Piotr Gliński

---

Życiorys

Wykształcenie

W 1973 roku Piotr Gliński zakończył edukację w XXXV Liceum Ogólnokształcącym im. Bolesława Prusa w Warszawie. Jego kariera młodzieńcza obejmowała również rolę instruktora w Związku Harcerstwa Polskiego.

Kontynuował naukę w Instytucie Nauk Ekonomicznych oraz w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie w 1978 roku uzyskał tytuł magistra ekonomii. Następnie zrealizował studia doktoranckie w Zakładzie Badań nad Stylami Życia w ramach Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk.

W 1984 roku, na podstawie pracy naukowej pt. „Ekonomiczne uwarunkowania stylu życia. Rodziny miejskie w Polsce w latach siedemdziesiątych”, kierowanej przez Andrzeja Sicińskiego, uzyskał stopień doktora nauk humanistycznych. W 1997 roku w tym samym Instytucie uzyskał habilitację na podstawie rozprawy „Polscy Zieloni. Ruch społeczny w okresie przemian”. 24 kwietnia 2008 roku został uhonorowany tytułem profesora nauk humanistycznych.

Działalność naukowa

Piotr Gliński związał swoją karierę zawodową z Instytutem Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, gdzie pełnił różne funkcje, aż do uzyskania statusu profesora zwyczajnego. W latach 1997-2005 piastował stanowisko kierownika Zakładu Społeczeństwa Obywatelskiego. Dodatkowo, był profesorem zwyczajnym w Instytucie Socjologii Uniwersytetu w Białymstoku, gdzie także kierował Zakładem Socjologii.

Jego działalność naukowa koncentruje się na badaniach ruchów społecznych, socjologii kultury oraz społeczeństwa obywatelskiego. Zajmuje się także społeczno-ekologicznymi aspektami ochrony środowiska. Uczestniczył w pracach Komitetu Badań i Prognoz Polska 2000 oraz Komitetu Człowiek i Środowisko. Piotr Gliński pełnił także rolę konsultanta dla krajowych i międzynarodowych instytucji, w tym dla polskich ministerstw oraz Programu Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju.

W 1986 roku wspierał organizację sekcji prognozowania społecznego Polskiego Towarzystwa Socjologicznego. W latach 1995-1997 był skarbnikiem PTS, a przez kolejne lata pełnił funkcję wiceprzewodniczącego, by w latach 2005-2011 zostać przewodniczącym tejże organizacji. Należał również do Komitetu Socjologii Polskiej Akademii Nauk oraz przewodniczył Komitetowi Narodowemu PAN do spraw współpracy z Międzynarodowym Stowarzyszeniem Socjologicznym (ISA). Był także aktywnym członkiem Społecznego Instytutu Ekologicznego oraz założycielem Towarzystwa na rzecz utworzenia Mazurskiego Parku Narodowego.

Działalność polityczna

Do 2015

Już od 1976 roku, Piotr Gliński angażował się w opozycję demokratyczną, należąc m.in. do Studenckiego Komitetu Solidarności. W latach 80. uczestniczył w zespole interwencyjnym NSZZ „Solidarność” w regionie Mazowsze, a po wprowadzeniu stanu wojennego współorganizował protesty wśród pracowników Polskiej Akademii Nauk. W grudniu 1981 roku został aresztowany za udział w akcji protestacyjnej, co zakończyło się grzywną. W tym czasie współpracował z nieformalnymi strukturami „Solidarności”, której działalność była w dużej mierze utrudniana przez cenzurę.

Również w latach 80. z powodu represji politycznych, Gliński przez pewien czas nie mógł pracować w nauce, a jego zatrudnienie jako robotnika wysokościowego miało miejsce w spółdzielni pracy „Alpinex”. Na przełomie lat 90. zaangażował się w Wyborczą Koalicję Liderów Ekologicznych, z którą to ubiegał się o mandat posła w 1997 roku, jednakże bez sukcesu. Był członkiem Unii Wolności w latach 1998-2000 i współdziałał z różnymi organizacjami pozarządowymi, takimi jak Stowarzyszenie Wolnego Słowa czy Stowarzyszenie Klon/Jawor.

W 2003 brał udział w tworzeniu partii Zieloni 2004, ale ostatecznie nie przystąpił do niej ze względów programowych. W roku 2010, prezydent RP Lech Kaczyński mianował go członkiem Narodowej Rady Rozwoju, a Gliński wkrótce stał się członkiem Zespołu Koordynacyjnego tej instytucji.

W przededniu wyborów prezydenckich w 2010 roku, Gliński zasiadł w społecznym komitecie poparcia dla Jarosława Kaczyńskiego. Po tym wydarzeniu zainicjował działalność Stowarzyszenia Polska Jest Najważniejsza. 1 października 2012 roku Prawo i Sprawiedliwość ogłosiło, że zgłosi kandydaturę Glińskiego na premiera i 11 lutego 2013 roku taki wniosek został złożony do Sejmu, który jednak odrzucił go 8 marca 2013 roku. Od tego czasu kontynuował współpracę z PiS, a 15 lutego 2014 roku stanął na czele nowo powołanej rady programowej partii.

