Walerian Bogusławski


Walerian Tadeusz Bogusławski, noszący herb Ślepowron, to postać niezwykle ważna w historii Polski. Urodził się 15 grudnia 1895 roku w Warszawie, co miało ogromny wpływ na jego późniejsze życie i karierę.

Był on major dyplomowany kawalerii Wojska Polskiego i znaczącym inżynierem, którego dorobek zawodowy i osiągnięcia są istotnym elementem dziedzictwa technicznego kraju.

Jednak jego losy, jak wielu innych, zostały tragicznie przerwane. W kwietniu 1940 roku stał się ofiarą zbrodni katyńskiej, która na zawsze odcisnęła piętno na polskiej historii oraz pamięci narodowej.

Życiorys

Walerian Bogusławski przyszedł na świat w rodzinie Tadeusza oraz Marii z Rzewuskich. Ukończył Gimnazjum im. Konopczyńskiego w Warszawie, zdobijając dyplom maturalny w 1912 roku, a następnie z sukcesem kontynuował naukę na Wydziale Rolnym Wyższej Szkoły Gospodarstwa Wiejskiego, gdzie uzyskał tytuł inżyniera w 1914 roku.

W czasie I wojny światowej został powołany do armii rosyjskiej, gdzie wyróżniał się jako dowódca plutonu i zwiadu konnego. W 1916 roku złożył podanie do Akademii Wojskowej Prawniczej. Od sierpnia 1917 roku służył w I Korpusie Polskim, zajmując stanowisko dowódcy zwiadowców konnych. 12 listopada 1917 roku awansował do rangi podporucznika.

Po zakończeniu wojny, Bogusławski dołączył do Wojska Polskiego, trafiając do 7 Pułku Ułanów Lubelskich. W ramach organizacji pułku stworzył pluton łączności, a następnie, w 1920 roku, pełnił obowiązki adiutanta w 201 Pułku Szwoleżerów. Jego odwaga i determinacja zaowocowały udziałem w wojnie polsko-bolszewickiej, podczas której został ranny 10 października 1920 roku.

Po zakończeniu działań wojennych kontynuował swoją służbę w 3 Pułku Szwoleżerów, osiągając w 1923, 1924 i 1928 rok stopień rotmistrza, z 320 lokatą w korpusie oficerów jazdy, mając przyznane starszeństwo z dniem 1 czerwca 1919 roku. Sprawował funkcję komendanta garnizonu w Wołkowysku oraz ukończył kurs w Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu. 2 kwietnia 1929 roku awansował na majora ze starszeństwem od 1 stycznia tego roku.

W lipcu tego samego roku został przeniesiony na stanowisko kwatermistrza, a w marcu 1930 roku objął funkcję szefa taborów przy 9 Dywizji Piechoty w Siedlcach. Po odbyciu praktyki w 15 Pułku Artylerii Polowej w Bydgoszczy oraz w 59 Pułku Piechoty w Inowrocławiu, został powołany do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie na dwuletni kurs 1930/32. Ukończywszy go, przeniesiono go do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr X w Przemyślu, gdzie pełnił rolę szefa Referatu Materiałowego oraz Wydziału Mobilizacyjnego.

W październiku 1935 roku został przeniesiony do Sztabu Głównego, a w marcu 1939 pełnił służbę w 24 Pułku Ułanów w Kraśniku, gdzie był dublerem I zastępcy dowódcy pułku. W czasie kampanii wrześniowej został wzięty do niewoli przez Sowietów i osadzony w Kozielsku. W okresie między 11 a 12 kwietnia 1940 roku przekazano go do dyspozycji naczelnika smoleńskiego obwodu NKWD. Niestety, między 13 a 14 kwietnia został zamordowany przez NKWD w lesie katyńskim. Pomimo przeprowadzonej w 1943 roku ekshumacji przez Niemców, nie udało się go zidentyfikować. Jego krewni przez wiele lat, aż do 1958 roku, poszukiwali informacji poprzez Biuro Informacji i Badań Polskiego Czerwonego Krzyża w Warszawie.

