Wojciech Mikołaj Zabłocki, urodzony 6 grudnia 1930 roku w Warszawie, był wybitnym polskim architektem oraz szermierzem, który zyskał międzynarodową sławę jako olimpijczyk. Jego życie, zakończone 5 grudnia 2020 roku w rodzinnej stolicy, wypełnione było zarówno osiągnięciami sportowymi, jak i pedagogicznymi.
Wojciech Zabłocki wziął udział w czterech igrzyskach olimpijskich, podczas których zdobył imponujące trzy medale w szermierce: dwa srebrne oraz jeden brązowy. Na jego koncie znajduje się także dziewięć medali mistrzostw świata oraz pięć tytułów mistrza Polski. W 1953 roku zdobył prestiżowy tytuł indywidualnego mistrza świata juniorów.
Poza karierą sportową, Zabłocki był także uznawanym wykładowcą. Związał swoją przyszłość z edukacją, prowadząc zajęcia w Politechnice Łódzkiej oraz na Wydziale Architektury Wyższej Szkoły Ekologii i Zarządzania w Warszawie. Jego wkład w rozwój architektury sportowej oraz nauk technicznych był niezwykle ceniony.
Był również członkiem Polskiej Akademii Umiejętności, co świadczy o jego znaczeniu w polskiej kulturze i nauce. Bez wątpienia, Wojciech Zabłocki pozostanie w pamięci jako nie tylko znakomity sportowiec, ale także wymowny edukator i twórca.
Kariera sportowa
Wojciech Zabłocki to wybitny specjalista w dziedzinie szabli, który swoje pierwsze kroki w tej dyscyplinie stawiał pod okiem znanego węgierskiego szablisty, Jánosa Keveya. W trakcie swojej długoletniej kariery sportowej reprezentował różne kluby, w tym MKS Katowice, Budowlani Kraków, Krakowski Klub Szermierzy oraz Marymont Warszawa.
Jego osiągnięcia są imponujące, zwłaszcza w kontekście startów olimpijskich. W Helsinkach w 1952 roku był częścią drużyny, która zajęła dzielone 5–8. miejsce; sam indywidualnie nie przeszedł dalej niż ćwierćfinały grupowe. Podczas igrzysk w Melbourne w 1956 roku, przyniósł Polsce srebrny medal w rywalizacji drużynowej, a w zmaganiach indywidualnych zajął 6. miejsce. W kolejnych igrzyskach, które odbyły się w Rzymie w 1960 roku, jego drużyna ponownie zdobyła srebro, a sam Zabłocki uplasował się na 5. miejscu w rywalizacji indywidualnej. Ostatnie olimpijskie zmagania miały miejsce w Tokio w 1964 roku, gdzie drużyna zdobyła brązowy medal, jednak Wojciech nie brał udziału w zawodach indywidualnych.
Warto również zwrócić uwagę na jego występy w mistrzostwach świata, gdzie wkład Zabłockiego w sukcesy drużynowe był niezaprzeczalny:
- 1953 – 3. miejsce (drużynowo),
- 1954 – 2. miejsce (drużynowo),
- 1955 – 4. miejsce (indywidualnie),
- 1957 – 3. miejsce (drużynowo),
- 1958 – 3. miejsce (drużynowo),
- 1959 – 1. miejsce (drużynowo),
- 1961 – 1. miejsce (drużynowo), 3. miejsce (indywidualnie),
- 1962 – 1. miejsce (drużynowo),
- 1963 – 1. miejsce (drużynowo).
Wojciech Zabłocki przez wiele lat pozostaje inspiracją dla młodych zawodników, a jego osiągnięcia doceniane są na całym świecie.
Kariera zawodowa i naukowa
Wojciech Zabłocki był nie tylko utalentowanym sportowcem, ale również wybitnym architektem. Jego edukacja rozpoczęła się na Wydziale Architektury Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, gdzie studia ukończył w 1954 roku. Rok później, w 1955 roku, wstąpił w szeregi Stowarzyszenia Architektów Polskich, rozpoczęwając tym samym aktywną działalność w zawodzie. W 1968 roku obronił pracę doktorską, a dwanaście lat później uzyskał habilitację. Jego osiągnięcia zostały uhonorowane tytułem profesora nauk technicznych w 1999 roku. W 2019 roku Wojciech Zabłocki został także członkiem czynnym Polskiej Akademii Umiejętności.
Jego działalność architektoniczna koncentrowała się głównie na projektowaniu obiektów sportowych. Wśród jego ważniejszych realizacji znajduje się zaprojektowana przez niego sala gier Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie, Ośrodek Przygotowań Olimpijskich w Warszawie oraz kompleks sportowy w Koninie. Dodatkowo, zaprojektował Centrum Sportowe w Zgorzelcu oraz halę sportową w Puławach przy ul. Partyzantów. Jego prace nie kończą się na projektach realizowanych w Polsce, bowiem zaprojektował także ośrodek sportowy w Aleppo oraz Ośrodek Olimpijski w Latakii, w Syrii. Poza tym, w latach 60. XX wieku wspólnie z rzeźbiarzem prof. Gustawem Zemłą był współtwórcą Pomnika Powstańców Śląskich w Katowicach, za co uhonorowano go nagrodą resortową w 1968 roku.