W 2014 roku PiS po raz kolejny zgłosiło jego kandydaturę na stanowisko premiera, jednak Sejm odrzucił ten wniosek dopiero w lipcu. W okolicach roku 2015 Piotr Gliński stał się członkiem PiS i w 2016 roku wszedł w skład jej komitetu politycznego. Współorganizował również II i III Konferencję Smoleńską, zajmującą się katastrofą samolotu Tu-154 z 10 kwietnia 2010 roku.

Od 2015

W wyborach parlamentarnych w 2015 roku Gliński był kandydatem PiS do Sejmu, zajmując pierwsze miejsce na liście i zdobywając mandat posła VIII kadencji z wynikiem 41 697 głosów.

Od 16 listopada 2015 roku pełnił funkcje wicepremiera oraz ministra kultury i dziedzictwa narodowego w rządzie Beaty Szydło. Podczas swojego kierownictwa w sprawach kultury, zainicjował stworzenie wielu nowych instytucji kulturalnych, takich jak Instytut Solidarności i Męstwa, Instytut Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego Jana Paderewskiego, Instytut Dziedzictwa Solidarności, Muzeum Pamięć i Tożsamość im. św. Jana Pawła II w Toruniu, Muzeum Ziem Wschodnich Dawnej Rzeczypospolitej, Muzeum – Dom Rodziny Pileckich w Ostrowi Mazowieckiej oraz Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą „Polonika”. Wprowadził także decyzje o współpracy z samorządami lokalnymi w zakresie podziału zarządzania różnymi instytucjami.

Jego kontrowersyjna polityka kadrowa wiązała się z odwołaniami dyrektorów instytucji kultury z poprzedniego rządu, takich jak dyrektor Muzeum II Wojny Światowej w GdańskuPawła Machcewicza, dyrektora Instytutu Adama Mickiewicza Pawła Potoroczyna czy dyrektora Polskiego Instytutu Sztuki FilmowejMagdaleny Sroki. Wiele z tych zwolnień spotkało się z zarzutami o niezgodność z prawem i protestami, które zaowocowały postępowaniami sądowymi. Niezwykle kontrowersyjna była również odmowa powołania na drugą kadencję dyrektora Muzeum Historii Żydów Polskich PolinDariusza Stoli, który wygrał konkurs na tę funkcję. Z tej decyzji wynikły protesty oraz krytyka zarówno w kraju, jak i za granicą, co sprawiło, że wiele osób podpisało petycję na rzecz jego nominacji.

W grudniu 2016 roku Gliński podpisał istotną umowę z Fundacją Książąt Czartoryskich, na mocy której Skarb Państwa przejął zbiór dzieł sztuki, w tym „Damę z gronostajem” autorstwa Leonarda da Vinci oraz „Krajobraz z miłosiernym Samarytaninem” Rembrandta.

W dniu 8 listopada 2017 roku, został wyznaczony przez prezydenta Andrzeja Dudę na przewodniczącego Komitetu do spraw Pożytku Publicznego. Jego kadencja zaowocowała m.in. powołaniem Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego oraz Rady Dialogu z Młodym Pokoleniem. 11 grudnia 2017 roku ponownie objął urząd wicepremiera oraz ministra kultury i dziedzictwa narodowego w rządzie Mateusza Morawieckiego.

24 czerwca 2019 roku Gliński zyskał kolejny mandat poselski w wyniku wyborów parlamentarnych, zdobywając 43 626 głosów. W grudniu 2018 roku Rada Naukowa Instytutu Filozofii i Socjologii PAN przyjęła oświadczenie dotyczące jego działalności, wyrażając zaniepokojenie wobec zmian w sferze kultury i podejściu do zarządzania instytucjami publicznymi. 15 listopada 2019 roku Gliński został powołany na te same funkcje w rządzie, kontynuując swoją pracę w obszarze kultury oraz dziedzictwa narodowego.

W 2020 roku, w ramach rekonstrukcji gabinetu, przeszedł na stanowisko ministra kultury, dziedzictwa narodowego i sportu, przyjmując dodatkowe obowiązki z zakresu sportu, które wcześniej należały do Danuty Dmowskiej-Andrzejuk. Utrzymał jednocześnie pozostałe funkcje w rządzie. Z dniem 26 października 2021 roku, powrócił na urząd ministra kultury i dziedzictwa narodowego, wciąż pełniąc inne przypisane obowiązki.

Pełnił rolę wicepremiera aż do 21 czerwca 2023 roku, kiedy to ustąpił wraz z innymi wicepremierami w wyniku powrotu Jarosława Kaczyńskiego do rządu. W wyborach w 2023 roku Gliński był liderem listy PiS w okręgu warszawskim, a jego wynik – 135 339 głosów – uplasował go na drugim miejscu wśród wszystkich kandydatów partii. 27 listopada 2023 roku zakończył pełnienie funkcji ministra oraz przewodniczącego Komitetu do spraw Pożytku Publicznego, wychodząc z administracji rządowej.

