Ulrychów to dzielnica Warszawy, która stanowi ważny element Miejskiego Systemu Informacji.
Znajduje się w obrębie dzielnicy Wola, co podkreśla jego znaczenie w strukturze miejskiej stolicy Polski.
Położenie
Historia Ulrychowa jako osiedla nie jest bardzo długa; jego nazwa zaczęła pojawiać się na mapach Warszawy w późnych latach 80. XX wieku. Wcześniej ten obszar znany był jako Ogrody Ulrycha, co można zobaczyć na starszych mapach topograficznych. Dopiero od końca lat 90. Ulrychów zaczął być оформiany w kontekście planów miejskich.
Obecnie termin ten odnosi się głównie do rejonu ul. Jana Olbrachta oraz Księcia Janusza. Ten teren, który został wyodrębniony w latach 90. w ramach dzielnicy Wola, mieści się pomiędzy różnymi ważnymi ulicami i liniami kolejowymi.
- Na północy obszar ten graniczy z ul. Górczewską, która dzieli Ulrychów od terenu MSI Koło,
- Od zachodu Ulrychów oddziela linia kolejowa nr 509, konkretne połączenie między stacjami Warszawa Gdańska i Warszawa Główna Towarowa, oddzielającym go od dzielnicy Bemowo,
- Na południu granicą jest ul. Wolską, która oraz oddziela Ulrychów od obszaru MSI Odolany,
- Natomiast od wschodu obszar Ulrychowa jest odgrodzony przez al. Prymasa Tysiąclecia, która oddziela go od rejonu MSI Młynów.
Historia
Historia tej dzielnicy jest ściśle związana z rodziną Ulrichów, która od 1712 roku prowadziła działalność ogrodniczą w Warszawie. Rodzina ta założyła na terenie dawnych carskich ogrodów wojskowych szklarnie, szkółki oraz uprawy roślinne. Stała się tym samym właścicielem największej warszawskiej firmy ogrodniczej „C. Ulrich”, znanej jako Ogrody Ulrichów.
Nazwa Ulrychów wywodzi się bezpośrednio od nazwiska właścicieli, a ich inwestycje obejmowały budowę stumetrowych szklarni oraz jako pierwsza na terenie ówczesnej Polski, uprawę ananasów. W okresie największej prosperity, przedsiębiorstwo zajmowało teren przekraczający 48 hektarów, na którym prowadzono intensywne uprawy warzyw i owoców aż do momentu wybuchu drugiej wojny światowej w 1939 roku.
W czasach PRL-u, niestety, obszar ogrodów uległ zniszczeniu i zaniedbaniu, co doprowadziło do wygaszenia działalności ogrodniczej.
Pod względem administracyjnym, już w 1916 roku część tego obszaru wchodziła w granice ówczesnej Warszawy. Natomiast zachodnia część Ulrychowa, leżąca mniej więcej na zachód od ulic Księcia Janusza oraz Jana Olbrachta, została przyłączona do Warszawy w 1951 roku.
Charakterystyka
W latach 50. do 80. XX wieku Ulrychów przeszedł znaczną urbanizację, a obszar ten został zabudowany zarówno osiedlami domów jednorodzinnych, jak i blokami mieszkalnymi. Współczesne znaki przeszłości to nieliczne, zachowane międzywojenne kamienice oraz zniszczone fragmenty ogrodów Ulricha, w tym szklarni i dworku. Obecnie na tym terenie mieści się centrum handlowe Wola Park, które kryje w sobie pozostałości dawnego ogrodu Ulrichów, takie jak pałacyk, szklarnie oraz część parku.
Rok 2021 zainaugurował proces modernizacji ocalałych pozostałości, mający na celu przemianę tej przestrzeni w funkcjonalne miejsce komercyjne, które będzie obejmować obszary związane z gastronomią oraz kulturą.
W XXI wieku Ulrychów staje się dynamicznym miejscem rozwoju. Modernizowane są istniejące budynki mieszkalne, drogi oraz punkty handlowe. Na przełomie lat 2006 i 2007 zrealizowano istotny projekt w centralnej części osiedla, gdzie przy skrzyżowaniu ulic Jana Olbrachta, Redutowej oraz Góralskiej powstał plac z rondem, w którego otoczeniu znajduje się kościół Dobrego Pasterza, stający się sercem osiedla.