Walerian Bogusławski był żonaty z Wandą z Kuleszów, z którą miał dwóch synów.

Ordery i odznaczenia

Walerian Bogusławski był osobą, która otrzymała wiele prestiżowych nagród i odznaczeń, będących świadectwem jego zasług oraz wkładu w historię. Poniżej znajduje się lista jego odznaczeń:

  • Krzyż Walecznych (trzykrotnie),
  • Złoty Krzyż Zasługi (17 marca 1930),
  • Medal Niepodległości (17 września 1932),
  • Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
  • Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości,
  • Krzyż Kampanii Wrześniowej – pośmiertnie 1 stycznia 1986,
  • Kawaler Orderu Legii Honorowej (Francja, 1922),
  • Medal Międzysojuszniczy „Médaille Interalliée”.

Upamiętnienie

Walerian Bogusławski, jako postać historyczna, zasługuje na szczególne upamiętnienie. 5 października 2007 roku, w ramach uhonorowania jego zasług, Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło dokonał jego pośmiertnego awansu do stopnia podpułkownika. Ta wzniosła chwila została ogłoszona 9 listopada 2007 roku w Warszawie podczas ceremonii „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

W trakcie tego wydarzenia oddano hołd nie tylko Walerianowi Bogusławskiemu, ale również wszystkim poległym w dramatycznych okolicznościach drugiej wojny światowej.

Kolejnym dowodem na upamiętnienie jego osoby jest tablica, która znajduje się na Cmentarzu Powązkowskim. Miejsce to jest znane jako jedno z najważniejszych w Warszawie, gdzie spoczywają zasłużeni Polacy.

Dodatkowo, 14 kwietnia 2010 roku na ul. Południowej 1 posadzono Dąb Pamięci. Ta inicjatywa została podjęta przez Starostwo Powiatowe w Łasku oraz Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2 w Łasku, co wskazuje na ciągłe zainteresowanie oraz szacunek dla historii i dziedzictwa Waleriana Bogusławskiego.

Przypisy

  1. Walerian Bogusławski. Stowarzyszenie Parafiada im. św. Józefa Kalasancjusza. [dostęp 09.09.2024 r.]
  2. Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 05.10.2007 r. w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie.
  3. Rybka i Stepan 2006, s. 130, 706.
  4. M.P. z 1932 r. nr 217, poz. 249 „za pracę na polu odzyskania niepodległości”.
  5. M.P. z 1930 r. nr 98, poz. 143 „za zasługi na polu organizacji i wyszkolenia wojska”.
  6. Убиты в Катыни 2015, s. 176.
  7. Dęby Katyńskie [online], www.zsp2lask.republika.pl [dostęp 12.07.2017 r.]
  8. MarekM. Minakowski MarekM., Na zdjęciu Walerian Tadeusz Bogusławski h. Ślepowron [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 12.07.2017 r.]
  9. Zarządzenie Ministra Spraw Wojskowych Nr 1/86 w sprawie nadania odznaki pamiątkowej „Krzyż Kampanii Wrześniowej 1939”. „Dziennik Ustaw RP”. 2, s. 30, 10.04.1986 r.
  10. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 09.12.1932 roku, s. 405.
  11. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 28.01.1931 roku, s. 7.
  12. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 18.06.1930 roku, s. 233, awizo.
  13. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 31.03.1930 roku, s. 108.
  14. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 06.07.1929 roku, s. 211.
  15. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 03.04.1929 roku, s. 106.
  16. Rocznik oficerów kawalerii 1930, s. 75.
  17. Zarys historji wojennej 3-go pułku szwoleżerów, 1929, s. 5.
  18. Materiały do epitafiów katyńskich. Pro Memoria, „Wojskowy Przegląd Historyczny”, Tom 4, Rok XXXIX, 1994, s. 299.
  19. Księga Cmentarna Katynia 2000, s. 44.
  20. Rocznik Oficerski 1923, s. 599, 681.
  21. Dekoracja Orderem Legii Honorowej. Żołnierz Polski nr 28 (307), 09.07.1922 r., s. 17.

Oceń: Walerian Bogusławski

Średnia ocena:4.54 Liczba ocen:5