Ewa Błaszczyk-Janczarska, urodzona 15 października 1955 roku w Warszawie, to znana postać w polskim świecie kultury. Jest aktorką teatralną oraz filmową, która swoją twórczością zdobyła uznanie zarówno wśród krytyków, jak i widzów.
Oprócz kariery aktorskiej, Ewa Błaszczyk jest również utalentowaną piosenkarką, która przyczyniła się do polskiej muzyki rozrywkowej. Jej ogromne zaangażowanie w działania społeczne oraz charytatywne podkreśla jej wielki charakter i chęć niesienia pomocy innym.
Życiorys
Urodziła się jako córka Klimy i Jana Błaszczyków. Jej starszy brat, Roman, dzieli z nią rodzinne wspomnienia. W dzieciństwie była uczennicą XI Liceum Ogólnokształcącego im. Mikołaja Reja w Warszawie, gdzie przez kilka lat poświęcała się treningom pływackim. Zdołała nawet zdobyć wicemistrzostwo Polski juniorów w konkurencji 200 metrów stylem grzbietowym. Po zakończeniu kariery pływaczki, zaczęła interesować się pływaniem synchronicznym, występując w teledyskach Andrzeja Rosiewicza oraz Jerzego Połomskiego.
Studia na PWST w Warszawie zakończyła w 1978 roku, broniąc swojej pracy dyplomowej rolą Ilzy w „Przebudzeniu wiosny” Franka Wedekinda. Na uczelni poznała Jerzego Satanowskiego, który stał się jej mentorem, ucząc ją śpiewu i angażując do różnych projektów muzycznych. W tym czasie zyskała popularność, występując w koncertach „Nie żałuję” organizowanych na cześć Agnieszki Osieckiej.
Po ukończeniu nauki, rozpoczęła aktorską karierę w Teatrze Współczesnym w Warszawie. Jej talent zauważono również w wielu innych stołecznych teatrach, w tym w Małym Teatrze, gdzie w 1980 roku zagrała rolę Julii w „Romeo i Julii”. Pracowała również w Teatrze Powszechnym, Ateneum oraz Teatrze na Woli.W 1978 roku zagrała główną rolę w oratorium „Joanna d’Arc na stosie” w reżyserii Ryszarda Peryta w Teatrze Wielkim w Poznaniu.
Jej kariera nabrała tempa w 1981 roku, gdy zaczęła grać w roli Zoi w serialu „Dom”. W 1985 roku, za rolę Klary w filmie Wiesława Saniewskiego „Nadzór”, zdobyła Brązowe Lwy Gdańskie podczas 10. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych. Zmęczona sytuacją polityczną w Polsce, pod koniec lat 80. zdecydowała się na emigrację do Wiednia, a później także do Niemiec, gdzie występowała w filmach niemieckojęzycznych, jak np. w roli reżyserki w „Made in West Germany” (1991).
W 1986 roku odgrywała rolę Kasi Pióreckiej w serialu „Zmiennicy”, co przyczyniło się do jej największej popularności w Polsce. Otrzymała za tę rolę Wiktora dla najpopularniejszej aktorki Telewizji Polskiej. Jej występy obejmowały również kabaret Jana Pietrzaka i „Rodzinę Poszepszyńskich”. W 1988 roku miała okazję zagrać w dramacie Krzysztofa Kieślowskiego „Dekalog IX”, a także w filmie „Hanussen” w reżyserii Istvána Szabó, w którym zagrała rolę Heni Stahl.
W 1991 roku wystąpiła w monodramie „Tabu” w reżyserii Jerzego Markuszewskiego dla Teatru Telewizji. Rok później, po poważnym wypadku, przez długi czas musiała poddać się rehabilitacji, co na pewien czas wstrzymało jej karierę. W 1994 roku dołączyła do etatowych aktorek Teatru Studio w Warszawie.
W 2000 roku zagrała w filmie Janusza Kijowskiego „Kameleon”, współtworzonym przez Jacka Janczarskiego oraz występowała na festiwalu w Budapeszcie w „Zachodnim wybrzeżu”. W 2003 roku po tragicznym wypadku swojej córki powróciła do pracy aktorskiej, grając rolę Pauliny w „Mewie” Antona Czechowa, w reżyserii Zbigniewa Brzozy.
