi, a w latach 1956-1957 był I sekretarzem PZPR Akademii Medycznej w Łodzi.

W 1968 roku, po fali antysemityzmu związanej z wydarzeniami marcowymi, Szapiro został usunięty z PZPR i stracił wszystkie zajmowane funkcje. Ponownie rozpoczął pracę jako zwykły lekarz w Uniwersyteckim Szpitalu Klinicznym im. Norberta Barlickiego w Łodzi. W 1981 roku został uhonorowany rehabilitacją przez Senat Akademii Medycznej, a dwa lata później przeszedł na emeryturę.

Jerzy Szapiro był również aktywnym członkiem Polskiego Towarzystwa Neurochirurgów. Jego historia znalazła odbicie w filmie dokumentalnym „Wyspa getto” z 2003 roku. Ostatecznie mieszkał w Warszawie, gdzie zakończył swoje życie.

Zmarł 9 maja 2011 roku i został pochowany na cmentarzu żydowskim, usytuowanym przy ulicy Okopowej w Warszawie, w sektorze 2.

Życie prywatne

Jerzy Szapiro był szczęśliwym mężem uznanej gastrolog Marii Danuty Książkiewicz (1924–2012). Wspólne życie pary owocowało w trzech synów: Tomasza, Pawła oraz Jacka.

Wybrane publikacje

Oto zestawienie wybranych prac Jerzego Szapiro, które odzwierciedlają jego wkład w rozwój medycyny i neurologii. Publikacje te stanowią ważny element jego kariery oraz badań naukowych.

  • 1948: Wypadnięcie jądra galaretowatego jako jedna z częstszych przyczyn rwy kulszowej,
  • 1955: O jedności i mechanizmie rozmaitych postaci padaczki, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich,
  • 1960: Z zagadnień fizjopatologii krążenia krwi w mózgu, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, współautor Irena Świetliczko.

Przypisy

  1. WitoldW. Mazurowski, MarekM. Zawirski, Professor Jerzy Szapiro, „Neurologia i Neurochirurgia Polska”, 46 (4), 2012, s. 414–417, DOI: 10.5114/ninp.2012.30276.
  2. Nekrolog Jerzego Szapiry w serwisie nekrologi.wyborcza.pl.
  3. Grób Kazimierza Szapiro w bazie danych Cmentarza Żydowskiego przy ul. Okopowej w Warszawie.
  4. Grób Elli Szapiro w bazie danych Cmentarza Żydowskiego przy ul. Okopowej w Warszawie.
  5. Pamięci profesora Szapiro.
  6. Janina, Marian i Stefan Petriowie zostali w roku 1981 odznaczeni medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata (Polscy Sprawiedliwi. Muzeum Historii Żydów Polskich. [dostęp 29.12.2011 r.]).
  7. Wyspa getto w bazie filmpolski.pl.
  8. Nie udało się mnie zmusić do milczenia… – z prof. Jerzym Szapiro rozmawia Paweł Spodenkiewicz (plik rtf).

Oceń: Jerzy Szapiro

Średnia ocena:4.57 Liczba ocen:6