Marian Aleksander Jankowski, urodzony 15 sierpnia 1892 roku w Warszawie, był znaczącą postacią w historii Polski, odgrywając istotną rolę jako major piechoty w Wojska Polskiego.
Jankowski zmarł 28 stycznia 1962 roku w Penrhos, pozostawiając po sobie nie tylko wspomnienia, ale i wybitne osiągnięcia, za które został odznaczony Orderem Virtuti Militari, najważniejszym odznaczeniem wojskowym w Polsce.
Życiorys
Marian Jankowski przyszedł na świat 15 sierpnia 1892 roku w stolicy Polski, Warszawie, jako potomstwo Faustyna Aleksandra oraz Leontyny z d. Kleszczyńskiej. Wzburzone czasy I wojny światowej skłoniły go do podjęcia działań w armii, a w listopadzie 1918 roku został przyjęty do Wojska Polskiego. W wojnie z bolszewikami również brał czynny udział, co stanowiło początek jego wojskowej kariery.
Już 25 listopada 1920 roku Jankowski został mianowany porucznikiem z datą wsteczną od 1 kwietnia 1920 roku, zaliczając się do grupy oficerów, którzy wcześniej służyli w Korpusach Wschodnich oraz w armii rosyjskiej. Z dniem 1 czerwca 1921 roku wykonując obowiązki w Oddziale V Sztabu Ministerstwa Spraw Wojskowych, przynależał do 36 pułku piechoty Legii Akademickiej, a w ramach tego stanowiska dysponował tytułem adiutanta sztabowego.
W dniu 3 maja 1922 roku jego stopień wojskowy został zweryfikowany na kapitana, który otrzymał starszeństwo od 1 czerwca 1919 roku oraz 389. lokatę w korpusie oficerów piechoty. Jego macierzystym oddziałem pozostawał 36 pułk piechoty w Warszawie. W 1923 roku pełnił rolę oficera sztabu dowódcy piechoty dywizyjnej 9 Dywizji Piechoty w Siedlcach, jednocześnie będąc oficerem nadetatowym 63 pułku piechoty, do którego powrócił w 1924 roku.
W sierpniu 1926 roku został przeniesiony do 1 batalionu strzelców w Chojnicach w charakterze kwatermistrza. Już 20 kwietnia 1927 roku nastąpiło jego awansowanie na stanowisko majora, z datą starszeństwa na 1 stycznia 1927 roku w korpusie oficerów piechoty. W tym samym roku awansował na dowódcę I batalionu w 63 pp.
Na przestrzeni kolejnych lat, 21 marca 1931 roku Jankowski rozpoczął działalność jako wykładowca w Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie. Następne przeniesienie do 66 pułku piechoty w Chełmnie na funkcję dowódcy batalionu miało miejsce w czerwcu 1933 roku. W marcu 1939 roku dowodził II batalionem 66 pp.
Zgodnie z relacjami historyków, w czasie kampanii wrześniowej Jankowski zajmował się dowodzeniem I batalionu 2 Pułku Strzelców Podhalańskich z Sanoka. Istnieją jednak kontrowersje i zdaniem Juliana Taurogińskiego to kapitan Bronisław Jankowski był dowódcą I/2 psp, który podczas pokoju pełnił funkcję dowódcy 1 kompanii karabinów maszynowych. Po zakończeniu II wojny światowej osiedlił się w Penrhos w Walii, w polskim osiedlu, gdzie pracował jako bibliotekarz w Polskim Ośrodku Mieszkaniowym.
Jego życie zakończyło się 28 stycznia 1962 roku w tym samym miejscu, gdzie zamieszkiwał.
Ordery i odznaczenia
Marian Jankowski, jako osoba o wyjątkowym kontekście wojskowym, posiada liczne odznaczenia, które świadczą o jego odwadze oraz poświęceniu. W jego kolekcji wyróżniają się następujące dekoracje:
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 6725,
- Krzyż Walecznych (otrzymany trzykrotnie),
- Złoty Krzyż Zasługi,
- Odznaka Pamiątkowa Więźniów Ideowych.
Przypisy
- Dobrosława Platt: Koniec Soplicowa w Walii. Penrhos. tydzien.co.uk, 15.03.2020 r. [dostęp 14.01.2023 r.]
- Wojskowe Biuro Historyczne [online], wbh.wp.mil.pl [dostęp 01.12.2020 r.]
- Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 18.06.2022 r.]
- Taurogiński 2016 ↓, s. autor jest zięciem majora Bronisława Jankowskiego.
- Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 20.
- Głowacki 1986 ↓, s. 100, 103, 254, 326.
- Steblik 1989 ↓, s. 414, 719.
- Moś 1989 ↓, s. 170.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 28.06.1933 r., s. 131.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 26.03.1931 r., s. 97.
- Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 77, 179.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 23.05.1927 r., s. 144.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 32 z 15.08.1926 r., s. 262.
- Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 29, 802.
- Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 274, 353.
- Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 111, 305, 407.
- Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 43.
- Spis oficerów 1921 ↓, s. 124, 665.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 48 z 15.12.1920 r., s. 1357.
- Kolekcja VM ↓, s. 4.
- Kolekcja VM ↓, s. 1.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Zygmunt Sokołowski (1908–1953) | Zygmunt Dzwonkowski | Józef Prokopowicz | Jerzy Wrzoskowicz | Jan Soszyński | Edmund Marynowski | Zygmunt Chmieleński | Andrzej Górnicki | Kazimierz Raszplewicz | Ignacy Radziejowski (powstaniec styczniowy) | Alfons Vacqueret | Zbigniew Szostak | Ignacy Łempicki (powstaniec listopadowy) | Leon Wernic (oficer) | Czesław Żołędowski | Krystyna Wiśniewska-Szabelska | Stanisław Nakoniecznikoff-Klukowski | Stanisław Broniewski | Stanisław Ostwind-Zuzga | Stefan AdamieckiOceń: Marian Jankowski (major)