Na terenie Warszawy znajduje się interesujący zabytek architektury – Pałac Brzozowskich, znany również jako pałac Belina-Brzozowskich. Usytuowany jest on w malowniczym miejscu, przy ul. Brackiej 20a, w podwórzu kamienicy Jaroszyńskich.
Pałac ten stanowi ważny element historycznego dziedzictwa stolicy, przyciągając uwagę zarówno miłośników architektury, jak i turystów, którzy odwiedzają Warszawę w poszukiwaniu jej kulturalnych skarbów.
Opis
Pałac, który zbudowany został dla rodziny Brzozowskich herbu Belina, datuje się na rok 1882. Właścicielem tego majestatycznego budynku był m.in. Zenon Brzozowski. Projekt, na podstawie którego powstał pałac, stworzył Bronisław Żochowski, a architektura obiektu nosi cechy stylu neobarokowego, który nawiązuje do paryskich pałaców drugiej połowy XVII wieku. Pałac znajduje się w głębi działki, chroniony od ulicy neorenesansową kamienicą czynszową Jaroszyńskich, wybudowaną w 1848 roku wg projektu Henryka Marconiego.
Rodzina Brzozowskich była właścicielem tego miejsca aż do roku 1945. Niestety, obiekt doznał znacznych zniszczeń w trakcie Powstania Warszawskiego. W odpowiedzi na zdobycie budynku przez Niemców, które miało miejsce 10 września, powstańcy po pięciu dniach zdołali go odbić, co było możliwe dzięki zastosowaniu miotaczy płomieni oraz intensywnego ostrzału. W tym tragicznym czasie, wskutek pożaru, na strychu spłonął ukryty obraz Jana Matejki zatytułowany „Zamojski pod Byczyną”.
Po zakończeniu działań wojennych budynek został odbudowany i podwyższony o jedno piętro, a następnie przeznaczony na biura. W jego wnętrzach znalazły swoje miejsce takie instytucje jak Naczelna Rada Adwokacka, Zarząd Główny i Okręgowy Zrzeszenia Prawników Polskich oraz redakcja pisma „Prawo i Życie”. W 1965 roku pałac zyskał status zabytku, zostając wpisanym do rejestru chronionych obiektów.
W kulturze
Pałac Brzozowskich miał znaczący wpływ na literaturę, stając się inspiracją dla wielu twórców. W szczególności posłużył jako wzór dla pałacu księżnej Bilińskiej, który pojawia się w powieści „Sława i chwała” autorstwa Jarosława Iwaszkiewicza.
To w tym monumentalnym miejscu również mieszka jedna z postaci znanych z Balzakianów, dzieła Jacka Dehnela, a mianowicie Halina Rotter.
Przypisy
- Jerzy S. Majewski. Zaczęło się od hecy. I historia trwa. „Stolica”, s. 10, 30.09.2022 r.
- Zbigniew Blichewicz "Szczerba", Powstańczy tryptyk, Gdańsk - Warszawa: Finna - AAN, 2009, s. 250.
- Marta M. Leśniakowska, Architektura w Warszawie, Warszawa 2005, s. 82.
- Niektóre źródła podają, jako styl budowli, eklektyzm z nawiązaniem do francuskiego renesansu, za: J. A. Chrościcki, A. Rottermund, Atlas Architektury Warszawy, Warszawa 1977, s. 51.
- a b c Zestawienie zabytków nieruchomych. Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków – stan na 30.06.2021 r. Woj. mazowieckie (Warszawa). [w:] Narodowy Instytut Dziedzictwa [on-line]. nid.pl. s. 27. [dostęp 02.08.2021 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Pałace":
Pałac Działyńskich w Warszawie | Pałac Janaszów w Warszawie | Pałac Kazimierzowski w Warszawie | Pałac Krasińskich w Warszawie | Pałac Krasińskich w Warszawie (Ursynów) | Pałac Borchów w Warszawie | Zespół pałacowo-parkowy w Natolinie | Pałac Brühla na Młocinach | Pałac Dziekana w Warszawie | Pałac Staszica w Warszawie | Pałacyk Wielopolskich w Warszawie | Pałacyk Sanguszków w Warszawie | Pałacyk Biernackich | Pałac Szlenkierów w Warszawie | Pałac Symonowiczów w Warszawie | Pałac Raczyńskich w Warszawie | Pałac Pod Czterema Wiatrami w Warszawie | Pałac Mostowskich w Warszawie | Pałac Młodziejowskiego w Warszawie | Pałac Ministra SkarbuOceń: Pałac Brzozowskich w Warszawie