Jej międzynarodowe osiągnięcia obejmowały debiut w „Dybuku” w Paryżu w reżyserii Krzysztofa Warlikowskiego w 2004 roku oraz premierę „Więzi” w Teatrze Studio pod koniec tego samego roku. W 2006 roku rozpoczęła występy z recitalem „I poczucie szczęścia…” oraz wydała książkę autobiograficzną „Wejść tam nie można”, która doczekała się wznowienia w 2016 roku.
Od listopada 2008 roku występowała w monodramie „Rok magicznego myślenia”, co zaowocowało Nagrodą Wojewody Dolnośląskiego w 2010 roku. W tym samym roku wydała książkę-album „Wszystko jest takie kruche” z zapisem rozmowy z Izabelą Górnicką-Zdziech oraz zagrała w filmie „Mistyfikacja”. W 2012 roku zadebiutowała w roli Barbary Weston w spektaklu „Sierpień: Oklahoma, Hrabstwo Osage” w reżyserii Grzegorza Brala.
W 2015 roku premierowo zaprezentowała recital „Pozwól mi spróbować jeszcze raz”, który obejmował utwory Jacka Kleyffa, Stanisława Soyki, Dżemu oraz Marleny Dietrich, a w 2016 roku odegrała rolę ciotki Agaty w filmie „Za niebieskimi drzwiami”.
Życie prywatne
Ewa Błaszczyk była w relacji z reżyserem Jackiem Bromskim. 13 grudnia 1986 roku zawarła związek małżeński z pisarzem oraz dramaturgiem Jackiem Janczarskim. Urodziny bliźniaczek, Marianny oraz Aleksandry, miały miejsce 2 stycznia 1994 r. Małżeństwo Ewy Błaszczyk i Jacka Janczarskiego trwało ponad 13 lat, ponieważ w roku 2000 Jacek Janczarski zmarł na tętniaka aorty.
Do dramatycznych wydarzeń doszło 11 maja 2000 roku, kiedy to Aleksandra straciła przytomność w wyniku zakrztuszenia się tabletką. Od tego czasu jej stan uległ pogorszeniu, a lekarze zdiagnozowali u niej stan wegetatywny oraz spastyczny niedowład czterokończynowy. W lutym 2001 roku Ewa Błaszczyk po raz pierwszy zdecydowała się publicznie poruszyć temat choroby córki, co przyczyniło się do zwiększenia świadomości problemu śpiączki w Polsce.
W 2005 roku Ewa Błaszczyk była jednym z członków Honorowego Komitetu Poparcia Lecha Kaczyńskiego w jego kampanii na urząd prezydenta.
Fundacja Ewy Błaszczyk
W 2002 roku, przy współpracy z księdzem Wojciechem Drozdowiczem, Ewa Błaszczyk założyła fundację „Akogo?”. Fundacja ta jest aktywna na rzecz dzieci wymagających rehabilitacji po ciężkich urazach neurologicznych. Celem działalności fundacji było wybudowanie Kliniki Neurorehabilitacyjnej „Budzik” przy Centrum Zdrowia Dziecka, które stało się pierwszą w Polsce placówką dedykowaną dzieciom po ciężkich urazach mózgu. Uroczystość otwarcia kliniki miała miejsce 7 grudnia 2012 roku.
Filmografia
Ewa Błaszczyk ma na swoim koncie bogatą filmografię, obejmującą wiele różnorodnych ról, które przyczyniły się do jej uznania na polskiej scenie filmowej. Poniżej znajdziesz szczegółową listę jej wystąpień w filmach oraz serialach telewizyjnych.
