Pałac Młodziejowskiego w Warszawie


Pałac Młodziejowskiego, powszechnie znany również jako pałac Morsztynów, to zjawiskowy obiekt, który znajduje się w samym sercu Warszawy. Położony jest przy ulicy Miodowej 10 oraz posiada oficyny przylegające do ulicy Podwale 7.

Historia pałacu sięga końca XVII wieku, kiedy to obiekt został wzniesiony w przepięknym stylu barokowym. To właśnie ten styl architektoniczny w połączeniu z bogatą historią nadaje mu unikalny charakter. Warto zaznaczyć, że pałac Młodziejowskiego sąsiaduje z innymi monumentalnymi budynkami, takimi jak Branickich oraz Szaniawskich.

Budynek ma interesujący kształt, którego plan przypomina literę "H". Co ciekawe, boczne skrzydła pałacu, zwłaszcza te od strony ul. Podwale, mają znacznie większe wymiary w porównaniu do samej bryły głównej budynku. Takie rozwiązania architektoniczne przyczyniają się do jego wyjątkowego wyglądu i funkcjonalności.

Historia

Pałac, zbudowany na przełomie XVII wieku, w pierwszych latach swojego istnienia był własnością wojewody mazowieckiego Stanisława Morsztyna, a następnie wojewody sandomierskiego Stefana Bidzińskiego. Jego kształt przypomina literę E, co nadaje mu wyjątkowy charakter.

Wczasie krótkiego pobytu, od 14 lipca do 4 września 1707 roku, gościł tu sam car Piotr I. W 1766 roku pałac przeszedł w ręce biskupa przemyskiego Andrzeja Młodziejowskiego, który zlecił jego rozbudowę przed 1771 rokiem. Prace projektowe prowadził Jakub Fontana, który dodał boczne ryzality w formie skrzydeł, połączone galerią arkadową podtrzymującą taras, co znacznie wpłynęło na jego architekturę.

W roku 1782 pałac został wystawiony na sprzedaż przez radę Miasta Starej Warszawy z powodu narastających długów. Dwa lata później, czyli w 1784 roku, nowym właścicielem została „Metropolia Ruska”. W latach 90. XVIII wieku pałac stał się siedzibą poselstwa Rosji, które pełniło jednocześnie rolę rezydencji posła rosyjskiego Osipa Igelströma, co przyczyniło się do zniszczenia budynku podczas insurekcji kościuszkowskiej w 1794 roku, będąc celem intensywnych ataków polskich pod wodzą Jana Kilińskiego.

Odbudowa pałacu miała miejsce w latach 1806–1808, w stylu klasycystycznym, według projektu Fryderyka Alberta Lessla dla Feliksa Potockiego. Kontynuacja tych prac w latach 1808–1811 wiązała się z budową skrzydeł od strony ul. Podwale, które wraz z oficynami stworzyły dziedziniec, od ulicy ograniczony żelaznymi sztachetami. W 1818 roku nowym właścicielem został Karol Zeydler. Od 1820 roku w budynku mieściła się Resursa Kupiecka, przeniesiona około 1829 roku do pałacu Mniszchów. Potem znajdowały się tutaj księgarnie i różnorakie sklepy, a pod koniec XIX wieku budynek przekształcił się w kamienicę czynszową.

W czasie II wojny światowej pałac został zniszczony w około 85%. Po wojnie podczas odbudowy postanowiono przywrócić mu XVIII wieczny wygląd, co wiązało się z odrzuceniem XIX-wiecznych zmian zaprojektowanych przez Fryderyka Alberta Lessla. Odbudowa, realizowana według projektu Borysa von Zinserlinga, zakończyła się w 1957 roku. Po odbudowie budynek stał się siedzibą Państwowego Wydawnictwa Naukowego, które w 2006 roku zdecydowało o jego sprzedaży.

Od 2011 roku, po przeprowadzeniu remontu, pałac pełni rolę siedziby Biura Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka w ramach Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, a także Akademii Dyplomatycznej Ministerstwa Spraw Zagranicznych.

Przypisy

  1. Kontakt. [w:] Akademia Dyplomatyczna MSZ [on-line]. [dostęp 20.03.2023 r.]
  2. AndrzejA. Romanowski, Polska, Ruś i racja stanu [online], Wyborcza.pl, 26.08.2014 r. [dostęp 27.08.2014 r.]
  3. Tadeusz Jaroszewski: Księga pałaców Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1985 r., s. 88.
  4. Juliusz A. Chrościcki, Andrzej Rottermund: Atlas architektury Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 1977 r., s. 92.
  5. Marek M. Kwiatkowski, Pałac Morsztynów, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1971 r., s. 94.
  6. Marek M. Kwiatkowski, Pałac Morsztynów, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1971 r., s. 95.
  7. Raport o zniszczeniach wojennych Warszawy.
  8. Gazeta Warszawska. 1782, nr 74. „Gazeta Warszawska. 1782, nr 74”. brak numeru strony.

Oceń: Pałac Młodziejowskiego w Warszawie

Średnia ocena:4.8 Liczba ocen:19