Ludwik Dydyński


Ludwik Klemens Dydyński, urodzony 17 listopada 1868 roku w Warszawie, to postać, która odegrała znaczącą rolę w polskiej medycynie. Był znanym lekarzem, neurologiem oraz balneologiem, którego życie i praca pozostawiły trwały ślad w historii medycyny.

W trakcie swojej kariery, Dydyński napisał kilkadziesiąt publikacji dotyczących zarówno neurologii, jak i balneologii, a także badań nad historią medycyny. Jego dziedzictwo intelektualne wciąż inspiruje współczesnych badaczy i praktyków.

Fakt, że zmarł 17 września 1944 roku w tym samym mieście, w którym przyszedł na świat, podkreśla jego głębokie związki z Warszawą i polską nauką.

Życiorys

Był on synem Teodora Dydyńskiego (1836–1921) oraz Jadwigi z Wolańskich. Jego ojciec pełnił funkcję profesora prawa rzymskiego, najpierw w Szkole Głównej, a później na Uniwersytecie Warszawskim. Matka pochodziła z rodziny, która miała korzenie w kujawskim środowisku ziemiańskim. Ludwik był najstarszym dzieckiem w rodzinie; jego młodsi bracia, Paweł i Konrad, również podjęli pracę w administracji, natomiast brat Edward zmagał się z przewlekłą chorobą, a jego siostra Zofia zmarła podczas porodu.

Jego edukacja rozpoczęła się w warszawskim gimnazjum, a następnie kontynuował naukę medycyny w swoim rodzinnym mieście. Dyplom ukończenia nauki zdobył 29 listopada 1894 roku. Już w trakcie studiów pracował w zakładzie histologii pod okiem Henryka Hoyera, a po zakończeniu edukacji kontynuował swoje prace badawcze w tej samej placówce. 18 stycznia 1895 roku został nadetatowym ordynatorem Kliniki Chorób Umysłowych i Nerwowych, która mieściła się w Szpitalu im. Jana Bożego. Rok później uzyskał status ordynatora etatowego. Jednak już od 1 października 1899 roku, zniechęcony brakiem perspektyw na rozwój kariery naukowej, opuścił Klinikę.

11 października 1900 roku, wspólnie z Gościckim, założył Dom Zdrowia dla Chorych Nerwowych, znajdujący się pod adresem ul. Bagatela 6. Wkrótce potem rozpoczął prace nad budową sanatorium przy Nowowiejskiej 28, które po otwarciu działało jako „Sanatorjum i Zakład wodoleczniczy D-ra L. Dydyńskiego”.

Od 1917 roku był pracownikiem Dyrektoriatu Służby Zdrowia w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych, gdzie zajmował się referatem Zakładów Leczniczych. 1 marca 1919 roku awansował na starszego referenta oraz kierownika Wydziału Zdrojowisk w Ministerstwie Zdrowia Publicznego. Działał jako współorganizator i późniejszy prezes (do 1928 roku) spółki akcyjnej Towarzystwa „Zdroje Polskie”. Równocześnie pełnił rolę radnego w warszawskim samorządzie przy Stowarzyszeniu Lekarzy Polskich oraz był członkiem Rady Izby Lekarskiej Warszawsko–Białostockiej w latach 1932–1934. Angażował się również w Warszawskie Towarzystwo Dobroczynności, piastując stanowisko prezesa w latach 1928–1935.

Był redaktorem oraz wydawcą czasopisma „Neurologia Polska”, a także redaktorem czasopisma „Medycyna”, które ukazywało się w latach 1930–1939. W 1937 roku, mając 70 lat, przeszedł udar mózgu, przez co zrezygnował z kierowania sanatorium przy Nowowiejskiej i sprzedał je starostwu. Od tego momentu skupił się na badaniach nad historią medycyny; opracował historię Warszawskiego Towarzystwa Dobroczynności oraz Zarys stuletnich dziejów Towarzystwa Lekarskiego Warszawskiego (1820–1920), które ukazało się w częściach w 1938 roku w czasopiśmie „Medycyna”.

W jego pierwszym małżeństwie z Wacławą Frąckiewicz, miały miejsce narodziny dwóch córek: Anny (po mężu Paszkowska) oraz Krystyny (po mężu Henneberg). Z drugiego małżeństwa z Idą Kuczyńską przyszedł na świat syn, Maria. W okresie okupacji, Ludwik utrzymywał się z czynszów za wynajmowany dom przy Alei Niepodległości i otaczał opieką wnuki córki Anny, która została aresztowana wraz z mężem przez Gestapo. Podczas ewakuacji z Alei Niepodległości pozostał w swoim mieszkaniu. Ostatecznie został przewieziony do punktu PCK, a następnie do Szpitala Dzieciątka Jezus, gdzie zmarł. Jego ciało pochowane zostało w zbiorowej mogile, jednak po wojnie zostało ekshumowane i przeniesione do grobu rodzinnego na cmentarzu Powązkowskim (kwatera Y-2-17).

Wybrane prace

Wśród wybranych prac Ludwika Dydyńskiego znajdują się niezwykle istotne publikacje, które przyczyniły się do rozwoju wiedzy w dziedzinie neurologii i medycyny.

  • „Badania graficzne skurczów mięśniowych w stanach normalnych i patologicznych oraz o odczynie zwyrodnienia na podstawie badań myograficznych”. W: Prace I-go Zjazdu neurologów, psychiatrów i psychologów polskich. Warszawa, 1910 s. 323–330,
  • Co dla dobra i przyszłości naszych uzdrowisk uczynić należy. Now Społ Lek 12, 8, s. 132–134 (1938),
  • Lekarze a znachorzy. Medycyna 12, 8, s. 290–293 (1938),
  • Nerw sympatyczny. W: Podręcznik histologii ciała ludzkiego. Warszawa 1901.

Przypisy

  1. Cmentarz Stare Powązki: TEODOR DYDYŃSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 15.05.2020 r.]
  2. M.P. z 1931 r. nr 260, poz. 346 „za zasługi przy organizacji Powszechnej Wystawy Krajowej w Poznaniu”.

Oceń: Ludwik Dydyński

Średnia ocena:4.86 Liczba ocen:8