Ludwik Natanson

Medycyna i zdrowie

Ludwik Natanson, urodzony 12 września 1821 roku w Warszawie, to zasłużony polski lekarz, którego działalność znacząco wpłynęła na rozwój medycyny w Polsce. Zmarł 6 czerwca 1896 roku w tym samym mieście, pozostawiając po sobie niezatarte ślady w historii medycyny.

Natanson był osobą pochodzenia żydowskiego, co w XIX wieku stanowiło istotny kontekst dla jego życia i pracy zawodowej. W jego karierze można dostrzec nie tylko medyczne osiągnięcia, ale także szerszy kontekst społeczny oraz kulturowy, w jakim przyszło mu funkcjonować. Jako lekarz przyczynił się do postępu w dziedzinie medycyny w Polsce, dzięki czemu zyskał uznanie wśród swoich współczesnych.

Rodzina

Urodziny Ludwika Natansona miały miejsce w rodzinie, której głową był Samuel Natanson. Jego matką była Felicja Weinreb. W rodzinie tej Ludwik wzrastał w towarzystwie aż dwunastu rodzeństwa. Wśród nich byli m.in. Mojżesz (ur. 1818, zmarły w dzieciństwie), Henryk (1820–1895, który zasłynął jako bankier i wydawca), Leon (ur. 1822, zmarły w dzieciństwie), Józef (1823–1854, kupiec), Szymon (1824–1894, bankier), Samuel (1826–1827), Ignacy (1828–1863, również bankier), Adam (1829–1908, bankier oraz mecenas sztuki), Jakub (1832–1884, chemik), Franciszka (ur. i zm. 1834) oraz Rozalia (ur. 1839).

W swoim życiu Ludwik ożenił się dwukrotnie. Jego premierowym małżeństwem była Ludwika Bersohn (1826–1849, córka Majera Bersohna). Drugą żoną była Natalia Epstein (1834–1891), która była córką Adama Epsteina. Ze związku z Ludwiką Natanson doczekał się córki Róży (ur. 1849, zmarłej w XX wieku). Natomiast z drugiego małżeństwa narodził się piątka dzieci: Aniela (ur. 1855, zmarła w XX wieku), Stanisław (1857–1929, bankier i społecznik), Zofia (ur. 1858), Edward (1861–1940, przemysłowiec) oraz Władysław (1864–1937, fizyk).

Życiorys

W młodości Ludwik Natanson rozpoczął swoją edukację, studiując medycynę na uniwersytetach w Wilnie oraz Dorpacie. Ukończył studia w 1843 roku, a już w niedługim czasie został członkiem akademickiej korporacji Konwent Polonia. Po ukończeniu studiów rozpoczął pracę jako lekarz w Dyneburgu. W 1847 roku, równocześnie z zakończeniem swojej edukacji, założył w Warszawie czasopismo „Tygodnik Lekarski” wspólnie z Aleksandrem Lebrunem oraz Adamem Bogumiłem Helbichem, gdzie pełnił funkcję redaktora aż do roku 1864.

W trakcie epidemii cholery, która dotknęła Warszawę w latach 1848–1852, Natanson wyróżniał się jako aktywny lekarz. Pomimo tego, że leczył majętne rodziny, takie jak Zamoyscy, nie zaniedbywał odwiedzania szpitali oraz przytułków, często wykonując tę pracę za niewielkie wynagrodzenie. W 1863 roku został wybrany na prezesa Warszawskiego Towarzystwa Lekarskiego, co świadczy o jego zaangażowaniu w sprawy medycyny.

Ludwik Natanson posiadał również silne związki z warszawską gminą żydowską, co doprowadziło do jego wyboru na prezesa tej gminy w latach 1871–1896. Dzięki jego staraniom jako przewodniczącego Komitetu Synagogi na Daniłowiczowskiej, wzniesiono Wielką Synagogę na Tłomackiem. Poza tym, zainicjował prace nad powstaniem Centralnej Biblioteki Judaistycznej oraz był jednym z pomysłodawców budowy siedziby gminy żydowskiej przy ul. Grzybowskiej. To właśnie jego wysiłkom zawdzięczamy także otwarcie szpitala starozakonnych w 1902 roku. Od 1871 roku, do momentu swojej śmierci, kierował warszawską gminą żydowską.

Na zakończenie swego życia, Ludwik Natanson został pochowany na cmentarzu żydowskim, który znajduje się przy ulicy Okopowej w Warszawie, w kwaterze 20, uliczce 4.

Twórczość

W dorobku Ludwika Natansona znajdują się liczne prace, które zostały opublikowane w różnych czasopismach, w tym w „Tygodniku Lekarskim”. Poniżej przedstawiamy niektóre z jego najważniejszych publikacji, które uwydatniają jego wkład w rozwój nauk o zdrowiu oraz edukacji:

  • 1886: La Circulation des Forces dans les Etres Animés,
  • 1883: Teorja Jestestw Idjodynamicznych,
  • 1883: Mechanika Snu,
  • 1879: O Uczeniu Rzemiosł,
  • 1862: Fizjologiczne Zasady Estetyki,
  • 1861: Urywki w Kwestji Wychowania,
  • 1859: Przyczynek do Fizjologicznej Djagnostyki Kurczów,
  • 1858: Krótki Rys Anatomji Ciała Ludzkiego,
  • 1854: Nowe Listy Liebiga Chemji.

Przypisy

  1. Cmentarze m.st. Warszawy. Cmentarze żydowskie. Warszawa: Rokart, 2003 r. ISBN 83-916419-3-7.
  2. Grób Ludwika Natansona w bazie danych Cmentarza Żydowskiego przy ul. Okopowej w Warszawie.

Oceń: Ludwik Natanson

★★★★★
Średnia ocena:4.73 Liczba ocen:7