Ludwik Mieczysław Malcz, znany również jako wybitny warszawski lekarz, kompozytor oraz miłośnik sztuki muzycznej, urodził się 1 stycznia 1838 roku w Warszawie. Jego życie łączyło się z bogatą historią kultury i nauki, a jego twórczość obejmowała nie tylko medycynę, ale także muzykę.
Malcz, który zmarł 19 maja 1920 roku w tym samym mieście, zyskał uznanie na przełomie XIX i XX wieku, kiedy to jego wkład w rozwój warszawskiego życia intelektualnego i artystycznego był szczególnie dostrzegany.
Rodzina
Rodzina Mieczysława Malcza była złożona z różnych życiowych wątków i relacji. Jego rodzicami byli Bogumił Malcz oraz Julianna z d. Barczewska, których daty życia to odpowiednio 1799–1839 i 1816–1882.
Mieczysław był trzykrotnie żonaty. Jego pierwszą żoną była Emma Gabriela Krauze, z którą połączył się węzłem małżeńskim 20 lipca 1862 roku. Rozwód nastąpił 14 stycznia 1882 roku.
Następnie zawarł związek małżeński z Heleną Zuzanną Rembertowską, z którą rozstał się 18 maja 1893 roku. Trzecią żoną Malcza była Helena Różycka, z którą poślubił się 3 lipca 1913 roku.
W pierwszym małżeństwie Mieczysław miał syna Mieczysława Jana, który przyszedł na świat w 1863 roku. Mieczysław Jan był ojcem Jerzego, który urodził się w 1898 roku i brał udział w powstaniu warszawskim.
Życiorys
Mieczysław Malcz, po ukończeniu gimnazjum w Warszawie, zdecydował się na kształcenie medyczne w Moskwie, gdzie studia odbywał w latach 1856–1861. Po powrocie do kraju, osiedlił się w Warszawie, gdzie zamieszkał przy ul. Marszałkowskiej nr hip. 1374. W czasie powstania styczniowego, które miało miejsce w latach 1863–1864, angażował się w pomoc rannym, szczególnie w regionie Lubelskim.
22 listopada 1864 roku, podczas posiedzenia Towarzystwa Lekarskiego Warszawskiego, został zgłoszony na członka zwyczajnego TLW. Ponadto, uzyskał członkostwo w różnych towarzystwach lekarskich, w tym we Lwowie, Krakowie oraz w Towarzystwie Przyjaciół Nauk w Poznaniu. Malcz był płodnym autorem, publikując kilkanaście prac naukowych zarówno w formie książkowej, jak i w czasopismach medycznych. W 1866 roku redagował „Pamiętnik Towarzystwa Lekarskiego Warszawskiego”, czasopismo, które zostało założone przez jego stryja, Wilhelma.
W swojej praktyce medycznej Mieczysław Malcz kładł duży nacisk na leczenie przez inhalacje. Opracował nowatorski aparat do inhalacji, który według katalogu wystawy Lekarsko-Przyrodniczej z 1881 roku w Krakowie, wykonywany był z miejscowego materiału w Warszawie. Aparat ten, nazwany Parną inhalacyjną, miał na celu: nasycanie powietrza pokojowego parą z przetworów balsamicznych leśnych, przeprowadzanie wziewań bezpośrednich tej samej pary oraz wykorzystanie środków lotnych do inhalacji. W 1878 roku urządzenie to zostało zaprezentowane Akademii Lekarskiej w Paryżu i zdobyło nagrodę na Wystawie Światowej.
W 1868 roku Malcz był lekarzem Ochrony nr II, pracując przy ul. Ogrodowej 841 w Warszawie. Muzyka była również jego pasją; w styczniu 1871 roku, był jednym z założycieli Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego oraz przez cztery lata pełnił funkcję wiceprezesa. Jako kompozytor, stworzył utwory na fortepian, a jego mazurek zdobył 3 nagrodę na III konkursie muzycznym im. Konstantego ks. Lubomirskiego w 1905 roku. Publikował pod pseudonimem M.M. Anhelli i wydał między innymi zbiór „Pieśni i Preludy (Pamięci Chopin’a) op. 40” oraz kompozycje takie jak „Alla minuetto op. 20” czy „Barcarolle op. 12” wydane w Londynie.
Podobnie jak jego ojciec, Bogumił, oraz stryj Wilhelm, Mieczysław był aktywnym członkiem warszawskiego zboru ewangelicko-augsburgskiego, gdzie 7 maja 1882 roku został wybrany do komitetu zborowego. W ostatnich latach życia poświęcał się działalności w Warszawskim Towarzystwie Opieki nad Zwierzętami. Angażował się w kwestie dotyczące praw zwierząt, między innymi występując w 1908 roku w sprawie zwierząt rzeźnych oraz w 1909 roku w kwestii handlu ptakami. W listopadzie 1915 roku objął funkcję opiekuna okręgowego cyrkułu VII, a w latach 1916-1917 pełnił obowiązki prezesa warszawskiego TOZ, podczas gdy mieszkał w Warszawie przy ul. Złotej 21.
