Zuzanna Stromenger

---

Życiorys

Zuzanna Stromenger była osobą o bogatym i niezwykle interesującym życiorysie. Wnuczka wybitnego pianisty i kompozytora Henryka Melcera-Szczawińskiego, oraz córka muzykologa Karola Stromengera i Marii z Melcerów (1900–1959), wykształcenie zdobywała w Warszawie. Przed wybuchem II wojny światowej uczęszczała do szkoły powszechnej, a następnie do gimnazjum oraz liceum prowadzonego przez Zofię Kurmanową.

W czasie niemieckiej okupacji Warszawy była aktywna w służbie zdrowia. W pierwszej połowie lat 40. podjęła ważną rolę jako łączniczka Armii Krajowej, uczestnicząc w powstaniu warszawskim w batalionie „Zaremba”–„Piorun”, w grupie sapersko-technicznej pod dowództwem kpt. Michała Bucza „Mechanika”. Mimo ciężkich czasów, uczestniczyła w tajnych kompletach, a w czerwcu 1944 roku z sukcesem zdała maturę.

Po wojnie, w marcu 1945 roku, rozpoczęła studia na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym Uniwersytetu Łódzkiego. Już w maju 1946 roku, będąc jeszcze studentką, została asystentką prof. dr hab. Leszka Kazimierza Pawłowskiego, który kierował Zakładem Zoologii Ogólnej i Ekologii Zwierząt UŁ. Stworzyła również programy zajęć zleconych na Wydziale Farmacji oraz kursach wstępnych UŁ, jak również w Wyższej Szkole Gospodarstwa Wiejskiego.

W czerwcu 1950 roku uzyskała tytuł magistra filozofii w zakresie zoologii, zdobijając go na podstawie rozprawy pt. „Badania nad rozrodczością pijawek z rodzaju Erpobdella de Blainville”. Po ukończeniu studiów podjęła pracę w Muzeum Przyrodniczym oraz w Państwowej Wyższej Szkole Pedagogicznej w Łodzi. Wiosną 1957 roku uzyskała stopień kandydata nauk biologicznych (doktora) na podstawie pracy kandydackiej pt. „Cykle roczne wioślarek (Cladocera) w stawach rybnych”. W kolejnych latach, w latach 50. i 60., była aktywna w Towarzystwie Wiedzy Powszechnej.

Zuzanna Stromenger była autorką lub współautorką aż 14 książek oraz około 300 artykułów o charakterze naukowym, popularyzatorskim, dydaktycznym, leksykograficznym i poradniczym. Wśród jej osiągnięć znalazły się także liczne przekłady z literatury obcej, hasła encyklopedyczne, audycje radiowe oraz wykłady dla TWP i innych towarzystw naukowych. Istotny element jej twórczości stanowiły badania z zakresu etologii człowieka i seksuologii. Wygłaszała również cykle wykładów na wyższych uczelniach w Warszawie i Łodzi oraz prowadziła wykłady w ramach kursów naukowych.

Przez radio przeprowadzała popularne pogadanki, m.in. w Programie I Polskiego Radia, w tym cykl audycji „Przyrodnik odpowiada” oraz „Tajemnice biologii”. Jej artykuły przeglądowe i popularyzatorskie publikowane były nie tylko w periodykach naukowych, ale również w prasie codziennej. W 1991 roku Zuzanna Stromenger została jednym z założycieli Polskiego Towarzystwa Etologicznego.

W 2002 roku otrzymała tytuł podporucznika Wojska Polskiego, a w maju 2007 roku, z okazji 62. rocznicy powstania Uniwersytetu Łódzkiego, honorowano ją odnowieniem doktoratu naukowego. Zmarła i została pochowana na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera A37-2-3).

Publikacje

W dorobku Zuzanny Stromenger znajdują się liczne publikacje, które przyczyniają się do wzbogacenia wiedzy o zwierzętach i ich zachowaniach. Oto wybór jej ważniejszych książek:

• Chomiki syryjskie, 1971,
• Zwierzęta z rodowodem, Iskry, 1973,
• Dziwny Świat zwierząt, PWRiL, 1983,
• Przystosowani pożyją dłużej, Wydawnictwo Śląsk, 1985,
• Koty [seria: Zwierzęta w Twoim domu], Wydawnictwo Watra, Warszawa 1990,
• Być kotem: Fikcje i realia, 1996,
• Zwierzęta wciąż nieznane, Książka i Wiedza, 1999,
• Koty i kotki: Dyptyk o kotach. Poradnik, 2000,
• Słownik kotów świata, z Krzysztofem Schmidtem [seria: Słowniki], Prószyński i Ska. Warszawa 2001,
• W niewoli płci. Geneza i funkcje płciowości – historia naturalna zachowań seksualnych, 2003,
• Zwierzęta wciąż nieznane.

Ordery i odznaczenia

Zuanna Stromenger otrzymała wiele wyróżnień i odznaczeń za swoją działalność na rzecz społeczeństwa oraz kultury. Poniżej przedstawiamy listę tych zaszczytnych nagród:

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, nadany 16 lipca 2009,
• Warszawski Krzyż Powstańczy, przyznany w 1982,
• Medal Zwycięstwa i Wolności 1945, przyznany w 1980,
• Odznaka pamiątkowa „Akcji Burza”, przyznana w 1994,
• Odznaka Grunwaldzka,
• Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”,
• Odznaka „Za zasługi dla województwa warszawskiego”,
• Złota Odznaka Towarzystwa Przyjaciół Zwierząt,
• Odznaka „Zasłużony Popularyzator Wiedzy”.

Wszytkie te odznaczenia stanowią dowód na zaangażowanie Zuzanny Stromenger w rozwój kultury i społeczności lokalnej.

---

Oceń: Zuzanna Stromenger

---