- 1976: Dźwig jako córka Dyląga,
- 1977: Polskie drogi jako Hanka, córka Poraja (odc. 10),
- 1978: 07 zgłoś się jako milicjantka Zosia (odc. 5),
- 1979: Godzina „W” jako Teresa,
- 1980, 1997, 2000: Dom jako Zoja Furman, najpierw działaczka ZWM, następnie kierownik Wydziału Propagandy KW PZPR, a później dyrektor Zjednoczenia Przemysłu Motoryzacyjnego,
- 1980: Alicja jako gość na przyjęciu,
- 1981: Wierne blizny jako Lenka, była narzeczona Madejskiego,
- 1982: Wigilia ’81 jako Anna,
- 1982: Jeśli się odnajdziemy jako Agnieszka, opiekunka dzieci z domu dziecka,
- 1982: Bluszcz jako Marta, przyjaciółka Kingi,
- 1983: Stan wewnętrzny jako kobieta przeszukiwana na ulicy,
- 1983: Nadzór jako Klara Małosz,
- 1984: Powinowactwo jako Lucyna Siematycka,
- 1985: Sezon na bażanty jako Anna, była żona Kaczmarka,
- 1985: Rośliny trujące jako pracownica ogrodu botanicznego,
- 1986: Zmiennicy jako Kasia Piórecka,
- 1987: Hanussen jako Henni Stahl,
- 1988: Schön war die Zeit jako Ewa,
- 1988: Kornblumenblau jako komendantowa,
- 1988: Hanussen jako Heni Stahl,
- 1988: Ein Sohn aus gutem Hause jako baronowa D’Adorno,
- 1988: Dotknięci jako piosenkarka Maria, kochanka Jana,
- 1988: Dekalog IX jako Hanna Nycz,
- 1988: Crimen jako Elżka Błudnicka, siostra Tomasza,
- 1991: Ene… due… like… fake… jako lalka,
- 1993: Obcy musi fruwać jako Regina,
- 1995: Pokuszenie jako strażniczka,
- 1995: Nic śmiesznego jako Beata, żona Adama,
- 1997: Sposób na Alcybiadesa jako Luba Orłowa, nauczycielka z Otwocka (odc. 2 i 3),
- 1997: Boża podszewka jako nauczycielka Niusia,
- 1998: Spona jako Luba Orłowa, dyrektorka szkoły w Otwocku,
- 1999: Ja, Malinowski jako Patrycja Oziębło,
- 2000: Koniec świata u Nowaków jako notariusz,
- 2000–2001: Miasteczko jako wieśniaczka,
- 2000–2001: Adam i Ewa jako Jola, właścicielka night clubu „Pulp Fiction”, matka Jacka,
- 2001: Kameleon (serial) jako Lena, żona Kamelskiego,
- 2001: Kameleon jako Lena, żona Kamelskiego,
- 2002–2004: Samo życie jako Elżbieta Rowicka,
- 2003: Na dobre i na złe jako Krystyna Głębocka, dyrektor szpitala w Radziejowie,
- 2005: Boża podszewka II jako Niusia Jurewicz, żona Bogdana (odc. 3),
- 2006: Bezmiar sprawiedliwości jako ławniczka Maria,
- 2006: Bezmiar sprawiedliwości (serial) jako ławniczka Maria,
- 2010: Mistyfikacja jako Czesława Oknińska, partnerka Witkacego,
- 2011: Unia serc (odc. 7),
- 2013: Ojciec Mateusz jako Izabela Rytel (odc. 133),
- 2013: Lekarze jako żona Nurowskiego (odc. 30),
- 2014: Sąsiady jako sąsiadka,
- 2016: Za niebieskimi drzwiami jako Agata, ciotka Łukasza,
- 2016: Planeta singli jako Oktawia, szefowa stacji telewizyjnej,
- 2017: PolandJa jako matka Artura,
- 2018: Pod powierzchnią jako Wanda, mama Marty (odc. 3),
- 2018: Fuga jako gospodyni programu telewizyjnego,
- 2018: 1983 jako Maria Gierowska, babcia Kajetana.
Źródło: Filmpolski.pl
Dubbing
W obszarze dubbingu Ewy Błaszczyk można znaleźć wiele interesujących ról, które przyczyniły się do jej uznania jako wszechstronnej artystki. W latach 1981–1982 użyczyła swojego głosu postaci z bajki „Samochodzik Dixie”, co z pewnością przyniosło dużo radości młodym widzom. Następnie, w 1990 roku, zagrała rolę Anety Malinowskiej w filmie „Mów mi Rockefeller”. W tym samym roku, drugą z ról, przyjęła w produkcji „Mleczna droga”, wcielając się w postać Śmierci.
Dyskografia
Oto wielobarwna dyskografia Ewy Błaszczyk, która odzwierciedla jej imponujące osiągnięcia artystyczne w ciągu lat:
- Ewa Błaszczyk – P.Z. „Tesco” – kaseta 1989,
- Ewa Błaszczyk – „Fotografie” – MiL – kaseta 1992,
- Ewa Błaszczyk – MIL – kaseta – 1992 (reedycja nagrań wydanych w 1989),
- Ewa Błaszczyk – „Tam, gdzie nic widać oczu” – Sony Music 1998,
- Ewa Błaszczyk – „Nie żałuję” – MiL (CD) – 1999 (cyfrowa reedycja nagrań z kasety „Fotografie” plus dodatkowe nagrania),
- Ewa Błaszczyk – „Nerwica w granicach normy” – MiL (CD) – 2000 (cyfrowa reedycja nagrań wydanych w 1989),
- Ewa Błaszczyk – Album 1 (dwupłytowe wydanie, zawierające dwa albumy: „Nie żałuję” i „Nerwica w granicach normy”) – Studio A1 (2CD) – 2006,
- Ewa Błaszczyk – Moja kolekcja (CD – kompilacja piosenek z albumów: „Nerwica w granicach normy”, „Nie żałuję” oraz „Tam, gdzie nie widać oczu”) – Warner Music '2007,
- Ewa Błaszczyk – „Nawet, gdy wichura” (DVD i CD) – Wydawnictwo Agora '2008.