Życie prywatne

Piotr Gliński to postać o interesujących korzeniach. Jako praprawnuk Józefa Glińskiego, który był uczestnikiem powstania styczniowego, nosi w sobie część tej heroicznej historii. Józef Gliński zmarł wskutek odniesionych ran podczas bitwy pod Budą Zaborowską. Jego rodzicem był architekt Tadeusz Gliński, a matką Marta Alicja Glińska, która w czasie powstania warszawskiego pełniła rolę sanitariuszki w batalionie „Zośka” Armii Krajowej.

W życiu osobistym Piotr Gliński jest żonaty z Renatą Koźlicką-Glińską, która pełni ważną rolę jako dyrektor programowy Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności. Para ma dwoje dzieci, córkę oraz syna, co z pewnością wnosi radość do ich rodzinnego życia. Co ciekawe, Piotr jest również bratem znanego reżysera Roberta Glińskiego.

Nie tylko osiągnięcia artystyczne go definiują. W młodych latach aktywnie trenował judo, a jego pasje obejmowały także maratony oraz krótsze biegi, jak również biegi narciarskie. Piotr Gliński zyskał również doświadczenie jako kaskader, uczestnicząc w produkcji znanych dzieł, takich jak serial Polskie drogi oraz film Przepraszam, czy tu biją?.

Odznaczenia i wyróżnienia

Piotr Gliński zdecydowanie idealnie wpisuje się w profil osoby, która przez swoją działalność zasługuje na liczne odznaczenia oraz wyróżnienia. W 2011 roku, za swoje znakomite dokonania w obszarze wspierania rozwoju społeczeństwa obywatelskiego oraz za wkład w efektywną pracę zawodową i społeczną, otrzymał prestiżowe Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, które zostało przyznane mu przez ówczesnego prezydenta Bronisława Komorowskiego.

Nie można również zapomnieć o jego wcześniejszych osiągnięciach. W 2009 roku Gliński odebrał Medal Komisji Edukacji Narodowej, a w 2022 roku został uhonorowany Orderem Księcia Jarosława Mądrego V klasy. Z kolei w 2023 roku, symbolicznie uświetnił swoją dotychczasową działalność, otrzymując Odznakę „Honoris Gratia”.

Wyróżnienia dla Piotra Glińskiego to nie tylko działania wojewódzkie, ale także nagrody, które podkreślają jego znaczenie w różnych dziedzinach społecznych i kulturalnych. W 1996 roku uhonorowano go Nagrodą im. Stanisława Ossowskiego, a w grudniu 2018 roku został ogłoszony laureatem nagrody „Człowiek Wolności 2018” przyznawanej przez tygodnik „Sieci”. Nie można również pominąć jego wpływu na lokalną społeczność, co zostało docenione w maju 2019 roku, kiedy to Piotr Gliński otrzymał tytuł honorowego obywatela Wiślicy.

Publikacje

Oto przegląd znakomitych publikacji autorstwa Piotra Glińskiego, które obejmują różnorodne tematy związane z społecznością, kulturą i ochroną środowiska.

• Civil society in the making (red.), IFiS PAN, Warszawa 2006,
• Człowiek-środowisko-zdrowie. Problemy polskie z prognostycznego punktu widzenia (oprac.), KPPRK PAN, Warszawa 1985,
• Katastrofa smoleńska, Reakcje społeczne, polityczne i medialne (red.), IFiS PAN, Warszawa 2011,
• Kulturowe aspekty struktury społecznej. Fundamenty, konstrukcje, fasady (red.), IFiS PAN, Warszawa 2010,
• Oburzeni (współautor), Biały Kruk, Kraków 2013,
• Polscy Zieloni. Ruch społeczny w okresie przemian, IFiS PAN, Warszawa 1996,
• Samoorganizacja społeczeństwa polskiego. III sektor i wspólnoty lokalne w jednoczącej się Europie (red.), IFiS PAN, Warszawa 2002,
• Socjologia i Siciński. Style życia, społeczeństwo obywatelskie, studia nad przyszłością (red.), IFiS PAN, Warszawa 2009,
• Społeczne aspekty ochrony i kształtowania środowiska w Polsce, Wyd. SGGW-AR, Warszawa 1990,
• Style działań organizacji pozarządowych w Polsce. Grupy interesu czy pożytku publicznego?, IFiS PAN, Warszawa 2006,
• Teorie wspólnotowe a praktyka społeczna. Obywatelskość, polityka, lokalność (red.), IFiS PAN, Warszawa 2005,
• Wygaszanie Polski 1989–2015 (współautor), Biały Kruk, Kraków 2015.

Publikacje te odzwierciedlają szeroką wiedzę i wkład Glińskiego w badanie relacji społecznych i politycznych w Polsce.

---

Oceń: Piotr Gliński

---