Feliks Michałkowski, urodzony 29 maja 1907 roku w Warszawie, był postacią o znaczącym wkładzie w historię Wojska Polskiego. Jego życie zakończyło się 22 maja 1953 roku w tym samym mieście, co stanowi istotny moment w jego biografii.
W trakcie swojej kariery wojskowej osiągnął stopień podpułkownika, co świadczy o jego zaawansowanej pozycji w strukturach armijnych.
Dzieciństwo i młodość
Feliks Michałkowski przyszedł na świat w rodzinie rzemieślniczej, co miało znaczący wpływ na jego późniejsze życie. Jego ojciec, Stanisław, prowadził z sukcesem zakład szewski, co zapewne przyczyniło się do rozwoju przedsiębiorczości i umiejętności manualnych u syna.
Po ukończeniu matury w prywatnym Gimnazjum Nawrockiego, Michałkowski podjął decyzję o studiach na Wydziale Nauk Politycznych i Społecznych Wolnej Wszechnicy Polskiej, jednakże nie kontynuował ich długo. Po pewnym czasie uznał, że jego powołaniem jest służba wojskowa i przerwał naukę, aby wstąpić do Szkoły Podchorążych Piechoty w Komorowie-Ostrowi Mazowieckiej.
W 1930 roku zakończył swoje szkolenie i otrzymał przydział jako dowódca plutonu, a później kompanii ckm w 30 pułku Strzelców Kaniowskich w Warszawie. Już od wczesnych lat Feliks wykazywał zainteresowanie motoryzacją, aktywnie uczestnicząc w wyścigach, rajdach oraz zjazdach motocyklowych, co mogło być odzwierciedleniem jego dynamicznej osobowości i zamiłowania do adrenaliny.
W dodatkowym etapie swojego życia odbył kurs aplikacyjny w Centrum Wyszkolenia Broni Pancernych, co niewątpliwie wzbogaciło jego umiejętności wojskowe. Do września 1939 roku pełnił służbę na stanowisku oficera do spraw wyszkoleniowych w Szkole Podchorążych Broni Pancernych w Modlinie, co potwierdza jego zaangażowanie w rozwój armii oraz przygotowanie młodych kadetów do przyszłych wyzwań.
II wojna światowa
W trakcie wrześniowej kampanii w 1939 roku Feliks Michałkowski pełnił funkcję dowódcy 1 kompanii czołgów lekkich, która znajdowała się podążaniu za strategią Dowództwa Obrony Warszawy. Jego działania miały kluczowe znaczenie w obliczu inwazji.
Do stycznia 1945 roku Michałkowski przebywał w obozach jenieckich w Niemczech, co stanowiło dla niego niewątpliwy trudny okres. W tym czasie był jeńcem Oflagu II A Prenzlau, gdzie numer jego jeńca był zarejestrowany jako 102 lub 1475. Ta niewola była czasem wielkich wyzwań i testów ludzkiej wytrwałości.
22 stycznia 1941 roku wydarzył się ważny moment w jego życiu, gdy został przeniesiony do Oflagu II E Neubrandenburg, co z pewnością wpłynęło na dalsze losy Feliksa Michałkowskiego.
Okres powojenny
Po zakończeniu konfliktu zbrojnego, Feliks Michałkowski powrócił do swojego kraju, gdzie został przyjęty do Wojska Polskiego i zweryfikowany na stanowisko podpułkownika.
Jego kariera wojskowa obejmowała służbę w Oficerskiej Szkole Broni Pancernej w Modlinie, gdzie zajmował pozycję dowódcy batalionu obsługi. Następnie skierowano go do Generalnego Inspektoratu Broni Pancernej, gdzie był starszym pomocnikiem szefa sztabu.
