Irena Solska

Kultura i sztuka

Irena Solska, znana również jako Karolina Flora Solska, urodziła się 27 października 1877 roku w Warszawie i odeszła 8 marca 1958 roku w Skolimowie. Była to postać wyjątkowa, która wpisuje się w karty historii polskiego teatru jako jedna z najwybitniejszych aktorek. Jej talent oraz charyzma uczyniły ją nie tylko utalentowaną aktorką, ale także reżyserką teatralną oraz dyrektorką teatrów, co ukazuje jej wszechstronność i zaangażowanie w sztukę. Warto dodać, że mężem Ireny był znany aktor Ludwik Solski, co z pewnością miało wpływ na jej rozwój artystyczny.

Życiorys

Córka Tytusa Mieczysława Poświka oraz malarki Bronisławy, pochodzącej z Bierzyńskich. W czasach swojego dzieciństwa, pod czujnym okiem matki, rozwijała swoje umiejętności w zakresie rysunku i malarstwa. Następnie rozpoczęła naukę gry aktorskiej pod przewodnictwem B. Leszczyńskiego. Swoją karierę rozpoczęła 26 lutego 1896 roku, występując pod pseudonimem Górska w roli tytułowej w sztuce Hrabia Rene, na deskach teatru w Łodzi.

W okresie od 1896 do 1900, a także w latach 1905–1910 oraz 1913–1919, aktywnie związana była z Teatrem Miejskim w Krakowie. W latach 1900–1905 sceny lwowskie były jej miejscem pracy, a po 1919 roku przeniosła się do Warszawy. W sezonie 1932–1933 była dyrektorką własnego Teatru im. Stefana Żeromskiego, który prowadziła w Warszawie.

W trudnych czasach wojennych angażowała się w pomoc innym, w tym znanej neurolog Zofii Rosenblum Szymańskiej. Po zakończeniu działań wojennych, w latach 1946–1947 pełniła funkcję delegata Ministra Kultury i Sztuki do spraw teatrów na Dolnym Śląsku. Od października 1948 do sierpnia 1949 kierowała Teatrem Nowym w Legnicy.

Niestety, postępująca choroba Parkinsona uniemożliwiła jej dalszą aktywność zawodową. Ostatnie lata swego życia spędziła w Domu Artystów Weteranów Scen Polskich w Skolimowie, gdzie zmarła. Ostatecznie spoczęła na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (Aleja Zasłużonych-1-74,75).

Była drugą żoną Ludwika Solskiego; po rozwodzie z nim w listopadzie 1914 roku wstąpiła w związek małżeński z Ottonem Grosserem, urzędnikiem kolejowym. W 1978 roku ukazały się jej Pamiętniki, a w 1984 roku Listy Ireny Solskiej, w których autorka opisuje swoje przygody i doświadczenia jako aktorka.

W swoich pamiętnikach Solska relacjonuje, że przygotowując się do roli Żony (Maria) w Nie-boskiej komedii autorstwa Zygmunta Krasińskiego, aby wiernie oddać stan obłędu postaci, około 1920 roku odwiedzała szpital psychiatryczny Edwarda Flataua. Wspomina ona również, że nie tylko wizytowała placówkę, ale także była przez niego badana.

Ordery i odznaczenia

Irena Solska otrzymała szereg prestiżowych odznaczeń w uznaniu za jej osiągnięcia i wkład w kulturę oraz społeczeństwo. Poniżej przedstawione są najważniejsze z nich:

  • Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, nadany 11 października 1955,
  • Złoty Krzyż Zasługi, przyznany dwukrotnie: pierwszy raz 23 czerwca 1927, a następnie 15 czerwca 1946,
  • Złoty Wawrzyn Akademicki, zdobyty 7 listopada 1936,
  • Medal 10-lecia Polski Ludowej, przyznany 19 stycznia 1955.

Przypisy

  1. Irena Solska, Pamiętnik, 1978.
  2. M.P. z 1955 r. nr 117, poz. 1550 „za długoletnią działalność artystyczną w dziedzinie sztuki teatralnej”.
  3. M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19.01.1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
  4. M.P. z 1946 r. nr 114, poz. 212 „za wybitne zasługi w dziedzinie Teatru i Sztuki na terenie całego kraju”.
  5. M.P. z 1936 r. nr 261, poz. 460 „za szerzenie zamiłowania do polskiej literatury dramatycznej”.
  6. M.P. z 1927 r. nr 143, poz. 369 „za propagandę w dziedzinie sztuki”.
  7. Cmentarz Stare Powązki: IRENA SOLSKA, [dostęp 19.12.2019 r.]

Oceń: Irena Solska

★★★★★
Średnia ocena:4.54 Liczba ocen:19