Raków (Warszawa)


Raków to historyczna miejscowość, która w obecnych czasach nabrała nowego wymiaru jako osiedle oraz część obszaru MSI w dzielnicy Włochy stolicy Polski.

Warto zauważyć, że jego przekształcenie z dawnej wsi w dynamicznie rozwijającą się część Warszawy jest zjawiskiem charakterystycznym dla wielu regionów metropolitalnych, gdzie tradycja spotyka się z nowoczesnością.

Położenie

Osiedle Raków usytuowane jest w północnej części dzielnicy Włochy, bezpośrednio sąsiadując z innymi osiedlami, takimi jak:

Obszar MSI Raków nie do końca odpowiada historycznemu zasięgowi wsi Raków, która obejmowała także tereny, współcześnie uznawane za część Okęcia. W jego skład wchodzą nie tylko fragmenty tradycyjnego Rakowa, ale także tereny dawnej Kolonii Raków oraz część dawnej wsi Szczęśliwice. Obszar ten początkowo nosił nazwę Szczęśliwice, podobnie jak dzisiejsze tereny na obszarze Ochoty.

Raków dzieli się na dwa kluczowe obszary: Raków i Raków-Szczęśliwice, które oddziela ulica Bakalarska oraz jej kontynuacja do ulicy Zagadki. Granica północno-wschodnia osiedla zbiega się z granicą dzielnicy, wzdłuż torów kolejowych radomskich, od Alej Jerozolimskich po alei Krakowskiej.

Granice pozostałych stron wyznaczają:

  • od południowego-wschodu – aleja Krakowska do ulicy Łopuszańskiej,
  • następnie ulica Flisa do ulicy Krakowiaków,
  • południowo-zachodnia część granicy jest poprowadzona ulicą Krakowiaków od ulicy Flisa na północ w kierunku ulicy Działkowej,
  • północno-zachodnia granica biegnie między ulicą Działkową a Przedpolem, obejmując linię WKD nr 47, ulicę Pryzmaty oraz ulicę Popularną, aż do Wiktoryn oraz Alej Jerozolimskich.

Od strony wschodniej i południowej, Raków graniczy z obszarem Okęcie, w tym podobszarami Kolonia Rakowiec, Jadwisin, Kolonia Okęcinek oraz Okęcie, natomiast od zachodu sąsiaduje z obszarami Salomea i Stare Włochy (obejmującymi podobszary Wiktoryn i Budki Szczęśliwickie), a od północy z terenem Szczęśliwice.

Dodatkowo, w ramach obszaru MSI Okęcie, wyróżnia się obszar Raków (Okęcie Raków), który ograniczają ulice: Komitetu Obrony Robotników, Sekundowa oraz Krakowska. Należy zaznaczyć, że ten obszar nie jestsiąsiadujący bezpośrednio z MSI Raków.

Warto również dodać, że Raków ma przypisany identyfikator SIMC 0918749, co potwierdza jego status jako integralnej części miejskiej.

Historia

Historia miejscowości Raków sięga roku 1231, kiedy rycerz Gotard otrzymał wieś Rakowo od księcia Konrada mazowieckiego. Rycerz ten później zdobył Służew, gdzie założono parafię, co znacząco wpłynęło na umocnienie relacji między pobliskimi osadami, w tym Sadurkami. W kolejnych dziesięcioleciach z Rakowa wyodrębniła się osada Rakowiec, a następnie również Okęcie. W rodzie Gotarda wyróżniała się rodzina Rakowskich, będąca szlachtą zajmującą się rolnictwem. W 1447 roku, Bolesław IV warszawski lokował wieś na prawie chełmińskim.

