Izabela Jadwiga Łopuska


Izabela Jadwiga Łopuska, znana również pod pseudonimami „Marta” oraz „Dr Marta”, to postać o bogatej historii, która łączyła w sobie różne role i pasje. Jej nazwisko organizacyjne brzmiało Maria Kowalska, a w okresie od maja 1940 do czerwca 1942 roku posługiwała się także imieniem Maria Kwiecińska oraz Marta Schulz w 1944 roku.

Urodziła się 25 maja 1908 roku w Warszawie, gdzie później również zmarła, 26 lipca 1944 roku. Łopuska była nie tylko harcerką, ale także wykształconą lekarz, pełniącą funkcję chirurga. Jej działalność w czasie II wojny światowej obejmowała bycie kurierką w strukturach SZP–ZWZ–AK, co stanowiło istotny wkład w walkę o niepodległość i wolność kraju.

Życie Izabeli Jadwigi Łopuskiej to przykład dedykacji i odwagi w obliczu trudnych czasów. Jej zasługi jako harcerki oraz w dziedzinie medycyny pozostają inspiracją dla wielu.

Życiorys

Izabela Jadwiga Łopuska przyszła na świat w Warszawie, gdzie także spędziła większość swojego życia. Była córką Zygmunta, lekarza medycyny działającego w Koninie oraz Słupcy, i Wandy. Jej edukacja rozpoczęła się w szkole w Koninie, a następnie kontynuowana była w Warszawie. W 1927 roku ukończyła gimnazjum im. K. z Tańskich Hoffmanowej.

Jako harcerka, należała do 2 drużyny starszoharcerskiej Chorągwi Warszawskiej Organizacji Harcerek. W 1933 r. ukończyła studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego, zdobywając tytuł doktora medycyny w zakresie chirurgii. Po ukończeniu studiów pracowała jako asystentka na Oddziale Chirurgii Szpitala Klinicznego Dzieciątka Jezus oraz do 7 maja 1940 roku w Szpitalu św. Ducha.

Od zimy 1939 roku zaangażowała się w działalność konspiracyjną, aktywnie uczestnicząc w organizowaniu tajnego nauczania medycyny. Prowadziła wykłady dla studentów Wydziałów Lekarskich Uniwersytetu Warszawskiego oraz Uniwersytetu Ziem Zachodnich, a także dla Prywatnej Szkoły Zawodowej dla Pomocniczego Personelu Sanitarnego dr J. Zaorskiego. W wyniku aresztowania dr Antoniego Motza stała się poszukiwana przez gestapo i szybko porzuciła swoje zajęcia lekarskie, by w całości poświęcić się działalności wojskowej.

Izabela działała w obszarach kurierskich, wywiadowczych oraz sabotażowych SZP-ZWZ-AK. Jej misje obejmowały wielokrotne pokonywanie szlaku kurierskiego na Węgry, a także pełnienie roli kurierki Związku Odwetu, zaś jej trasy do Poznania były kluczowe dla działań konspiracyjnych. W lipcu 1940 roku wyruszyła na misję dywersyjną, mając na celu przeprowadzenie sabotażu gospodarczego przed wyjazdem do Rzeszy Niemieckiej, oficjalnie kierowana przez Arbeitsamt. Została aresztowana w drodze powrotnej po wykonaniu swojego zadania i przez cztery miesiące przetrzymywana w Łodzi przy ul. Sterlinga. Zdołała wyjść na wolność w niewyjaśnionych okolicznościach.

Po powrocie do Warszawy w 1943 roku, pełniła odpowiedzialną rolę kierowniczki głównej kasy Biura Finansów i Kontroli KG AK. Mimo osobistego niebezpieczeństwa, w swoim mieszkaniu ukrywała koleżankę Żydówkę. Niestety, 15 maja 1944 roku została aresztowana w punkcie kontaktowym, używając fałszywego dowodu tożsamości jako Marta Schulz, Wolhyniendeutsche, i znalazła się w grupie 19 osób, w tym por. dr Andrzeja Bienieka, w tzw. „kotle” gestapo, w mieszkaniu Janiny Walewskiej przy ul. 6 Sierpnia.

Po aresztowaniu została przewieziona do al. Szucha, gdzie była brutalnie torturowana. W trakcie śledztwa połknęła posiadaną truciznę, w wyniku czego nieprzytomna przewieziono ją na Pawiak, gdzie osadzono w izolatce. Dzięki lekarkom ze szpitala więziennego, w tym dr Annie Czuperskiej, udało się ją uratować. Izabela została jednak ponownie przewieziona do al. Szucha, gdzie ciągle była więziona i torturowana. Mimo trudnych warunków nie ujawniała żadnych informacji, w tym adresu swojego mieszkania. Została rozstrzelana w ruinach getta.

Ordery i odznaczenia

Izabela Jadwiga Łopuska została uhonorowana wymienionymi odznaczeniami, które stanowią wyraz jej odwagi i zasług. Należy do nich:

  • krzyż walecznych,
  • krzyż zasługi,
  • krzyż srebrny orderu virtuti militari – pośmiertnie.

Przypisy

  1. Łopuskiej Izabeli Konin, Ulica, 62-500 [online], mapa.targeo.pl [dostęp 14.04.2024 r.]

Oceń: Izabela Jadwiga Łopuska

Średnia ocena:4.53 Liczba ocen:11