Wojciech Zabłocki był również twórcą dzieł malarskich i rysunkowych, które prezentował w Warszawie, Aleppo oraz Damaszku w latach 1982–1985. W 1987 roku wziął udział w realizacji serialu dokumentalnego pt. Biała broń, gdzie pełnił rolę konsultanta i autora sekwencji pojedynków, w których występował wspólnie ze swoim synem Michałem.
Odznaczenia i nagrody
Wojciech Zabłocki to postać o niezwykłych osiągnięciach, która zdobyła wielokrotne nagrody w dziedzinie sportu oraz architektury.
W 1995 roku został uhonorowany Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, a trzy lata później, w 1998 roku, otrzymał Krzyż Komandorski tegoż orderu. Kolejnym wyróżnieniem, które potwierdza jego znaczenie w świecie sportu i architektury, było nadanie mu Orderu Ecce Homo 29 maja 2011, w uznaniu za znaczące osiągnięcia sportowe oraz charyzmatyczne działania na rzecz sportowców.
Warto również podkreślić, że w swoim dorobku ma pięć złotych Medali „Za Wybitne Osiągnięcia Sportowe” oraz liczne nagrody architektoniczne przyznawane przez resorty. Dodatkowo, w latach 1952-1955 zajmował wysokie lokaty w Plebiscycie „Przeglądu Sportowego”, plasując się odpowiednio na szóstym, dziesiątym oraz siódmym miejscu najlepszych sportowców Polski.
W 2017 roku otrzymał także Honorową Nagrodę SARP, co stanowi zwieńczenie jego kariery w architekturze.
Publikacje
W 1992 roku, w duecie z Ryszardem Parulskim, Wojciech Zabłocki zgłosił innowacyjny projekt oraz stworzył szczegółową koncepcję organizacyjno-architektoniczną dotycząca XXX Letnich Igrzysk Olimpijskich, które miały się odbyć w Warszawie w 2012 roku.
Jest również uznawanym autorem wielu książek, wśród których znajdują się:
- Z workiem szermierczym po świecie (1962),
- Podróże z szablą (1965),
- Piórkiem i szablą (1982),
- Architektura dla potrzeb czynnej rekreacji w aglomeracjach miejskich (1968),
- Cięcia prawdziwą szablą (1989),
- Polskie sztuki walki. Miecz oburęczny i szabla husarska (2001),
- Walczę więc jestem (2006),
- Architektura (2007),
- Szable świata (2011).
Warto również wspomnieć, że był współautorem książki „Bitwa Warszawska 1920”, którą napisał wraz z Januszem Jarosławskim.
Życie prywatne
Wojciech Zabłocki był mężem znanej aktorki Aliny Janowskiej, która odeszła w 2017 roku. Z ich związku urodził się syn, Michał Zabłocki, uzdolniony poeta oraz reżyser. W 2015 roku stał się członkiem honorowego komitetu poparcia Bronisława Komorowskiego w kontekście wyborów prezydenckich w Polsce.
Wojciech Zabłocki zmarł 5 grudnia 2020 roku, w przeddzień swoich 90. urodzin. Jego ostatnie miejsce spoczynku znajduje się w Alei Zasłużonych na cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera G-tuje-37), gdzie został pochowany obok swojej żony, Aliny Janowskiej-Zabłockiej, która odeszła kilka lat wcześniej.
Przypisy
- Stowarzyszenie Architektów Polskich - Wojciech ZABŁOCKI - Honorowa Nagroda SARP 2017 [online], www.sarp.pl [dostęp 04.03.2024 r.]
- Barbara Sowa: Kto wszedł do komitetu poparcia Komorowskiego, a kto z niego wypadł? Cała Lista. dziennik.pl, 16.03.2015 r. [dostęp 21.03.2015 r.]
- Bitwa Warszawska 1920 [online], Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie [dostęp 23.11.2020 r.]
- Zmarł utytułowany szermierz i architekt Wojciech Zabłocki. onet.pl, 05.12.2020 r. [dostęp 07.12.2020 r.]
- Zmarł Wojciech Zabłocki – polski medalista olimpijski. sport.interia.pl, 05.12.2020 r. [dostęp 05.12.2020 r.]
- Żmudzińska-Nowak i inni, Reflektory: interdyscyplinarne spojrzenie na dziedzictwo architektury Górnego Śląska drugiej połowy XX wieku, Katowice: Biblioteka Śląska, 2017. [dostęp 20.09.2019 r.]
- Członkowie. „Rocznik Polskiej Akademii Umiejętności”. Rok 2019, s. 25, 2020. Kraków: Polska Akademia Umiejętności. [dostęp 01.01.2021 r.]
- Kawaler Orderu Wojciech Zabłocki. ecce-homo.pl. [dostęp 17.08.2011 r.]
- M.P. z 1995 r. nr 15, poz. 175.
- M.P. z 1999 r. nr 6, poz. 68.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Maria Gutry | Krzysztof Birkenmajer | Arkadiusz Piekara | Aleksandra Rutkowska-Szwed | Bogdan Składanek | Jerzy Korolec | Alina Cała | Albertyna Szczudłowska-Dembska | Jarosław Ładosz | Hipolit Oleszyński | Szczepan Szczeniowski | Samuel Dickstein | Marcin Łyskanowski | Piotr Witakowski | Justyna Napiórkowska | Tomasz Strzembosz | Władysław Tatarkiewicz | Władysława Martynowicz | Irena Wilhelmina Łukomska | Piotr SztompkaOceń: Wojciech Zabłocki