Gracjan Dąbrowski

Wojsko i służby mundurowe

Gracjan Kazimierz Dąbrowski to postać, która pozostawia po sobie ważny ślad w historii Wojska Polskiego. Urodził się 12 grudnia 1893 roku w Warszawie, stolicy Polski, gdzie rozpoczęła się jego droga życiowa. Po wielu latach służby, zginął tragicznie 23 grudnia 1941 roku, podczas gdy jego losy związane były z Morzem Śródziemnym.

Był on oficerem oraz majorem saperów, co oznacza, że jego rolą w armii była nie tylko walka, ale również zajmowanie się pracami inżynieryjnymi, niezbędnymi do zapewnienia sprawnego działania wojsk. Jego profesjonalizm oraz zaangażowanie w służbę dla ojczyzny są godne uznania.

Życiorys

Gracjan Dąbrowski przyszedł na świat 12 grudnia 1893 roku w Warszawie, w rodzinie z tradycjami. Jego ojcem był Gracjan Dąbrowski (1863–1935), natomiast matką Kazimiera z Bernardów (1865–1937). W młodości kształcił się w szkole handlowej w Warszawie, gdzie z powodzeniem ukończył naukę i zdał maturę. Następnie podjął studia na Instytucie Technologicznym w Tomsku.

W 1914 roku został powołany do służby w armii rosyjskiej, co otworzyło przed nim nowe wyzwania. W okresie 1914–1915 uczestniczył w rocznym kursie oficerskim w Oficerskiej Szkole Inżynierii w Petersburgu, a po zakończeniu tego kursu uzyskał stopień podporucznika saperów. Służył następnie w jednostkach saperskich, które miały zadanie obsługiwać kolej w Galicji Wschodniej. Niestety, w 1917 roku został ranny na froncie rumuńskim. Po zakończeniu swojej służby wojskowej w 1918 roku rozpoczął pracę w Kijowie, w Związku Fabrykantów Polskich.

10 lutego 1920 roku wstąpił do Wojska Polskiego, gdzie otrzymał zatwierdzenie na stopień podporucznika. Przydzielony do 2 pułku saperów, objął dowództwo nad 9 kompanią kolejową, uczestnicząc w wojnie polsko-bolszewickiej. Brał udział w kluczowych walkach, w tym w grupie generała Listowskiego pod Brześciem nad Bugiem, Pińskiem oraz Łunińcem. Jego jednostka zajmowała się między innymi odbudową mostów i torów kolejowych, w tym przez rzekę Jasiołdę. Pod koniec 1919 roku został skierowany na studia do Francji, do École Militaire du Génie w Wersalu.

Po powrocie do kraju w lipcu 1920 roku, brał udział w obronie Warszawy przed bolszewikami. W 1921 roku awansował na porucznika w korpusie oficerów kolejowych, a później na kapitana w korpusie saperów kolejowych. Jego kariera wojskowa rozwijała się dynamicznie – w latach 1923 i 1924 służył jako oficer nadetatowy w 1 pułku kolejowym w Departamencie VI Wojsk Technicznych Ministerstwa Spraw Wojskowych. W 1928 roku został przydzielony do batalionu mostowego jako zastępca dowódcy, pełniąc tę funkcję do 1930 roku. W kolejnych latach, 1930–1935, był wykładowcą szkolenia saperskiego w Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu, natomiast od 1936 roku dowodził Ośrodkiem Sapersko-Pionierskim 25 Dywizji Piechoty w Kaliszu. Jego osiągnięcia zostały docenione i 19 marca 1937 roku awansował na stopień majora w służbie saperskiej.

W wyniku wybuchu II wojny światowej w 1939 roku Dąbrowski objął stanowisko dowódcy saperów dywizyjnych w 25 Dywizji Piechoty. Wkrótce potem został dowódcą 25 batalionu saperów, który sformowano 17 kwietnia 1939 roku w Kaliszu. Jako dowódca saperów 25 DP, aktywnie uczestniczył w walkach z siłami niemieckimi w trakcie kampanii wrześniowej 1939. Po zakończeniu walk zdołał uniknąć niewoli, przedostając się na Zachód, gdzie wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych.

W swojej służbie wojskowej w Samodzielnej Brygadzie Strzelców Karpackich, piastował funkcję zastępcy dowódcy saperów dywizji. W 1941 roku brał udział w walkach pod Tobrukiem, gdzie został ranny. Niestety, jego życie zakończyło się tragicznie na Morzu Śródziemnym, podczas ewakuacji parowcem SS Shuntien do szpitala w Aleksandrii, kiedy to jednostka została storpedowana 23 grudnia 1941 przez niemiecki okręt podwodny U-559.

Przypisy

  1. Wojskowe Biuro Historyczne - Gracjan Kazimierz Dąbrowski Kolekcja Akt Personalnych i Odznaczeniowych [dostęp 20.01.2022 r.]
  2. a b Gracjan Dąbrowski, Jr. [online], geni_family_tree [dostęp 20.01.2022 r.] 
  3. Adam Szugajew w publikacji pt. Saperzy w służbie Polsce podał błędnie, że major Dąbrowski był ewakuowany na pokładzie SS Warszawa, która została storpedowana 26.12.1941 r. w konwoju z Aleksandrii do Tobruku.
  4. Roczniki Oficerskie 1932 r.
  5. Roczniki Oficerskie 1928 r.
  6. Wykaz oficerów, którzy nadesłali swe karty kwalifikacyjne, do Wydziału prac przygotowawczych, dla Komisji Weryfikacyjnej przy Departamencie Personalnym Ministerstwa Spraw Wojskowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922, s. 20.
  7. Rocznik Oficerski 1932 r., s. 252, 812.
  8. Rocznik Oficerski 1924 r., s. 907.
  9. Rocznik Oficerski 1923 r., s. 994.
  10. Wykaz poległych i zmarłych żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na obczyźnie w latach 1939–1945. Londyn: Instytut Historyczny im. Gen. Sikorskiego, 1952, s. 177.
  11. Cutter 2003 r., s. 162, 317.

Oceń: Gracjan Dąbrowski

★★★★★
Średnia ocena:4.77 Liczba ocen:10