Kiedy w 1528 roku, rakowska wieś liczyła już 6 łanów powierzchni, przeszła na własność różnych rodów. Wśród znanych właścicieli wymienia się Stanisława Warszyckiego oraz Antonia Łabęckiego. W czasach I Rzeczypospolitej Raków był częścią dóbr ziemskich, które zmieniały swoich właścicieli. Na przykład, pod koniec XVIII wieku, miejscowość ta była częścią majątku Arnolda Anastazego Byszewskiego, obejmującego również Okęcie, Załuski, Opaczę i Michałowice. Obszar ten ucierpiał podczas powstania kościuszkowskiego, a według statystyk z 1827 roku, Raków miał już 185 mieszkańców, co czyniło go większym niż wiele lokalnych wsi, z wyjątkiem Solips.

W tym okresie, na granicy między Rakowem a Szczęśliwicami powstała osada Zosin. Rozwój najważniejszych miejscowości, jak Solips i Raków, został wstrzymany przez władze carskie, które zaczęły budowę Twierdzy Warszawskiej, w tym fortów V i VI. W tym czasie rozwijały się również Włochy oraz Okęcie, co ostatecznie doprowadziło do dominacji Okęcia nad Rakowem w XIX wieku, ponieważ rozwój Rakowa został zablokowany.

W okresie dwudziestolecia międzywojennego, Raków został włączony do Okęcia, z wyjątkiem obszaru zwanym Raków Kolonia, który znajdował się na zachodnim krańcu tej miejscowości. Wówczas Raków był już częścią gminy Skorosze. W 1923 roku przez wschodnią część tej miejscowości, znaną jako Szosa Krakowska, poprowadzono linię tramwajową, która miała za zadanie obsługiwać nowo powstające zakłady lotnicze Škody. W 1927 roku, między Rakowem a Wiktorynem, zbudowano linię Elektrycznych Kolei Dojazdowych, prowadzącą do Grodziska Mazowieckiego. Z kolei w 1936 roku, Raków został przełączony z parafii służewskiej do nowo utworzonej parafii św. Franciszka z Asyżu na Okęciu.

W roku 1939, Raków stał się częścią gminy Okęcie, gdzie Raków-Kolonia stał się odrębnym sołectwem, natomiast sama wieś Raków została wchłonięta przez Okęcie. W związku z tym, nowe obiekty przemysłowe, które powstały na terenie niegdysiejszego Rakowa, zaczęły być określane jako znajdujące się już w Okęciu. Od tego momentu, historia Rakowa zaczęła współistnieć z historią Okęcia, a od 1951 roku obie miejscowości stały się częścią Warszawy.

Przypisy

  1. Obszary MSI. Dzielnica Włochy. [w:] Zarząd Dróg Miejskich w Warszawie [online]. zdm.waw.pl. [dostęp 24.11.2022 r.]
  2. Historia Osiedli we Włochach. [dostęp 01.10.2014 r.]
  3. Robert R. Gawkowski, Dawno, dawno temu... na Okęciu i we Włochach [online], s. 24 (pol.).
  4. Gawkowski 2010, s. 14.
  5. Gawkowski 2010, s. 15.
  6. Gawkowski 2010, s. 22.
  7. Gawkowski 2010, s. 23.
  8. Gawkowski 2010, s. 25.
  9. Gawkowski 2010, s. 29.
  10. Gawkowski 2010, s. 73.
  11. Gawkowski 2010, s. 89.
  12. Gawkowski 2010, s. 90.
  13. Gawkowski 2010, s. 92.
  14. Gawkowski 2010, s. 201.
  15. Uchwała Nr 84/XIX/2004 Rady Dzielnicy Włochy m.st. Warszawy z dnia 19.05.2004 r. w sprawie dokonania zmian w uchwale w sprawie wniosku o ustalenie podziału Dzielnicy na 8 obszarów i ich nazewnictwa w celu wdrożenia Miejskiego Systemu Informacji (MSI) na terenie Dzielnicy Włochy [pdf], 2004.
  16. Jako część gminy Okęcie (Dz.U. z 1951 r. nr 27, poz. 199).
  17. Serwis mapowy UM st. Warszawy - referencja [online].
  18. Wyszukiwarka systemu TERYT [online].

Oceń: Raków (Warszawa)

Średnia ocena:4.7 Liczba ocen:23