Zygmunt Szymanowski (bakteriolog)

Nauka i edukacja

Zygmunt Szymanowski to postać niezwykle znacząca w polskiej historii medycyny i mikrobiologii. Urodził się 16 listopada 1873 roku w Warszawie, a swoje życie zakończył 8 maja 1956 roku w Łodzi. Był renomowanym lekarzem oraz mikrobiologiem, który zyskał uznanie jako profesor zwyczajny oraz nauczyciel akademicki.

W swojej karierze akademickiej pełnił funkcję dziekana Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Łódzkiego, co podkreśla jego wkład w rozwój edukacji medycznej w Polsce. Ponadto, Szymanowski był aktywnym działaczem społecznym oraz członkiem Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS), co świadczy o jego zaangażowaniu w życie polityczne kraju. W kontekście militarnym, brał udział w walkach jako podpułkownik–lekarz Wojska Polskiego, gdzie był czterokrotnie odznaczany Krzyżem Walecznych.

Po II wojnie światowej, w okresie Polski Ludowej, Szymanowski pełnił rolę posła w Krajowej Radzie Narodowej oraz zasiadał w Sejmie Ustawodawczym w latach 1947–1952. Jego działalność polityczna była związana z członkostwem w Komitecie Centralnym Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, do której przynależał od chwili jej utworzenia aż do śmierci. Zygmunt Szymanowski to postać, która łączyła w sobie pasję do nauki z zaangażowaniem na rzecz społeczności lokalnej i narodowej.

Życiorys

W stolicy Polski, Warszawie, Zygmunt Szymanowski uzyskał w 1891 roku świadectwo dojrzałości z złotym medalem, kończąc gimnazjum. Następnie, w latach 1891-1897, podjął studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie uzyskał tytuł doktora wszech nauk lekarskich. Po zdobyciu tego stopnia, jego dalsza edukacja obejmowała specjalizację w dziedzinie fizjologii na Uniwersytecie w Lipsku.

W 1899 roku Zygmunt Szymanowski został asystentem w katedrze fizjologii na Uniwersytecie we Fryburgu. W latach 1900-1902 odbywał staż w berlińskich szpitalach oraz na Uniwersytecie Berlińskim. Po powrocie do kraju, pracował jako lekarz w towarzystwie asekuracyjnym „New York Life Insurance Company” w Warszawie.

W 1907 roku rozpoczął swoją działalność w Zakładzie Mikrobiologii i Weterynarii Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 1909 roku nostryfikował swój dyplom lekarski, a rok później udał się na studia dotyczące bakteriologii do Cesarskiego Urzędu Zdrowia. Latem 1914 roku zorganizował wyjazd do Wrocławia, aby zdobyć wiedzę na temat hodowli krętka bladego, jednak po zaledwie dwóch tygodniach został wydalony z Prus.

Po zakończeniu I wojny światowej, w 1922 roku objął katedrę bakteriologii i higieny na Uniwersytecie Warszawskim, a 26 stycznia 1923 roku został docentem bakteriologii. Wkrótce, 1 kwietnia 1923 roku, uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego, a 1 września 1936 roku został profesorem zwyczajnym. W okresie okupacji niemieckiej, Szymanowski prowadził zajęcia na tajnym Uniwersytecie Warszawskim, a także organizował pomoc dla Żydów. Po kapitulacji powstania warszawskiego zmuszony był opuścić stolicę.

W 1945 roku rozpoczął pracę na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. W tym samym roku przeprowadził się do Łodzi, gdzie zaczął pracować na wydziale lekarskim Uniwersytetu Łódzkiego. Od 1950 roku objął katedrę bakteriologii w nowo utworzonej Akademii Medycznej w Łodzi. W 1952 roku został członkiem tytularnym Polskiej Akademii Nauk, jednak na początku 1956 roku z powodu pogarszającego się stanu zdrowia, zrezygnował z aktywności zawodowej.

Zmarł w Łodzi, a jego ciało zostało pochowane 11 maja na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera B2 rząd 7 grób 26).

Działalność polityczna

Zygmunt Szymanowski, od 1900 roku, związał się z Polską Partią Socjalistyczną (PPS). W trakcie pobytu w Berlinie nawiązał współpracę z Gazetą Robotniczą, co stało się częścią jego aktywności politycznej. W 1905 roku, zdecydowanie poparł strajk powszechny w Królestwie Polskim, co doprowadziło do jego aresztowania oraz zesłania do Kijowa. Po sześciu miesiącach udało mu się nielegalnie powrócić na ziemie polskie.