Odznaczenia i nagrody
Ewa Błaszczyk, znana z wielu osiągnięć i wyróżnień, zdobyła liczne odznaczenia, które świadczą o jej wyjątkowej pracy i zaangażowaniu. Poniżej przedstawiamy listę nagród, które otrzymała w trakcie swojej kariery:
- Wiktor (1988),
- „Trudny temat do zgryzienia” („Orzech”),
- Medal Świętego Brata Alberta (2006),
- Polka Roku (2006),
- Order Uśmiechu (2007),
- Nagroda im. Stefana Treugutta (2007),
- Order Ecce Homo (2007),
- Ambasador Polskiej Pediatrii (2008),
- Europejczyk roku (2008),
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (2012),
- Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2014),
- Medal Solidarności Społecznej (2015),
- Medal „Milito Pro Christo” (2017),
- Medal „Serce Ziemi” (2014),
- Odznaka Honorowa za Zasługi dla Ochrony Praw Dziecka (2018),
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2021),
- Nagroda na FPFF w Gdyni Najlepsza pierwszoplanowa rola kobieca: 1985: Nadzór,
- Doroczna Nagroda Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2022),
- Medal Stulecia Odzyskanej Niepodległości (2023).
Przypisy
- Ewa Błaszczyk – córka, mąż, filmy – biografia - Życiorysy.info [online], 04.12.2023 r. [dostęp 28.12.2023 r.]
- Lista odznaczonych Odznaką RPD [online], brpd.gov.pl, 12.2023 r.
- Znamy laureatów Dorocznej Nagrody Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. nck.pl, 13.12.2022 r. [dostęp 28.04.2023 r.]
- Medale Stulecia Odzyskanej Niepodległości za zasługi dla Niepodległej. prezydent.pl, 09.01.2023 r. [dostęp 10.01.2023 r.]
- Laureaci | Medal Serce Ziemi [online] [dostęp 14.11.2023 r.]
- Ordery z okazji Narodowego Święta Niepodległości. prezydent.pl, 11.11.2021 r. [dostęp 12.11.2021 r.]
- Benemerenti Ordynariatu Polowego dla Fundacji Ewy Błaszczyk oraz Reprezentacyjnego Zespołu Artystycznego WP. ordynariat.wp.mil.pl, 14.01.2017 r. [dostęp 17.01.2017 r.]
- Nagrody im. Stefana Treugutta. AICT Polska. [dostęp 18.01.2019 r.]
- Medal Św. Brata Alberta. Fundacja Brata Alberta. [dostęp 18.01.2018 r.]
- Błaszczyk i Strączek 2016, s. 5.
- Błaszczyk i Strączek 2016, s. 34.
- Błaszczyk i Strączek 2016, s. 42–44.
- Błaszczyk i Strączek 2016, s. 47–48, 51, 55.
- Błaszczyk i Strączek 2016, s. 52.
- Błaszczyk i Strączek 2016, s. 67.
- Błaszczyk i Strączek 2016, s. 100.
- Błaszczyk i Strączek 2016, s. 115.
- Błaszczyk i Strączek 2016, s. 116–117.
- Błaszczyk i Strączek 2016, s. 131–133.
- Błaszczyk i Strączek 2016, s. 246.
- Błaszczyk i Strączek 2016, s. 316–318.
- Błaszczyk i Strączek 2016, s. 320–321.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Michał Komar | Piotr Dobrowolski (aktor) | Andrzej Jurczak | Ryszard Biske | Mieczysław Fogg | Jan Kazimierz Tatarkiewicz | Mira Grelichowska | Joanna Wajs | Tadeusz Wroński | Katarzyna Pakosińska | Zygmunt Miłoszewski | Grażyna Jasińska-Wiśniarowska | Stanisław Lorentz | Tadeusz Janczar | Maria Niklewiczowa | Łukasz Kos | Sara Słonimska | Maria Białobrzeska | Irena Solska | Konrad ElerykOceń: Ewa Błaszczyk