Stanisław Słonimski był postacią wyjątkową w polskiej medycynie oraz literaturze. Urodził się w 1853 roku w Warszawie, gdzie spędził większość swojego życia. Jego działalność nie ograniczała się wyłącznie do pracy lekarskiej; był również uznawanym aforystą.
Jego osiągnięcia i końcowy związek z Warszawą kończą się na 14 lutego 1916 roku, kiedy to zmarł w rodzinnym mieście. Słonimski wykazał się niezwykłym talentem w tworzeniu przemyślanych i głębokich sentencji, które do dzisiaj inspirują wielu.
Życiorys
Stanisław Słonimski to postać, która urodziła się w stolicy Polski, Warszawie, w rodzinie żydowskiej. Był synem Chaima Zeliga Słonimskiego (1810–1904) oraz Sary z domu Stern (1824–1897). Ze strony matki nosił w sobie dziedzictwo Abrahama Sterna (zm. 1842). Po ukończeniu gimnazjum w Warszawie, postanowił kontynuować naukę w Petersburgu, gdzie zdobył dyplom na tamtejszej Akademii Medyko-Chirurgicznej.
Po zakończeniu edukacji praktykował w miejscowościach takich jak Radomsko, Częstochowa oraz Łódź, jednak od roku 1886 osiedlił się w Warszawie. Prowadził swój gabinet przy ulicy Niecałej 6.
Był żonaty dwukrotnie. Z pierwszego małżeństwa z Idą Korngold doczekał się syna Adama, który później został inżynierem w Częstochowie. Drugie małżeństwo z Eugenią Marią Goldman zaowocowało narodzinami Antonia (1895–1976), Piotra (1893–1944) oraz Haliny Jadwigi (ur. 1888 albo 1889, zm. 1962).
Stanisław Słonimski zmarł w Warszawie na skutek gruźlicy płuc. Jego pogrzeb odbył się w kościele św. Antoniego z Padwy, a pochowano go na cmentarzu Powązkowskim. Po jego śmierci, wspomnienie ukazało się w Medycynie i Kronice Lekarskiej, a autorstwo tekstu przypisuje się Zygmuntowi Srebrnemu. Również Antoni Lange w tygodniku „Świat” opublikował anegdoty oraz aforyzmy Słonimskiego, które zdobyły uznanie wśród społeczności.
Ubyła Warszawie jedna z najbardziej popularnych postaci, człowiek znany zarówno jako wybitny lekarz, jak też jako uczony, który zasłużył się nauce polskiej. Wyjątkowe zalety powszechnie zjednywały mu serca. Kochano go i szanowano zarówno w szerokich kołach inteligencji, a specjalnie w sferach literacko-artystycznych, jak też w jeszcze szerszych rzeszach potrzebujących jego wiedzy, bo tam najlepiej wiedziano o przysłowiowej bezinteresowności doktora Słonimskiego.
Znany był z poczucia humoru, a część jego aforyzmów przytoczył w Alfabecie wspomnień jego syn Antoni. Stanisław fundował stypendia młodym artystom, takim jak Adolf Milich, oraz leczył ubogich bezpłatnie. Tezę o tym, że Bolesław Prus portretował Słonimskiego w postaci doktora Szumana w „Lalce”, rozpropagował Ignacy Baliński. Sam Prus należy do grona przyjaciół, do którego zaliczał się również Wincenty Rapacki (starszy), Teodor Roland, Mieczysław Frenkiel, Bolesław Leszczyński, Stanisław Lentz czy Franciszek Fiszer. Często bywał w kawiarni prowadzonej przez Semadeniego.
Oceniając wkład naukowy Stanisława Słonimskiego, można odnotować różnorodność opinii. Jego jedyna opublikowana praca, zatytułowana „Neurastenia płciowa jako następstwo nadużyć przedwczesnych”, skierowana była do laików. Opinie specjalistów w tej kwestii były zarówno krytyczne – jak w przypadku Dydyńskiego – jak i przychylne (do takich zalicza się Hellin oraz Wizel).
Publikacje
Stanisław Słonimski był autorem wielu interesujących publikacji, wśród których wyróżnia się jego dzieło dotyczące problematyki zdrowia psychicznego. Warto zwrócić uwagę na pozycję zatytułowaną:
- neurasthenia płciowa jako następstwo nadużyć przedwczesnych: szkic popularny, wydana w 1899 roku przez nakład Hieronima Cohna.
Przypisy
- a b „Saga rodu Słonimskich”. W: Antoni Słonimski: Alfabet wspomnień. PIW 1989 ISBN 83-06-01950-4 s. 204-216
- Bolesław Prus: Lalka. Oprac. Józef Bachórz. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1991 ISBN 83-04-02776-3 s. 143
- Piotr Szarejko: Słownik lekarzy polskich XIX wieku. Tom 1. Towarzystwo lekarskie Warszawskie Warszawa 1991 s. 512
- StanisławS. Szenic StanisławS., Cmentarz Powązkowski, 1891-1918: zmarli i ich rodziny, Tom 3, wyd. 1, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1983, s. 359
- akt ślubu z 24.10.1894 r. https://szukajwarchiwach.pl/72/1218/0/-/27/skan/full/29JQfmZGY6jBohxLkopfZA
- Srebrny Z. Dr Stanisław Słonimski. „Medycyna i Kronika Lekarska”. 51 (12), s. 182, 1916.
- Antoni Lange. Ze wspomnień o człowieku dowcipnym (Wspomnienie pośmiertne. -† 24 lutego 1916 r.) Romans i powieść. Tygodnik poświęcony literaturze nadobnej i wiadomościom literackim VIII (No 33), ss. 4-5 (16 VIII 1916)
- Wizel A. Ocena książki: Słonimski S. Neurasthenia płciowa jako następstwo nadużyć przedwczesnych. Szkic popularny. Warszawa: 1899. Medycyna 27(7), ss. 163-164, 1899
- Stanisław Konarski: „Słonimski, Stanisław”. W: Polski Słownik Biograficzny Tom XXXIX s. 25
Pozostali ludzie w kategorii "Medycyna i zdrowie":
Stanisław Kohn | Wiktor Bohdan Szostak | Andrzej Kalewski | Jerzy Hołowiecki | Stanisław Andrzejewski (toksykolog) | Witold Friedensberg | Witold Jan Orłowski | Andrzej Stankiewicz (okulista) | Adam Zamenhof | Elżbieta Ołdak | Katarzyna Filipowicz-Polańska | Irena Koprowska | Bolesław Ryszard Gepner | Hanna Maria Cerańska-Goszczyńska | Wojciech Feleszko | Krystyna Kubicka | Józef Czekierski (lekarz) | Feliks Kanabus | Ludwik Natanson | Stanisław PechkrancOceń: Stanisław Słonimski