Zbigniew Szostak


Zbigniew Szostak, pełne imię Zbigniew Marian Szostak, był niezwykłym człowiekiem, którego życie ograniczone do krótkiego, choć pełnego heroiczne działalności czasu, pozostawiło niezatarte ślady w historii. Urodził się 11 listopada 1915 roku w Warszawie, a jego droga zakończyła się 15 sierpnia 1944 roku w Nieszkowicach Wielkich, w pobliżu Bochni.

Jako kapitan pilot Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii, Zbigniew Szostak wykazał się niezwykłą odwagą i poświęceniem. Jego odznaczenie Krzyżem Złotym Orderu Virtuti Militari jest świadectwem jego zasług i oddania, które przyczyniły się do walki o wolność ojczyzny.

Życiorys

Urodził się jako utalentowany absolwent Gimnazjum im. Tadeusza Reytana w Warszawie w roku 1934. Następnie, ukończył Szkołę Podchorążych Rezerwy Lotnictwa w Sadkowie koło Radomia, zdobywając pierwszą lokatę, co umożliwiło mu uzyskanie miejsca w PLL LOT jako pilot komunikacyjny. Przez krótki okres latał na różnych modelach samolotów, w tym na PWS-24 oraz Lockheed L-10.

Na stopień podporucznika został mianowany z dniem 1 stycznia 1938 roku, z zajmowaną lokatą 56 w korpusie oficerów rezerwy lotnictwa. Już we wrześniu 1939 roku przymusowo opuścił Polskę, ewakuując się do Anglii na pokładzie Lockheed L-14. Wkrótce po tym zaciągnął się do Polskich Sił Powietrznych, przyjmując numer służbowy RAF 76684. Jego kariera bojowa rozpoczęła się w dywizjonie 300, gdzie zrealizował swoją pierwszą turę lotów bojowych na samolocie Vickers Wellington.

Po krótkim odpoczynku zdołał wykonać drugą turę operacyjną, służąc następnie w 301 Dywizjonie Bombowym. Po jego rozformowaniu, walczył w 1586 eskadrze specjalnego przeznaczenia, gdzie miał okazję zrzucać broń oraz zaopatrzenie nad okupowanymi przez wroga terenami Europy, operując samolotem Handley Page Halifax. Podczas swojej kariery latał na wszystkich dostępnych typach samolotów bombowych, które były używane przez Polskie Siły Powietrzne za granicą.

Wyróżniając się nie tylko odwagą, ale także zaskakującą precyzją w pilotażu, kpt. Zbigniew Szostak szczególnie zasłynął podczas lotów na samolocie B-24 Liberator, wielokrotnie demonstrując nieprzeciętne umiejętności, lądując oraz startując z lotnisk myśliwskich, wykorzystując dostępne drogi kołowania w fazie rozbiegu.

Dnia 14 sierpnia 1944 roku, podczas misji na samolocie Liberator o numerze bocznym KG89OGR-S, z załogą w składzie:

  • I pilot: kpt. Zbigniew Szostak,
  • II pilot: plut. Józef Bielicki,
  • nawigator: kpt. Stanisław Daniel,
  • radiotelegrafista: plut. Józef Witek,
  • bombardier: plut. Tadeusz Dubowski,
  • mechanik pokładowy: plut. Wincenty Rutkowski,
  • strzelec: plut. Stanisław Malczyk.

samolot wystartował z lotniska w Brindisi we Włoszech. Po zrzucie w rejonie pl. Krasińskich w Warszawie, maszynę zaatakowały niemieckie myśliwce nad Puszczą Niepołomicką. Kpt. Zbigniew Szostak wydał rozkaz opuszczenia palącego się samolotu. Pomimo skoku załogi na spadochronach, większość z nich nie zdołała się otworzyć z powodu zbyt niskiej wysokości. Tragicznie, lotnicy zginęli, rozbijając się o grunt.

Po wojnie, szczątki każdego członka załogi przeniesiono na cmentarz wojskowy w Krakowie. Kpt. Szostak wykonał około 115 lotów bojowych w lotnictwie bombowym, co na stałe wpisało go w historię, plasując go na drugim miejscu wśród polskich pilotów za chor. (W/O) pil. Stanisławem Kłosowskim. Razem z całą załogą spoczywa na Brytyjskim Cmentarzu Wojskowym w Krakowie. Kpt. Szostak jest jednym z siedmiu polskich lotników uhonorowanych Złotym Krzyżem Orderu Virtuti Militari.

Części samolotu, na którym latał kpt. Zbigniew Szostak, zostały wykorzystane do rekonstrukcji Liberatora B-24 J znajdującego się w Muzeum Powstania Warszawskiego. Pamięć lotników upamiętnia również herb wsi Nieszkowice Wielkie, który przedstawia siedem złotych, trzypłatowych śmigieł lotniczych na błękitnym tle.

Ordery i odznaczenia

W uznaniu za odwagę i poświęcenie, Zbigniew Szostak został uhonorowany wieloma orderami i odznaczeniami, które świadczą o jego niezwykłych osiągnięciach w czasie służby wojskowej.

  • Polowa Odznaka Pilota,
  • Krzyż Złoty Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 56 (pośmiertnie PSZ 4/44, s.19),
  • Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 9480,
  • Krzyż Walecznych – czterokrotnie,
  • Medal Lotniczy – trzykrotnie,
  • Distinguished Flying Cross.

Przypisy

  1. Wojciech Rylski: Absolwenci Reytana 1934. wne.uw.edu.pl. [dostęp 11.11.2020 r.]
  2. Rybka i Stepan 2004, s. 256.
  3. Krzystek 2012, s. 558.
  4. Ostatni lot Liberatora. polska-zbrojna.pl. [dostęp 20.02.2019 r.]
  5. Zbigniew Szostak. sejm-wielki.pl. [dostęp 20.02.2019 r.]
  6. Szostak, Zbigniew Marian. tracesofwar.com. [dostęp 20.02.2019 r.]
  7. Szostak Zbigniew Marian. listakrzystka.pl. [dostęp 20.02.2019 r.]

Oceń: Zbigniew Szostak

Średnia ocena:4.69 Liczba ocen:24