Druga dekada XXI wieku przyniosła również kluczowe inwestycje infrastrukturalne. 4 kwietnia 2020 roku zainaugurowano wolski odcinek II linii warszawskiego metra, a 30 czerwca 2022 roku otwarto stację metra Ulrychów. Dodatkowo, 5 marca 2022 r. rozpoczęła się modernizacja linii tramwajowej na ul. Marcina Kasprzaka, z przebudową węzła przesiadkowego Reduta Wolska oraz fragmentu linii tramwajowej na ul. Wolskiej.
Ważnym atutem Ulrychowa są tereny zielone, w tym:
- Reduta Wolska, w której skład wchodzą cmentarz prawosławny, cerkiew św. Jana Klimaka oraz kościół św. Wawrzyńca,
- rymskokatolicki cmentarz Wolski,
- największy w Polsce cmentarz wojenny – cmentarz Powstańców Warszawy, z pomnikiem Gloria Victis oraz izbą pamięci,
- jedyny w Polsce cmentarz karaimski,
- przedwojenny park im. gen. J. Sowińskiego, w którym znajduje się zmodernizowany amfiteatr działający w ramach Wolskiego Centrum Kultury,
- współczesny park im. Edwarda Szymańskiego w Warszawie.
W ramach budżetu obywatelskiego realizowane są projekty modernizacyjne, które przekształcają istniejące tereny zielone w zorganizowane obszary otwarte, takie jak skwer Karaimski, tereny spacerowe przy ul. Redutowej oraz „spacerownik” przy ul. Józefa Sowińskiego.
Na terenie Ulrychowa znajduje się również pierwszy w Polsce kościół należący do Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich (mormonów), a w zachodniej części osiedla domków jednorodzinnych można zobaczyć cenne zabytkowe domy drewniane, wypływające stylistyką z architektury kurpiowskiej.
Przypisy
- Obszary MSI. Dzielnica Wola. [w:] Zarząd Dróg Miejskich w Warszawie [on-line]. zdm.waw.pl. [dostęp 24.11.2022 r.]
- Rewitalizacja Ogrodów Ulricha – zielone miejsce spotkań [online], BUILDER POLSKA, 25.04.2022 r. [dostęp 06.05.2022 r.]
- Metro wjeżdża na Bemowo. [w:] Urząd m.st. Warszawy [on-line]. 30.06.2022 r. [dostęp 03.07.2022 r.]
- Budowa rozpoczęta! – Tramwaj na Kasprzaka [online] [dostęp 06.05.2022 r.]
- Coraz więcej zieleni w Warszawie – podsumowanie działań Zarządu Zieleni w 2021 r. [online], um.warszawa.pl [dostęp 06.05.2022 r.]
- Nowa zieleń na Woli [online], um.warszawa.pl [dostęp 06.05.2022 r.]
- 784 - Urządzamy zielony "spacerownik" przy Sowińskiego - budżet obywatelski w Warszawie [online], [dostęp 06.05.2022 r.]
- Historia rodziny Ulrichów [online], Muzeum Warszawy, 08.04.2020 r. [dostęp 06.05.2022 r.]
- Geoportal.gov.pl. Główny Urząd Geodezji i Kartografii. [dostęp 27.12.2012 r.]
- Mapa topograficzna WIG 1:100 000, Cartoninjas GeoPortal. [dostęp 27.12.2012 r.]
- Mapy topograficzne 1:25 000 i 1:50 000, Geoportal.gov.pl. Główny Urząd Geodezji i Kartografii. [dostęp 27.12.2012 r.]
- Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych, Geoportal.gov.pl. Główny Urząd Geodezji i Kartografii. [dostęp 27.12.2012 r.]
- Warszawa historyczna. [w:] Serwis mapowy m.st. Warszawy [on-line]. Urząd m.st. Warszawy. [dostęp 27.12.2012 r.]
- Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 05.05.1951 r. w sprawie zmiany granic miasta stołecznego Warszawy, Dz.U. z 1951 r. nr 27, poz. 199.
Pozostałe obiekty w kategorii "Osiedla":
Placówka (Warszawa) | Sadul | VitaParc | Huta (Warszawa) | Grochów (Warszawa) | Aleje Jerozolimskie-Zachód | Ateńska | Koński Jar-Nutki | Bartyki | Bernardyńska | Torwar (osiedle) | Lewandów | Gucin (Warszawa) | Groszówka (Warszawa) | Nowe Świdry | Eko-Park Cameratta w Warszawie | Zagóźdź (Warszawa) | Raków (Warszawa) | Koło (Warszawa) | Kolonia PraussaOceń: Ulrychów (Warszawa)