Irena Kołodziejska


Irena Kołodziejska, znana też jako Irena, urodziła się 1 maja 1921 roku w Warszawie, a zmarła w okolicach 31 sierpnia 1944 roku w tym samym mieście. Była sanitariuszką i łączniczką podczas powstania warszawskiego, gdzie pełniła służbę w III plutonie Felek 2. kompanii Rudy batalionu „Zośka”, stanowiącego część Zgrupowania „Radosław” Armii Krajowej.

Jako córka Czesława, Irena aktywnie uczestniczyła w konspiracji w czasie niemieckiej okupacji. Już w młodym wieku dołączyła do tajnej organizacji PET, a po jej włączeniu do Szarych Szeregów pełniła rolę łączniczki Ryszarda Białousa, znanego jako Jerzy. Od 1 sierpnia 1943 roku związała się z dowództwem 1. kompanii batalionu „Zośka”, gdzie była kluczową łączniczką, odpowiadającą za utrzymanie kontaktu pomiędzy dowódcą kompanii a poszczególnymi dowódcami plutonów. Właśnie w tej roli brała udział w ważnych akcjach, takich jak Sieczychy jako sanitariuszka oraz akcja Par, organizowana w bazie leśnej. Irena ukończyła z dobrym wynikiem Szkołę Podchorążych Rezerwy Piechoty Agricola, zdobywając stopień starszego strzelca.

Jej mieszkanie usytuowane na ul. Mokotowskiej w Warszawie stało się miejscem spotkań kontaktowych oraz punktem dystrybucji prasy podziemnej. Ponadto, studiowała tajną medycynę w Szkole Zawodowej dla Pomocniczego Personelu Sanitarnego, prowadzonej przez dr. Jana Zaorskiego.

Po reorganizacji batalionu, która miała miejsce w czerwcu 1944 roku, Irena przeszła do III plutonu Felek 2. kompanii Rudy batalionu „Zośka”. W 11. dniu powstania warszawskiego, kiedy to trwały intensywne walki o obronę cmentarzy wolskich, ona oraz pięciu żołnierzy, w tym Jerzy Gawin, Andrzej Samsonowicz, Jerzy Rządkowski, Tadeusz Sumiński i Wojciech Markowski, zostali odcięci od swojego batalionu. Towarzyszyły im też dwie sanitariuszki, Grażyna Zasacka oraz Stefania Grzeszczak. Po doświadczeniach i stratach, grupa ta przeszła do Kampinosu, a następnie na Żoliborz, by ostatecznie znaleźć się z powrotem w swoich oddziałach.

31 sierpnia 1944 roku, w rejonie ul. Bielańskiej, Irena poległa lub zaginęła podczas akcji mającej na celu przebicie się do Śródmieścia. Mimo bardzo młodego wieku, miała zaledwie 23 lata, jej symboliczna mogiła znajduje się na Powązkach Wojskowych, w pobliżu kwater żołnierzy i sanitariuszek batalionu „Zośka”. Irena Kołodziejska została również dwukrotnie odznaczona Krzyżem Walecznych, co potwierdza jej odwagę i oddanie w walce za wolność.

Przypisy

  1. W Encyklopedii Powstania Warszawskiego (tom 5) podano informację o jej zaginięciu w dniu 31.08.1944 r.; niektóre źródła, jak np.: Lista poległych w Powstaniu Warszawskim - baon Zośka, podają zaś informację o jej śmierci tego dnia.
  2. Barbara Wachowicz: Wierna rzeka harcerstwa. Tom IV. To "Zośki" wiara! Gawęda o Harcerskim Batalionie Armii Krajowej "Zośka". Część 2. Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2005 r. ISBN 83-7399-030-5.
  3. Żołnierze batalionu "Zośka" polegli w Powstaniu Warszawskim. [dostęp 27.08.2013 r.]
  4. Powstańcze biogramy. Irena Kołodziejska ps. Irena. Muzeum Powstania Warszawskiego. [dostęp 22.03.2011 r.]
  5. Dane według: Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powstania Warszawskiego, tom 5. Redaktor naukowy Piotr Rozwadowski. Dom Wydawniczy "Bellona", Warszawa 2002 r. ISBN 83-11-09261-3.

Oceń: Irena Kołodziejska

Średnia ocena:4.86 Liczba ocen:23