Mieczysław Malcz zmarł w 82. roku życia i odnalazł miejsce spoczynku na Powązkach.
Publikacje (wybrane)
Oto zestawienie wybranych publikacji Mieczysława Malcza, które stanowią istotny element jego dorobku naukowego. Poniżej przedstawiamy kilka z jego najbardziej znaczących prac:
- 1865: Pogląd na przyczyny, historyą i rozwijanie się chorób zaraźliwych u zwierząt w stosunku do człowieka. Przyczynek do patologii porównawczej, Warszawa: Druk. A. Liefeldta, 1865, 94 str.,
- 1866: Cholera, jej istota i leczenie, wraz z opisem ostatniej epidemii 1865 i 1866 r., Warszawa: Druk. J. Colty, 1866, 90 str.,
- 1876: Z pedyjatryi: przypadek ostrego otrucia chlorkiem rtęciowym (merc. sublimat. corrosiv.) u dziecka, Kraków: Druk. U.J., 1876.,
- 1878: Klimatologia Hyeres jako stacyi leczniczej zimowej dla chorych, Warszawa: Druk. Ziemkiewicza, 1878, 10 str.,
- 1878: Model aparatu inhalacyjnego przenośnego do wytworzenia w danej zamkniętej przestrzeni (w pokoju) powietrza sztucznego leśnego, który jednocześnie może być zastosowany do wziewań (inhalacyj) rozmaitych środków lekarskich, Warszawa 1878, 11 str.,
- 1879: Metoda inhalacyjna środków lekarskich, Warszawa: Druk. Gaz. Lek., 1879, 9 str.,
- 1881: Arco, stacya klimatyczna zimowa w Tyrolu włoskim, jej opis i zestawienie z Meranem, z osobistych spostrzeżeń na miejscu podał i opisał…, Warszawa: nakł. autora, Druk. Gaz. Lek., 1881, 22 str.
Przypisy
- Wyszukiwanie:Mieczysław Malcz. polona.pl. [dostęp 10.04.2021 r.]
- „Kurjer Polski”. 20 (171), s. 5, 26.06.1917 r.
- „Kurjer Polski”. 20 (49), s. 4, 15.02.1917 r.
- „Nowa Gazeta”. 11 (319), s. 2, 15.07.1916 r.
- „Rozkaz Dzienny Komendanta Straży Obywatelskiej stoł. m. Warszawy i okolic”, 08.11.1915 r., nr 103.
- List do redakcji członka honorowego M. Malcza. „Przyjaciel Zwierząt”. 29 (4), s. 56–57, 1909 r.
- W sprawie rzeźni warszawskich (Głosy członków). „Przyjaciel Zwierząt”. 28 (12), s. 189–191, 1908 r.
- Rozstrzygnięcie III konkursu muzycznego im. Konstantego ks. Lubomirskiego. „Nowości Muzyczne. Dodatek literacki”. 7 (4), 1905 r.
- „Tygodnik Illustrowany”. 37 (12), s. 230–231, 1896 r.
- „Zwiastun Ewangeliczny”. XX (9), s. 200, 1888 r.
- Katalog Wystawy Lekarsko-Przyrodniczej. Wyd. 2. Kraków: 1881 r.
- Jan Jaworski: Kalendarz Ilustrowany na rok 1868. Warszawa. s. 18.
- „Pamiętnik Towarzystwa Lekarskiego Warszawskiego”. VII (seria IV), s. 133, 1865 r.
- a b c d Stanisław Lubicz Kośmiński: Słownik lekarzów polskich. Warszawa: 1883 r., s. 302–303.
- Stanisław Łoza: Rodziny polskie pochodzenia cudzoziemskiego osiadłe w Warszawie i okolicach. T. 1. Warszawa: 1932 r., s. 90–93.
Pozostali ludzie w kategorii "Medycyna i zdrowie":
Janusz Edmund Wałaszewski | Dariusz Nowak (lekarz) | Stanisław Pechkranc | Ludwik Natanson | Feliks Kanabus | Józef Czekierski (lekarz) | Krystyna Kubicka | Wojciech Feleszko | Hanna Maria Cerańska-Goszczyńska | Bolesław Ryszard Gepner | Maurice Mendelssohn | Stefan Pieńkowski (neurolog) | Marek Kotański | Stefan Borowiecki | Witalis Piotr Wilczkowski | Stanisław Kośmiński | Marta Uszycka-Karcz | Stanisława Bussold | Julian Stolarczyk | Roman MarkuszewiczOceń: Mieczysław Malcz