Ulica Podwale to znacząca arteria w sercu Warszawy, zlokalizowana w obszarze śródmieścia. Pełni ona ważną rolę w komunikacji miejskiej oraz jako miejsce o bogatej historii.
Charakterystyczne dla tej ulicy są zabytkowe budynki oraz bliskość różnych instytucji kultury i sztuki. Na pewno warto poświęcić czas, aby zgłębić jej tajemnice podczas spaceru po Warszawie.
Historia
Ulica, która zachwyca swoją historią i architekturą, ma swój bieg wzdłuż murów miejskich oraz fosy, które niegdyś otaczały Stare Miasto. Początkowo znana jako ulica Zawalna, obecna nazwa nawiązuje do jej strategicznego położenia przy dawnych wałach miejskich.
W miarę rozwoju Warszawy, wzdłuż ulicy zaczęły powstawać okazałe kamienice, zamieszkałe przez zamożniejszych mieszczan i arystokrację, którzy pragnęli uciec od ciasnoty panującej w obrębie murów miejskich. W XVIII wieku przy Podwalu znajdowało się wiele obiektów, w tym 5 pałaców, 11 kamienic oraz 19 domów mieszczan. Nie brakowało również dworków, stajni, jatk, szpitali miejskich oraz kantorów bankierskich. Z biegiem lat prestiż ulicy jednak malał, a zabudowa stała się gęstsza, włączając w to historyczne mury.
W 1881 roku zainstalowano linię tramwaju konnego, co znacząco poprawiło komunikację w rejonie. W kwietniu 1922 roku w kamienicy pod numerem 15 miało miejsce ważne wydarzenie – otwarcie Muzeum Wojska, które przyciągało liczne tłumy miłośników historii.
Do 1944 roku ulica była całkowicie zabudowana kamienicami po obu stronach. Niestety, podczas tragicznych wydarzeń powstania warszawskiego, 13 sierpnia 1944 roku, w rejonie zbiegu Podwala i Kilińskiego miała miejsce katastrofa. Zdetonowano niemiecki pojazd, który posłużył do podkładania ładunków wybuchowych. W wyniku wybuchu zginęło blisko 300 osób, zarówno powstańców, jak i cywilów. Wśród rannych znalazł się generał Tadeusz Bór-Komorowski, który znajdował się w tym czasie w pałacu Raczyńskich.
Po zakończeniu II wojny światowej, będące po parzystej stronie budynki nie zostały odbudowane, co doprowadziło do odsłonięcia historycznych murów obronnych. Odkrycie to stworzyło unikalny krajobraz w tej części miasta. W 1965 roku ulica została wpisana do rejestru zabytków jako ważne założenie urbanistyczne.
Obecnie ulica Podwale jest ulicą jednokierunkową, co pozwala na płynny ruch, a także umożliwia mieszkańcom oraz turystom podziwianie jej historycznych walorów.
Ważniejsze obiekty
W okolicy Ulicy Podwale w Warszawie znajduje się wiele ważnych obiektów historycznych i kulturalnych, które warto poznać, zwiedzając to fascynujące miasto. Przykładowo, można zwrócić uwagę na Mury obronne Starego Miasta, które stanowią część fortifikacji wybudowanych w średniowieczu.
Nieopodal znajduje się również Pomnik Katyński, upamiętniający tragiczne wydarzenia związane z zbrodnią katyńską, który wzbudza wiele refleksji. Kolejnym istotnym punktem na mapie jest Kamienica przy ul. Podwale 1, która kryje w sobie ciekawe historie minionych lat.
Obok możemy znaleźć Oficyny pałacu Branickich, które dodają charakteru tej części stolicy. Inny ważny obiekt to Cerkiew Świętej Trójcy, znana z pięknych zdobień i tęsknoty za dawnymi czasami.
Następnie warto wspomnieć o Oficynach pałacu Młodziejowskiego, w których mieszkańcy mogli cieszyć się niezwykłym życiem kulturalnym. W tym rejonie znajduje się również Pomnik Jana Kilińskiego, upamiętniający bohatera narodowego, którego imię nosi uliczka w bliskim sąsiedztwie.
Nieopodal, na rogu ulicy Piekarskiej, stoi kamień pamiątkowy poświęcony Mariii Konopnickiej, znanej polskiej poetce, która zamieszkiwała w tym miejscu w latach 187–1882. Ekspresyjny pomnik Oświęcim II przypomina o trudnych dziejach kraju.
Kolejnym interesującym obiektem jest Oficyna pałacu Raczyńskich, który zachwyca swoim stylem architektonicznym, a także Pomnik Małego Powstańca, upamiętniający heroiczne czyny dzieci podczas Powstania Warszawskiego.
Na koniec, nie można zapomnieć o dawnym szpitalu św. Ducha oraz znanym każdyemu Barbakanie, będącym jednym z głównych elementów warszawskiej historii.
Przypisy
- Jerzy S. Majewski: Warszawa na starych pocztówkach. Warszawa: Agora, 2013, s. 10. ISBN 978-83-268-1238-5.
- Dzieje Muzeum Wojska Polskiego. muzeumwp.pl. [dostęp 28.12.2022 r.]
- Zestawienie zabytków nieruchomych. Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków – stan na 30.09.2021 r. [on-line]. Narodowy Instytut Dziedzictwa [dostęp 01.11.2021 r.]
- Władysław Bartoszewski: 1859 dni Warszawy. Kraków: Wydawnictwo Znak, 2008, s. 740.
- Ilustrowany przewodnik po Warszawie wraz z treściwym opisem okolic miasta (wydanie I na podstawie wydania z 1893 roku). Warszawa: Wydawnictwo Ciekawe Miejsca.net, 2012, s. 97.
- Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 650.
- Otwarcie Muzeum Wojska w Warszawie. „Nowości Illustrowane”. Nr 20, s. 2-3, 20.05.1922 r.
- Adam Borkiewicz: Powstanie warszawskie 1944. Zarys działań natury wojskowej. Instytut Wydawniczy "PAX", 1969, s. 159.
Pozostałe obiekty w kategorii "Ulice i place":
Ulica Gliniana w Warszawie | Ulica Pruszkowska w Warszawie | Ulica Pułkowa w Warszawie | Ulica Rajców w Warszawie | Ulica Ratuszowa w Warszawie | Ulica Senatorska w Warszawie | Ulica Sewerynów w Warszawie | Ulica Skalbmierska w Warszawie | Ulica Spacerowa w Warszawie | Ulica Spokojna w Warszawie | Ulica Płocka w Warszawie | Ulica Piekarska w Warszawie | Ulica Pańska w Warszawie | Ulica Okólnik w Warszawie | Ulica Nowy Świat w Warszawie | Ulica Nowomiejska w Warszawie | Ulica Nowogrodzka w Warszawie | Ulica Wiatraczna w Warszawie | Ulica Mlądzka w Warszawie | Ulica Mińska w WarszawieOceń: Ulica Podwale w Warszawie