Ulica Dynasy w Warszawie

Ulice i place

Ulica Dynasy to interesująca część miasta, lokalizująca się w śródmieściu Warszawy. Jej początek znajduje się przy Tamce, na Powiślu, w bliskim sąsiedztwie Zamku Ostrogskich.

Pierwszy odcinek ulicy, aż do skrzyżowania z ulicą Zajęczą, jest przeznaczony wyłącznie dla pieszych. Następnie ulica wznosi się po skarpie, w kierunku ulicy Bartoszewicza, z której w dół prowadzą trzy ciągi schodów. Po pokonaniu ostrego zakrętu, ciąg uliczny łączy się z ulicą Oboźną, blisko bocznego wejścia na teren Uniwersytetu Warszawskiego.

Cała długość ulicy charakteryzuje się jednokierunkowym ruchem, który kieruje się pod górę. Na górnym odcinku ulicy wyznaczono także kontrapas, dedykowany rowerzystom, co dodaje do jej funkcjonalności w mieście.

Pochodzenie nazwy

Nazwa tej ulicy ma swoje korzenie w nazwisku księcia Karla Otto von Nassau-Siegena, który był znaczącą postacią w historii. Jego posiadłość zyskała uznanie wśród mieszkańców Warszawy, którzy zaczęli nazywać ją Dynasami.

Historia

Ulica Dynasy, która swoją historię rozpoczęła w roku 1934, znajduje się w miejscu, gdzie niegdyś istniały ogrody przynależące do rodziny Gozdzkich-de Nassau, a także do pałacu zlokalizowanego przy ul. Sewerynów. Pałac, niestety, został zniszczony w pożarze około roku 1778, co spowodowało, że opuszczone tereny ogrodów zaczęły popadać w ruinę. Po śmierci właściciela, Seweryna Uruskiego, w 1892 roku, jego córka, księżna Maria Światopełk-Czetwertyńska, postanowiła dzierżawić obszar Dynasów Warszawskiemu Towarzystwu Cyklistów.

Wkrótce po podpisaniu umowy, zrealizowano budowę toru kolarskiego, którego projektantem był Józef Huss, a obok niego powstał również budynek siedziby Towarzystwa, zaprojektowany przez Stefana Szyllera. Tor kolarski doczekał się modernizacji w 1921 roku, kiedy to został zastąpiony betonowym podłożem, które niestety przestało pełnić swoją funkcję w 1939 roku. Budynek siedziby był rozbudowywany w 1926 roku przez Franciszka Szymczaka.

Niezwykle interesującym elementem historii tej ulicy jest rotunda, której budowę zaplanowano w 1896 roku przez Karola Kozłowskiego. Owa rotunda została stworzona z myślą o ekspozycji monumentalnego obrazu „Panorama Tatr” namalowanego przez Stanisława Janowskiego. Charakterystyczny namiotowy dach dodawał jej unikatowego wyglądu. W 1902 roku zaprezentowano tam kolejny panoramiczny obraz „Trzy dni Zbawiciela” autorstwa Jana Styki. Po roku 1910 rotunda zmieniła swoje przeznaczenie na teatr, w którym występowały różne zespoły artystyczne, aż do momentu, gdy budynek trafił pod zarząd Warszawer Idiszer Kunstteatr z Idą Kamińską na czele.

W roku 1938 rotunda została przebudowana na stację obsługi samochodów, ale niestety uległa zniszczeniu w 1944 roku. Od tego momentu pozostaje w niezmienionym stanie. W międzyczasie, w 1929 roku, księżna Światopełk-Czetwertyńska zdecydowała się sprzedać cały obszar dawnych ogrodów Towarzystwu Budowlano-Parcelacyjnemu „Dynasy”. Ta decyzja poskutkowała podziałem terenu na mniejsze działki, które szybko zaczęły być zabudowywane. Zachowane do dzisiaj kamienice, wybudowane w latach 1938-1939, charakteryzują się cechami zarówno luksusowego półmodernizmu, jak i funkcjonalizmu.

Przypisy

  1. Kwiryna Handke: Dzieje Warszawy nazwami pisane. Warszawa: Muzeum Historyczne m.st. Warszawy, 2011 r., s. 143. ISBN 978-83-62189-08-3.

Oceń: Ulica Dynasy w Warszawie

★★★★★
Średnia ocena:4.54 Liczba ocen:17