Ważnym okresem w jego karierze był czas dowodzenia 8 pułkiem czołgów w Tarnowie, od 2 lipca 1946 roku do 14 lipca 1947 roku. Niestety, został odwołany ze swojego stanowiska na skutek rzekomej „utraty autorytetu”, co stało się przyczyną przeniesienia na pozycję szefa Wydziału Wyszkolenia Bojowego w Głównym Inspektoracie Broni Pancernej.
Przed jego aresztowaniem, pełnił służbę w Sztabie Okręgu Wojskowego Nr 1 w Warszawie, gdzie był starszym pomocnikiem szefa Wydziału Wyszkolenia Bojowego.
Aresztowanie, proces, stracenie
Podczas swoich obowiązków, jako oficer sprzed wojny, Feliks Michałkowski zmagał się z niewłaściwym postrzeganiem ze strony swoich przełożonych. Często dążył do zakończenia swojej kariery wojskowej. W ramach odwagi złożył legitymację PZPR, co w tamtych czasach było szczególnie ryzykownym krokiem. Został zwolniony z wojska 1 października 1952 roku, a zaledwie trzy tygodnie później został aresztowany oraz bezpodstawnie oskarżony o „spisek w wojsku”.
W trakcie brutalnych przesłuchań był zmuszony przyznać się do zarzutów, których nie popełnił. Jednak w czasie procesu, który miał miejsce 27 stycznia 1953 roku, odwołał swoje zeznania. Następnego dnia, na podstawie sprawy NSW Sr. 2/53 prowadzonej przez mjr. T. Karczmarza oraz nr sprawy Zg.R. 2/53, został skazany na karę śmierci zgodnie z artykułem 86 §1,2 KKWP oraz 15 §2 MKK. Co zaskakujące, nie wnosił o rewizję procesu, a także nie prosił o łaskę.
Wyrok śmierci został wykonany 22 maja 1953 roku, ale Feliks Michałkowski został zrehabilitowany 22 maja 1956 roku. Mimo że okoliczności jego śmierci były tragiczne, to szczegółowe miejsce jego pochówku pozostaje nieznane. Znajduje się jednak symboliczna mogiła w Kwaterze „na Łączce” na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie.
Ordery i odznaczenia
Feliks Michałkowski był osobą, która w swoim życiu zdobyła wiele prestiżowych wyróżnień i odznaczeń. W szczególności.
- Złoty Krzyż Zasługi, przyznany 11 października 1946 roku,
- Krzyż Walecznych, przyznany 9 stycznia 1947 roku.
Przypisy
- SuperS. User SuperS., szukaj w bazie [online], www.straty.pl [dostęp 20.09.2018 r.]
- M.P. z 1947 r. nr 51, poz. 354 „za czyny odwagi i męstwa wykazane w walce z niemieckim najeźdźcą podczas kampanii wrześniowej 1939 roku”.
- M.P. z 1947 r. nr 23, poz. 59 „za bohaterskie czyny i dzielne zachowanie się w walce z niemieckim najeźdźcą oraz za gorliwą pracę i sumienne wypełnianie obowiązków służbowych”.
- "Księga najwyższego wymiaru kary" w Krzysztof Szwagrzyk: Zbrodnie w majestacie prawa 1944–1955. Wyd. ABC Future, Warszawa, 2000.
- Zdzisław Głuszczyk, Janusz Karwat, Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Pancernych im. Stefana Czarnieckiego. Tradycje i współczesność, Poznań 1994.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Henryk Żmudzki | Aleksander Hrynkiewicz | Aleksander Kulczyński | Walerian Bogusławski | Izabela Jadwiga Łopuska | Kazimierz Szczerba-Likiernik | Michał Bron | Jan Janiszowski | Szymon Jaroszewski | Tadeusz Kosicki | Karol Fiałkowski | Gracjan Dąbrowski | Bolesław Binder | Tadeusz Kasprzycki | Stanisława Alina Liniarska | Zygmunt Roguski | Mieczysław Kluge | Henryk Niezabitowski | Stefan Bałuk | Stefan SznukOceń: Feliks Michałkowski