W tym samym roku uczestniczył w IX Zjeździe PPS w Wiedniu, gdzie w wyniku podziału przystąpił do odłam PPS – Lewica, której członkiem był w latach 1906–1907. Na przełomie lat 1915 i 1919 Szymanowski aktywnie działał w PPS – Frakcji Rewolucyjnej. Jego zaangażowanie w obronę praw człowieka znalazło potwierdzenie w pełnionej funkcji wiceprezesa Ligi Obrony Praw Człowieka i Obywatela w latach 1930–1909.

W 1941 roku Szymanowski stał się współzałożycielem organizacji Polscy Socjaliści. Po wkroczeniu Armii Czerwonej na ziemie polskie, zasiadł w Krajowej Radzie Narodowej, a w wyniku wyborów parlamentarnych w 1947 roku, został posłem na sejm z ramienia PPS. Po złączeniu PPS z PZPR w 1948 roku, stał się jej członkiem i od 22 grudnia 1948 aż do swojej śmierci, pozostawał członkiem KC PZPR.

Służba wojskowa

Po rozpoczęciu I wojny światowej Zygmunt Szymanowski został prawdopodobnie zmobilizowany do armii Austro-Węgier. W roku 1915 przeszedł do służby w Legionach Polskich, gdzie pracował w legionowym szpitalu w Kamieńsku.

Później, jego działalność skierowała się do zakładów sanitarnych II oraz III Brygady, które działały na froncie wołyńskim. W roku 1916 rozpoczął pracę w szpitalu I Brygady, a następnie przeniesiono go do pracowni bakteriologicznej w szpitalu garnizonowym z siedzibą w Krakowie.

Po kryzysie przysięgowym Zygmunt Szymanowski wrócił do swoich zobowiązań naukowych na Uniwersytecie Jagiellońskim. W roku 1918 wstąpił do Wojska Polskiego, a od 1919 roku objął stanowisko kierownika Centralnej Pracowni Bakteriologicznej w Szpitalu Ujazdowskim w Warszawie. Tam jego głównym zadaniem było szkolenie bakteriologów i laborantów dla potrzeb wojska, a także pełnił funkcję członka Wojskowej Rady Sanitarnej.

Po zakończeniu wojny polsko-bolszewickiej jego umiejętności zostały zweryfikowane, co skutkowało awansem na stopień podpułkownika lekarza. W roku 1922 został przeniesiony do rezerwy. W trakcie II wojny światowej Szymanowski pozostał aktywny w działaniach Związku Walki Zbrojnej.

Awanse

W przebiegu kariery Zygmunta Szymanowskiego, jego awanse wojskowe odzwierciedlają dynamiczny rozwój w hierarchii lekarskiej. Oto kluczowe daty i stopnie, które uzyskał:

  • podporucznik lekarz – 22 listopada 1915,
  • porucznik lekarz – 28 lutego 1916,
  • major lekarz – 15 listopada 1918,
  • podpułkownik lekarz – ze starszeństwem od 1 czerwca 1919.

Ordery i odznaczenia

Zygmunt Szymanowski, znany bakteriolog, został uhonorowany szeregiem prestiżowych odznaczeń za swoje zasługi. Oto niektóre z nich:

  • Krzyż Walecznych – czterokrotnie,
  • Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski,
  • Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski,
  • Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski,
  • Order Sztandaru Pracy I klasy,
  • Medal 10-lecia Polski Ludowej.

Życie prywatne

Zygmunt Szymanowski był synem Michała Alfreda Szymanowskiego, profesora ekonomii politycznej na Uniwersytecie Warszawskim oraz Michaliny Marii, córki Jana Michała Szymanowskiego. W swoim życiu osobistym dwukrotnie wchodził w związek małżeński. Jego pierwszą żoną była Władysława Weychert (1874–1951), z którą doczekał się córy Jadwigi (1910–1972).

W drugim małżeństwie, z Anną z Borkowskich, Zygmunt Szymanowski nie miał dzieci, co wskazuje na różnice w jego życiowym doświadczeniu i relacjach rodzinnych.

Oceń: Zygmunt Szymanowski (bakteriolog)

★★★★★
Średnia ocena:4.47 Liczba ocen:14